Οι γεννήσεις μειώνονται, οι νέοι φεύγουν και οι ηλικιωμένοι πληθαίνουν, όπως καταδεικνύουντα στοιχεία που παρουσίασε ο καθηγητής Δημογραφίας και διευθυντής του Ινστιτούτου Δημογραφικών Ερευνών και Μελετών (ΙΔΕΜ) Βύρων Κοτζαμάνης,
κατά τη διάρκεια τηςομιλίαςτου στο forum «Το Δημογραφικό και η Ελλάδα του 2040: Οικογένεια, Οικονομία, Σύγχρονος τρόπος ζωής», σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Απογευματινή.
Όπως επισημαίνεται, από την 1/1/2011 έως την 1/1/2025, ο συνολικός πληθυσμός έχει συρρικνωθεί κατά περίπου 705.000 άτομα, εκ των οποίων οι 500.000 οφείλονται στο αρνητικό φυσικό ισοζύγιο, περισσότερους θανάτους από γεννήσεις.
Η οικονομική κρίση και τα μεταναστευτικά κύματα των προηγούμενων ετών επιδείνωσαν τη φυγή νέων, οδηγώντας σε περισσότερες εξόδους παρά εισόδους στη χώρα.
Ένα από τα πιο ανησυχητικά στοιχεία είναι η έντονη γεωγραφική ανισορροπία. Με βάση την απογραφή του 2021, ένας στους δύο Έλληνες ζει στο 2% της επικράτειας, ενώ το 80% του πληθυσμού συγκεντρώνεται σε μόλις 710 από τους 12.500 οικισμούς της χώρας.
Ο χάρτης της Ελλάδας αδειάζει χρόνο με τον χρόνο, με ολόκληρες περιοχές να χάνουν έως και 14% των κατοίκων τους, ενώ ορισμένοι δήμοι καταγράφουν πτώση που ξεπερνά το 30%.
Οι γεννήσεις μετά το 1980 έχουν «καταρρεύσει», οδηγώντας σε διαρκή μείωση των νέων ηλικιών. Οι ηλικιωμένοι άνω των 65 αποτελούν πλέον 23% του πληθυσμού, έναντι μόλις 6%-7% τη δεκαετία του 1950-1960, σημειώνεται στο ίδιο δημοσίευμα.
Σε νομούς όπως τα Γρεβενά και η Ευρυτανία, η αναλογία γεννήσεων προς θανάτους φτάνει στο δραματικό 1 προς 3,7, αναδεικνύοντας το μέγεθος της κρίσης.
Ο κ. Κοτζαμάνης υπενθύμισε ότι η μείωση των παιδιών ανά οικογένεια συνεχίζεται αδιάλειπτα επί 130 χρόνια, με μοναδική εξαίρεση τη μεσοπολεμική περίοδο.
Μόνο μετά το 2060 μπορεί να υπάρξει κάποια βελτίωση, υπό προϋποθέσεις: την υιοθέτηση γενναίων πολιτικών και τη σταδιακή μείωση των θανάτων λόγω του αυξανόμενου προσδόκιμου ζωής.
Ο καθηγητής ανέλυσε δέσμη μέτρων που θα μπορούσαν να αναστρέψουν –έστω εν μέρει– την καθοδική πορεία:
Στήριξη της οικογένειας και του παιδιού
Μείωση του κόστους ανατροφής
Καταπολέμηση των έμφυλων διακρίσεων
Διευκόλυνση του συνδυασμού επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής
Ενίσχυση των εισοδημάτων των νέων
Αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος
Κίνητρα για παραμονή των νέων σε αγροτικές περιοχές
Διευκολύνσεις για επιστροφή όσων θέλουν να γυρίσουν στον τόπο καταγωγής
Το μήνυμα του ήταν σαφές: χωρίς συνεκτική, μακροπρόθεσμη πολιτική, το 2040 η Ελλάδα θα είναι μια χώρα σημαντικά μικρότερη, γερασμένη και έντονα άνιση.
