Ισόβια κάθειρξη στους δύο Ρουμάνους που είχαν κριθεί ένοχοι για τη δολοφονία του συγγραφέα Μένη Κουμανταρέα τον Δεκέμβριο του 2014 επέβαλε σήμερα το Μικτό Ορκωτό Εφετείο της Αθήνας (ΜΟΕ). Ακόμη, και στους δυο κατηγορούμενους επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης 4 ετών για το αδίκημα της απόπειρας ληστείας.
Το δρόμο ώστε οι δυο κατηγορούμενοι να καθίσουν ξανά στο εδώλιο άνοιξε απόφαση του ΣΤ Ποινικού Τμήματος του Αρείου Πάγου, την οποία αποκάλυψε το «Θέμα» χθες Κυριακή. Με αυτή αναιρέθηκε απόφαση του ΜΟΕ με την οποία αναγνωρίστηκε στους δυο άνδρες το ελαφρυντικό του σύννομου βίου. Το αποτέλεσμα ήταν να «σπάσουν» τα ισόβια που είχαν επιβληθεί πρωτοδίκως στους δυο κατηγορούμενους για τη δολοφονία του συγγραφέα και στο ΜΟΕ να επιβληθεί στον καθένα συνολική ποινή κάθειρξης 15 ετών και 18 μηνών.
Όπως έκρινε ο Άρειος Πάγος η απόφαση του ΜΟΕ έπρεπε να αναιρεθεί κατά το μέρος που αναγνώρισε στους δυο κατηγορούμενους το παραπάνω ελαφρυντικό, καθώς στερείται της ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας που απαιτεί ο νόμος. Για τον λόγο αυτό το Ανώτατο Ποινικό Δικαστήριο της χώρας ανέπεμψε την υπόθεση για νέα κρίση στο ΜΟΕ, το οποίο με διαφορετική σύνθεση συνεδρίασε τις προηγούμενες ημέρες και σήμερα ανακοίνωσε την απόφασή του.
Συγκριμένα δικαστές και ένορκοι του ΜΟΕ ομόφωνα δεν αναγνώρισαν στους κατηγορούμενους το ελαφρυντικό του σύννομου βίου, ούτε όμως και αυτό της μη εύλογης διάρκειας της δίκης που ζήτησε ο ένας εξ’ αυτών. Στη συνέχεια, το δικαστήριο υιοθετώντας πλήρως την εισαγγελική πρόταση επέβαλλε στους κατηγορούμενους ισόβια κάθειρξη για τη δολοφονία του Μένη Κουμανταρέα και ποινή φυλάκισης τεσσάρων ετών για το αδίκημα της απόπειρα ληστείας. Μάλιστα όπως έγινε σήμερα γνωστό στο δικαστήριο και οι δυο καταδικασθέντες βρίσκονταν εκτός φυλακής με όρους από το 2022 και τώρα με τη νέα απόφαση επιστρέφουν ξανά σε αυτές.
Η αναίρεση
Στην πολυσέλιδη απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου καταγράφεται το χρονικό του στυγερού εγκλήματος, το οποίο αποκαλύφθηκε τα ξημερώματα της 6ης Δεκεμβρίου του 2014, όταν συγγενείς και στενός φίλος του 83χρονου, τότε, συγγραφέα τον βρήκαν νεκρό στο κρεβάτι του μέσα στο διαμέρισμα επί της οδό Ζακύνθου, στη Κυψέλη. Στο σπίτι αυτό ο σπουδαίος λογοτέχνης κατοικούσε μόνος του μετά το θάνατο της συνζύγου του το 2010.
Όπως αναφέρεται στην απόφαση το προηγούμενο βράδυ, 5 Δεκεμβρίου, ο Μένης Κουμανταρέας είχε συναντηθεί με φίλο και συνεργάτη του σε καφετέρια κοντά στο σπίτι του. Χρειάστηκε όμως να μεταβεί για λίγο στο διαμέρισμά του προκειμένου να λάβει κάποιο φάρμακο. Ήδη, είχε διαγνωστεί με καρκίνο και επρόκειτο να εισαχθεί για νοσηλεία το προσεχές διάστημα σε ιδιωτικό θεραπευτήριο. Επειδή, όμως, καθυστερούσε να επιστρέψει στην καφετέρια ο φίλος του κατάλαβε ότι κάτι συνέβη και ειδοποίησε τους συγγενείς του με τους οποίους και μετέβη στο διαμέρισμα της οδού Ζακύνθου. Με αντικλείδι άνοιξαν τη πόρτα του σπιτιού και στη κρεβατοκάμαρα βρήκαν «το θύμα νεκρό, σε ύπτια θέση, στο κρεβάτι του, κανονικά ενδεδυμένο, φέρον εκχυμώσεις στην αριστερή μετωπιαία χώρα, στον αριστερό οφθαλμό και θλαστικό τραύμα στα χείλη». Η ιατροδικαστική έκθεση ανέφερε ότι ο συγγραφέας «απεβίωσε συνεπεία βαρέων κακώσεων κοιλίας -κεφαλής και στραγγαλισμού προκληθέντος διά χειρός». Κατά την αυτοψία του χώρου που διενεργήθηκε στην είσοδο της πολυκατοικίας βρέθηκε ένα σπασμένο ζευγάρι γυαλιών οράσεως που ανήκε στον συγγραφέα και ίχνη καστανέρυθρης ουσίας. Πάντως, από την έρευνα δεν διαπιστώθηκε ίχνος παραβίασης του διαμερίσματος.
Η προφητεία του Κουμανταρέα για το τέλος του
Από τις έρευνες που ακολούθησαν ήρθε στο φως η γνωριμία του συγγραφέα με τους δυο Ρουμάνους που καταδικάσθηκαν για τη δολοφονία. Όπως αναφέρεται στην αρεοπαγίτη απόφαση ο 83χρονος συγγραφέας του εμβληματικού «Η φανέλα με το νούμερο 9», είχε μακρά γνωριμία τον 25χρονο τότε, πρώτο, κατηγορούμενο, τον οποίο βοηθούσε οικονομικά, αναθέτοντάς του την εκτέλεση κάποιων εργασιών στο σπίτι και το γραφείο του και δίδοντάς του κατά καιρούς μικροποσά.
Ο δεύτερος κατηγορούμενος 29 ετών το 2014 ήταν επίσης γνώριμος του συγγραφέα, το οποίο συναντούσε σε καφετέρια αλλά στο σπίτι του. «Ο δολοφονηθείς, συνήθιζε να συνάπτει ερωτικές σχέσεις με νεαρούς αλλοδαπούς καταβάλλοντάς τους και κάποια χρήματα, ενώ τα βιβλία που συνέγραφε, συμπεριλάμβαναν και τις προσωπικές του εμπειρίες από τις εφήμερες αυτές ερωτικές του σχέσεις», αναφέρει χαρακτηριστικά η απόφαση του Αρείου Πάγου, ξεκαθαρίζοντας πάντως ότι δεν έχει διαπιστωθεί από τις έρευνες των αρχών εάν οι συγκεκριμένοι δυο κατηγορούμενοι «συγκαταλέγονταν στα πρόσωπα, με τα οποία το θύμα είχε ερωτικές σχέσεις». Αυτό που βέβαιο είναι πως ο 25χρονος πρώτος κατηγορούμενος «είχε αρκετά συχνές επαφές με το θύμα, από το οποίο ζητούσε χρήματα» ενώ «το τελευταίο χρονικό διάστημα οι σχέσεις του θύματος και του πρώτου κατηγορουμένου είχαν ψυχρανθεί, διότι το θύμα είχε δεχθεί επίσκεψη δύο κουκουλοφόρων στην οικία του προ διμήνου και θεωρούσε τον πρώτο κατηγορούμενο ως ένα από τα δύο αυτά άτομα».
Γιατί δεν έπρεπε να τους χορηγηθεί το ελαφρυντικό
Σε δεύτερο βαθμό η Δικαιοσύνη σταθμίζοντας τα αποδεικτικό υλικό της υπόθεσης, τις καταθέσεις των μαρτύρων τις απολογίες των δυο κατηγορούμενων και κυρίως το βιντεοληπτικό υλικό που τους δείχνει να παραμένουν κρυμμένοι στο υπόγειο της πολυκατοικίας επί τους οδού Ζακύνθου έχοντας στήσει καρτέρι θανάτου στο συγγραφέα, τους έκρινε ενόχους για το αδίκημα της ανθρωποκτονίας, αποδίδοντας τους ως κίνητρο τέλεσης του στυγερού εγκλήματος την ληστεία.
Η απόφαση του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου ως προς το σκέλος της ενοχής των δυο κατηγορουμένων ανέφερε χαρακτηριστικά: «Έχοντας συναποφασίσει να ληστέψουν το θύμα και να το θανατώσουν, εισήλθαν και παρέμειναν κρυμμένοι στο υπόγειο της πολυκατοικίας της οδού όπου διέμενε το θύμα, υποθέτοντας ότι αυτό είχε χρήματα μέσα στο σπίτι του, λόγω της γνωστής σ' αυτούς κατάστασης της υγείας του, η οποία απαιτούσε δαπανηρή θεραπεία, και ακολούθως, κατά τη στιγμή της άφιξής του, ο πρώτος εξ αυτών, αιφνιδιάζοντάς τον, του επιτέθηκε έξω από τον ανελκυστήρα, γρονθοκοπώντας τον στο κεφάλι και στην κοιλιακή χώρα, ακολούθως δε, αμφότεροι τον μετέφεραν, σε ημιθανή κατάσταση, με τον ανελκυστήρα στο διαμέρισμά του, το οποίο άνοιξαν με τα κλειδιά που το θύμα είχε στην τσέπη του και τον ακούμπησαν στο κρεβάτι του υπνοδωματίου του, όπου, ο δεύτερος εξ αυτών, τον στραγγάλισε με τα χέρια του, φορώντας γάντια, ενόσω ο πρώτος εξ αυτών ερευνούσε επιλεκτικά διάφορα σημεία του σπιτιού για να ανεύρει χρήματα».
Κατά τους αρεοπαγίτες ορθώς οι δυο κατηγορούμενοι κρίθηκαν ένοχοι για τη δολοφονία και την απόπειρα ληστείας, δεν θα έπρεπε όμως να τους αναγνωριστεί το ελαφρυντικό του σύννομου βίου μόνο και μόνο με το σκεπτικό ότι αυτοί είχαν λευκό ποινικό μητρώο μέχρι να τελέσουν τα παραπάνω εγκλήματα. Όπως έκρινε ο Άρειος Πάγος το Μικτό Ορκωτό Εφετείο «γενικόλογα» αναφέρει στη απόφασή του «ότι οι ανωτέρω έζησαν σύννομα μέχρι την τέλεση των πράξεών τους χωρίς να εκθέτει πραγματικά περιστατικά που προκύπτουν από τα αποδεικτικά μέσα τα οποία προσδιορίζουν "το σύννομο αυτό βίο"».
Εξάλλου κατά τους αρεοπαγίτες η δολοφονία του Μένη Κουμανταρέα την οποία διέπραξαν οι δυο Ρουμάνοι σε καμία περίπτωση «δεν ήταν άκρως εξαιρετική και περιστασιακή συμπεριφορά» αλλά επρόκειτο για πράξεις που «αποκαλύπτουν συμπεριφορά των κατηγορουμένων ενδεικτική της προσωπικότητάς τους, υποδηλώνουσα έλλειψη σεβασμού αυτών σε έννομα αγαθά, μαρτυρούν ιδιαίτερη εγκληματική ψυχρότητα και αναλγησία, όπως ο σχεδιασμός, η μεθοδευμένη οργάνωση και η συντονισμένη δράση τους με σκοπό τη ληστεία και τη θανάτωση του θύματος που τους είχε ευεργετήσει κατά το παρελθόν, αδύναμου και ανήμπορου να αντισταθεί λόγω των σοβαρών προβλημάτων υγείας που αντιμετώπιζε και της ηλικίας του τα οποία γνώριζαν».
Τελικά σήμερα το Μικτό Ορκωτό Εφετείο επανεξετάζοντας την υπόθεση είπε «όχι» στη αναγνώριση ελαφρυντικών στους δυο κατηγορούμενους, οδηγώντας τους και πάλι πίσω στις φυλακές, γεγονός που προκάλεσε μεγάλοι συναισθηματική φόρτιση στους ίδιους αλλά και συγγενικά τους πρόσωπα που παραβρέθηκαν στην αίθουσα.
