Η πρωτοβουλία αυτή αποτελεί μέρος της πιο φιλόδοξης προσπάθειας επέκτασης της θαλάσσιας επιρροής των ΗΠΑ από τη δεκαετία του 1970 και στοχεύει να αντιμετωπίσει τους αυξανόμενους φόβους της Ουάσιγκτον ότι θα βρεθεί σε μειονεκτική θέση απέναντι στην Κίνα σε περίπτωση σύγκρουσης.
Οι αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ θεωρούν ότι ο εμπορικός ναυτικός στόλος των ΗΠΑ δεν είναι επαρκώς εξοπλισμένος για να παρέχει στρατιωτική υποστήριξη σε περίοδο πολέμου και ότι η εξάρτηση της Ουάσιγκτον από ξένα πλοία και λιμάνια είναι υπερβολική, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.
Οι επιλογές που εξετάζει ο Λευκός Οίκος περιλαμβάνουν την υποστήριξη ιδιωτικών αμερικανικών ή δυτικών εταιρειών για την αγορά κινεζικών μετοχών σε λιμάνια, λέει το Reuters. Δεν αναφέρει συγκεκριμένες εταιρείες, παρά μόνο την πρόταση της BlackRock για την αγορά των λιμενικών περιουσιακών στοιχείων της CK Hutchison του Χονγκ Κονγκ σε 23 χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Διώρυγας του Παναμά, ως ένα καλό παράδειγμα.
Εκτός από τον Παναμά, αξιωματούχοι και νομοθέτες των ΗΠΑ ανησυχούν για τις κινεζικές επενδύσεις σε θαλάσσιες υποδομές σε χώρες όπως η Ελλάδα και η Ισπανία, η Καραϊβική και τα λιμάνια της δυτικής ακτής των ΗΠΑ.
Ενδιαφέρον για το λιμάνι του Πειραιά
Οι ΗΠΑ σκοπεύουν να εξετάσουν τα κινεζικά συμφέροντα στο ελληνικό λιμάνι του Πειραιά, σύμφωνα με πηγές του Reuters. Ο Πειραιάς, αποτελεί κομβικό σημείο στη διαδρομή που συνδέει την Ευρώπη, την Αφρική και την Ασία. Η COSCO, ένας από τους μεγαλύτερους λιμενικούς και ναυτιλιακούς ομίλους της Κίνας, κατέχει το 67% των μετοχών της εταιρείας Πειραιά Λιμενική Αρχή.
Ορισμένοι Κινέζοι επενδυτές ανησυχούν ότι η Ουάσιγκτον ενδέχεται να στοχεύσει τις δραστηριότητες της COSCO στην Ελλάδα, σύμφωνα με πηγή κοντά σε Κινέζους επενδυτές που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ελληνικής ναυτιλίας.
Έλληνες αξιωματούχοι έχουν δηλώσει στο Reuters ότι δεν έχουν ενημερωθεί για τυχόν σχέδια αλλαγής του ελέγχου του Πειραιά. Η Ουάσιγκτον έχει ήδη βάλει στο στόχαστρο την COSCO.
Η αμερικανική κυβέρνηση έχει ανακοινώσει μέτρα για την ενίσχυση της περιορισμένης παρουσίας του εμπορικού ναυτικού των ΗΠΑ σε όλο τον κόσμο, μεταξύ άλλων με την ενθάρρυνση της εγχώριας ναυπηγικής βιομηχανίας, επιδιώκει να επεκτείνει την πρόσβαση σε νηολόγια που ελέγχονται από τις ΗΠΑ και εξετάζει επίσης τα παγκόσμια σημεία ναυτιλιακής συμφόρησης που μπορεί να εμποδιστεί η θαλάσσια κίνηση.
Η Κίνα κατέχει ή ενοικιάζει ένα εκτεταμένο δίκτυο λιμένων μέσω εταιρειών όπως η COSCO και άλλες κρατικές επιχειρήσεις όπως η China Merchants και η SIPG στη Σαγκάη.
Σύμφωνα με έκθεση που δημοσιεύθηκε πέρυσι από το Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, μια αμερικανική δεξαμενή σκέψης, η Κίνα είχε επενδύσεις σε 129 λιμενικά έργα σε όλο τον κόσμο μέσω διαφόρων εταιρειών, μέχρι τον Αύγουστο του 2024.
Η ναυπηγική βιομηχανία της Κίνας εκτιμάται επίσης ότι είναι 230 φορές μεγαλύτερη από την παραγωγική ικανότητα των ναυπηγείων των ΗΠΑ, πράγμα που σημαίνει ότι θα χρειαστούν δεκαετίες για να καλύψει τη διαφορά, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ.