Δημογραφικό σοκ: 44.000 λιγότερα πρωτάκια στα σχολεία

Με 44.000 λιγότερα «πρωτάκια» σε σχέση με το 2010 ανοίγουν, φέτος, τα Δημοτικά σχολεία, αποτυπώνοντας με τον πλέον δραματικό τρόπο το δημογραφικό πρόβλημα που μείωσε τον μαθητικό πληθυσμό στην πρωτοβάθμια κατά 19% μέσα σε μόλις επτά χρόνια. Στην Ελλάδα του 2025, οι σχολικές αίθουσες αδειάζουν πιο γρήγορα απ’ όσο γεμίζουν ενώ μόνο φέτος μπαίνει «λουκέτο» σε 714 σχολεία.  

Τα στοιχεία «κραυγάζουν»: λιγότερα παιδιά, λιγότερες τάξεις, λιγότερα σχολεία.

Κενές αίθουσες, θρανία που σκουριάζουν, λιγότερα παιδιά στα προαύλια, μεταστέγαση μαθητών, συγχωνεύσεις ή και αναστολή λειτουργίας σχολικών μονάδων.

«Το δημογραφικό είναι το πιο σημαντικό θέμα που αντιμετωπίζει το υπουργείο Παιδείας και είναι ένα θέμα που χρήζει πολύ μεγάλης προσοχής», λέει στο CNN Greece ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Γιάννης Παπαδομαρκάκης, υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι γίνονται προσπάθειες να βοηθηθούν οι μαθητές και οι οικογένειές τους σε περιοχές που αντιμετωπίζουν ζήτημα, επιτρέποντας ακόμη και τη λειτουργία μονάδων με ένα μαθητή.

Τι δείχνουν τα στοιχεία

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Παιδείας, τα Δημοτικά μετρούν φέτος κοντά στους 112.000 (συγκεκριμένα 111.944) λιγότερους μαθητές, μία πτώση της τάξης του 19% συγκριτικά με το 2018.

Ακόμη πιο ενδεικτικό είναι το εξής: φέτος υποβλήθηκαν 71.181 αιτήσεις εγγραφών για την Α' Δημοτικού μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr), όταν ο αντίστοιχος αριθμός τους το 2010 έφτανε τις 115.000. Αυτό σημαίνει ότι φέτος τα «πρωτάκια» είναι κατά περίπου 44.000 λιγότερα συγκριτικά με 15 χρόνια πριν.

Επίσης, φέτος, συνολικά 714 σχολικές μονάδες (17 περισσότερες σε σχέση με πέρυσι) σε όλη τη χώρα δεν κατόρθωσαν να συμπληρώσουν τον ελάχιστο απαιτούμενο αριθμό των 15 μαθητών και δεν θα ανοίξουν τις πόρτες τους για να υποδεχθούν παιδιά στις αίθουσές τους.

Από τα στοιχεία του παραπάνω πίνακα προκύπτει το συμπέρασμα ότι το κλείσιμο των σχολείων δεν εντοπίζεται μόνο σε απομακρυσμένα χωριά ή ακριτικά νησιά αλλά επηρεάζει ακόμη και μεγάλα αστικά κέντρα όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, καταδεικνύοντας ότι το δημογραφικό ζήτημα έχει ξεπεράσει τα γεωγραφικά όρια, εντός των οποίων εντοπιζόταν μέχρι πριν μερικά χρόνια.

«Βοηθάμε τα παιδιά - Λειτουργούν σχολεία με έναν μαθητή»

Μιλώντας στο CNN Greece, o γενικός γραμματέας του υπουργείου Παιδείας Γιάννης Παπαδομαρκάκης τονίζει επίσης ότι το δημογραφικό είναι ένα ζήτημα πολυπαραγοντικό.

«Είναι ζήτημα υπογεννητικότητας, είναι όμως και ζήτημα μετανάστευσης είτε πρόκειται για μετακίνηση στο εξωτερικό είτε για εσωτερική μετανάστευση. Βλέπουμε κόσμο να φεύγει για χώρες του εξωτερικού αλλά βλέπουμε και κόσμο να μετακομίζει από τα μικρά χωριά και τις κωμοπόλεις στα αστικά κέντρα, οπότε σε εκείνα τα μέρη τα σχολεία δεν μπορούν να φιλοξενήσουν μαθητές γιατί πολύ απλά δεν υπάρχουν μαθητές για να πάνε στα εκεί σχολεία».

Πάντως, όπως λέει, το υπουργείο Παιδείας προσπαθεί με κάθε τρόπο να βοηθήσει τους μαθητές και τις οικογένειές τους στις περιοχές που αντιμετωπίζουν ζήτημα, επιτρέποντας τη λειτουργία σχολικών μονάδων ακόμη και με έναν μαθητή.

Για παράδειγμα, στη μικροσκοπική Ψέριμο, όπου υπάρχουν τέσσερις μαθητές, το Δημοτικό σχολείο θα ανοίξει φέτος μετά από πολλά χρόνια που παρέμενε κλειστό για να υποδεχθεί δύο μαθητές στην πρώτη τάξη, με τα άλλα δύο παιδιά να πηγαίνουν στο Νηπιαγωγείο του νησιού, ενώ κανονικά θα συνεχίσει να λειτουργεί και το Δημοτικό Σχολείο της Τελένδου, στο οποίο φοιτά ένας μόνο μαθητής στην Ε' Δημοτικού.

Χάνονται ολόκληρες κοινότητες

Από την Ήπειρο μέχρι τα νησιά του Αιγαίου, ολόκληρες κοινότητες αντιμετωπίζουν την υποχώρηση της ζωής και της ελπίδας.

Η σιωπηλή αυτή μεταμόρφωση δεν φέρνει στο προσκήνιο μόνο την απώλεια εκπαιδευτικών δομών αλλά κυρίως την απώλεια μιας γενιάς που χάνεται πριν καν καταφέρει να καθίσει στα θρανία.