Άρχισε στη Βουλή των Σκοπίων η εξέταση της πρότασης της κυβέρνησης της χώρας σχετικά με την έναρξη των διαδικασιών για την τροποποίηση του Συντάγματος. Η Βουλγαρία παρεμπόδιζε μέχρι στιγμής την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων των Σκοπίων με την ΕΕ και η συνταγματική αναθεώρηση αποσκοπεί στο να αποσπάσει την έγκριση της Σόφιας.
Για την τροποποίηση του Συντάγματος των Σκοπίων απαιτείται κοινοβουλευτική πλειοψηφία 2/3, την οποία η κυβέρνηση του Ντιμίταρ Κοβάτσεφσκι δεν διαθέτει. Ο πρόεδρος της Βουλής, Ταλάτ Τζαφέρι, μετά τις αρχικές τοποθετήσεις εκπροσώπων των κομμάτων και αφού δεν υπήρξαν άλλοι ομιλητές διέκοψε τη συνεδρίαση του Σώματος και ενημέρωσε ότι αυτή θα συνεχιστεί σε ημερομηνία που θα οριστεί. Ο Ταλάτ Τζαφέρι είχε δηλώσει πριν από μερικές ημέρες ότι εάν δεν εξασφαλιστεί πλειοψηφία 2/3, τότε ίσως η ψηφοφορία στο νομοθετικό Σώμα επί της πρότασης της κυβέρνησης αναβληθεί ή δεν πραγματοποιηθεί.
Ο πρωθυπουργός Ντιμίταρ Κοβάτσεφσκι, μιλώντας κατά την έναρξη της σημερινής συνεδρίασης της Βουλής, απηύθυνε έκκληση σε όλους τους βουλευτές της χώρας να υποστηρίξουν την πρόταση για τροποποίηση του Συντάγματος, προκειμένου να προχωρήσει η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας.
«Η πρόταση για την τροποποίηση του Συντάγματος έχει ένα και μοναδικό σκοπό και κίνητρο: Την ένταξη της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό που θέλει και αναμένει η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών στη χώρα. Τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο» σημείωσε ο Ντιμίταρ Κοβάτσεφσκι.
Το ενδεχόμενο τροποποίησης του Συντάγματος, στη βάση μιας συμφωνίας των Σκοπίων με τη Βουλγαρία, προκειμένου να συμπεριληφθεί σε αυτό η βουλγαρική μειονότητα η οποία ζει στη χώρα, προκαλεί τριγμούς και αντιπαραθέσεις στα Σκόπια εδώ και ένα χρόνο.
Η Βουλγαρία, το περασμένο διάστημα παρεμπόδιζε την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων των Σκοπίων με την ΕΕ λόγω ανοιχτών εθνικών, γλωσσικών και ιστορικών διαφορών μεταξύ των δύο χωρών, γεγονός που έχει προκαλέσει τις έντονες αντιδράσεις των Σκοπίων.
Ωστόσο, το περασμένο καλοκαίρι, οι δύο χώρες κατέληξαν σε μία συμφωνία, στη βάση μιας πρότασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με την οποία η Σόφια θα άρει το βέτο που έχει θέσει για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων των Σκοπίων με την ΕΕ, με την προϋπόθεση ότι τα Σκόπια θα προχωρήσουν σε τροποποίηση του Συντάγματός τους, με τη συμπερίληψη σε αυτό του βουλγαρικού λαού που ζει στη χώρα.
Σκόπια - Βουλγαρία – ΕΕ – ΗΠΑ
Η συμφωνία αυτή προκαλεί τις έντονες αντιδράσεις του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης των Σκοπίων, του δεξιού VMRO-DPMNE, το οποίο έχει διαμηνύσει σε όλους τους τόνους ότι δεν πρόκειται να συναινέσει σε μία τέτοια τροποποίηση του Συντάγματος της χώρας.
Κατά της συμφωνίας αυτής και κατ΄επέκταση κατά της τροποποίησης αυτής του Συντάγματος τάσσεται και το 70% των πολιτών σλαβικής καταγωγής της χώρας, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις. Αντιθέτως, η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών αλβανικής εθνικής καταγωγής τάσσεται υπέρ της τροποποίησης του Συντάγματος.
Το αντιπολιτευόμενο VMRO-DPMNE ισχυρίζεται ότι η συμφωνία με τη Βουλγαρία «υπαγορεύτηκε» από τη Σόφια και τη θεωρεί επιζήμια για τα εθνικά συμφέροντα των Σκοπίων, ενώ παράλληλα ζητά επιτακτικά τη διεξαγωγή πρόωρων βουλευτικών εκλογών.
Η κυβέρνηση των Σκοπίων κατηγορεί το VMRO-DPMNE ότι κρατά «όμηρο» τη χώρα και την απομακρύνει από την ευρωπαϊκή της πορεία.
Για την ολοκλήρωση της τροποποίησης του Συντάγματος απαιτούνται τρεις ψηφοφορίες στη Βουλή, εκ των οποίων για τις δύο χρειάζεται πλειοψηφία 2/3 και για μία ακόμη απλή πλειοψηφία.
Η κυβέρνηση στα Σκόπια και τα κόμματα που υποστηρίζουν την τροποποίηση του Συντάγματος διαθέτουν απλή πλειοψηφία στη Βουλή, όχι όμως και πλειοψηφία 2/3.
Η ΕΕ και οι ΗΠΑ έχουν διαμηνύσει προς στα Σκόπια πως σε περίπτωση που δεν υιοθετηθεί η τροποποίηση του Συντάγματος, τότε η χώρα κινδυνεύει με διεθνή απομόνωση.
Προκειμένου να αμβλυνθούν οι εντυπώσεις ότι η τροποποίηση του Συντάγματος γίνεται μόνο για να συμπεριληφθεί σε αυτό η βουλγαρική μειονότητα που ζει στα Σκόπια, η κυβέρνηση της χώρας προτείνει να συμπεριληφθούν στο Σύνταγμα επιπλέον έξι συνολικά εθνότητες. Έτσι στην πρόταση τροποποίησης του Συντάγματος αναφέρεται ότι προστίθενται στο Σύνταγμα ως λαοί της χώρας «οι Βούλγαροι, οι Κροάτες, οι Μαυροβούνιοι, οι Σλοβένοι, οι Εβραίοι και οι (βαλκάνιοι) Αιγύπτιοι».
Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή πληθυσμού που πραγματοποιήθηκε то 2021 στα Σκόπια, οι Βούλγαροι αποτελούν μόλις το 0,2% του πληθυσμού της χώρας (συνολικά 3.500 άτομα), στοιχείο το οποίο η επίσημη Σόφια αμφισβητεί και θεωρεί ότι το ποσοστό των Βούλγαρων στα Σκόπια είναι κατά πολύ μεγαλύτερο.
