Η Ελλάδα ανανέωσε το αίτημά της προς τις Ηνωμένες Πολιτείες να εγκρίνουν την εξαγωγή πυραύλων αέρος-αέρος AIM-120D αμερικανικής κατασκευής για τα εισερχόμενα μαχητικά F-35, για να αντιμετωπίσει την αγορά του ευρωπαϊκού πυραύλου Meteor από την Τουρκία.
Ξένο ΜΜΕ (armyrecognition.com/), ανέφερε ( επικαλούμενο και την Καθημερινή) ότι το ελληνικό υπουργείο Εθνικής Άμυνας ανανέωσε επίσημα το αίτημά του προς τις Ηνωμένες Πολιτείες για την απόκτηση προηγμένων πυραύλων αέρος-αέρος μεσαίου βεληνεκούς AIM-120D, για να εξοπλίσει τα υπό,παραλαβή μαχητικά F-35A, για να αντισταθμίσει την προμήθεια πυραύλων Meteor από την Τουρκία.
Αμερικανοί αξιωματούχοι δεν έχουν ακόμη εκδώσει απόφαση, με την πρόταση να εξετάζεται στο πλαίσιο ευρύτερων αξιολογήσεων μεταφοράς όπλων στην περιοχή.
Η Αθήνα φέρεται επίσης να έχει δηλώσει ότι εάν δεν δοθεί έγκριση, θα εξετάσει τον ευρωπαϊκό πύραυλο Meteor ως εναλλακτική επιλογή, σηματοδοτώντας μια πιθανή αναδιάταξη στη στρατηγική της για τις αμυντικές προμήθειες.
Η χώρα μας θεωρεί το F-35 εξοπλισμένο με προηγμένους πυραύλους αέρος-αέρος μεσαίου βεληνεκούς (AMRAAM) AIM-120D ως απαραίτητο για τη διατήρηση της ισορροπίας της αεροπορικής ισχύος στο Αιγαίο, ειδικά υπό το πρίσμα του σχεδίου της Τουρκίας να εξοπλίσει τον στόλο Eurofighter Typhoon με πυραύλους Meteor.
Η Ουάσινγκτον έχει μέχρι στιγμής διατηρήσει μια επιφυλακτική στάση σχετικά με την εξαγωγή πυραύλων AIM-120D στην Ελλάδα, και Έλληνες αξιωματούχοι έχουν δηλώσει ότι εάν οι ΗΠΑ δεν εγκρίνουν την εξαγωγή, η Αθήνα θα εξοπλίσει τα είκοσι μαχητικά αεροσκάφη F-35A Lightning II που έχει παραγγείλει με τον ευρωπαϊκό πύραυλο Meteor, υποβάλλοντας μια νέα παραγγελία στην MBDA.
Μια τέτοια απόφαση θα διατηρούσε την ισοτιμία μάχης, ενώ παράλληλα θα μετατόπιζε τις προμήθειες προς τους Ευρωπαίους προμηθευτές και θα μείωνε την εξάρτηση από τα αμερικανικά όπλα, κάτι που δεν επιθυμούν φυσικά οι ΗΠΑ.
Για την Ελληνική Πολεμική Αεροπορία, η διατήρηση της ικανότητας εμπλοκής σε μεγάλο βεληνεκές, πέραν των 150 χιλιομέτρων, θεωρείται κρίσιμη για τη διασφάλιση της αποτροπής και της επιχειρησιακής αποτελεσματικότητας τόσο στο Αιγαίο όσο και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Επιπλέον, το AIM-120D είναι επί του παρόντος η πιο προηγμένη έκδοση της οικογένειας AMRAAM σε επιχειρησιακή υπηρεσία, που παράγεται από την Raytheon.
Σε σύγκριση με προηγούμενες παραλλαγές, ο πύραυλος AIM-120D εισάγει μια αμφίδρομη ζεύξη δεδομένων για ενημερώσεις εν πτήσει, με ένα σύστημα αδρανειακής πλοήγησης με τη βοήθεια GPS και βελτιωμένη ηλεκτρονική προστασία για επιχειρήσεις σε έντονο περιβάλλον παρεμβολών.
Ο πύραυλος διατηρεί τις διαστάσεις του AMRAAM, μήκους 3,66 μέτρων, διαμέτρου 178 χιλιοστών και βάρους εκτόξευσης περίπου 160 κιλών, και χρησιμοποιεί πυραυλοκινητήρα στερεού καυσίμου ικανό να φτάσει ταχύτητες κοντά στα Mach 4.
Το ενεργό ραντάρ αναζήτησης επιτρέπει πραγματική απόδοση «βολής», δίνοντας στους πιλότους τη δυνατότητα να αποσυνδεθούν ή να καταδιώξουν νέους στόχους.
Ο AIM-120D μπορεί να φτάσει σε εκτιμώμενο βεληνεκές 160 έως 180 χιλιομέτρων ανάλογα με το υψόμετρο και το προφίλ πτήσης, και η υψηλή ικανότητα για βολής εκτός όρασης επιτρέπει εμπλοκές εναντίον ευέλικτων αντιπάλων από πολλαπλές γωνίες.
Τα αναβαθμισμένα ηλεκτρονικά και οι πλακέτες κυκλωμάτων του δίνουν μια ευρύτερη ζώνη μη διαφυγής, διατηρώντας παράλληλα τη συμβατότητα σε μια σειρά αεροσκαφών, συμπεριλαμβανομένων των F-15, F-16, F/A-18, F-22 και F-35.
Για την Ελλάδα, η ενσωμάτωση με τα ηλεκτρονικά συστήματα και τα συστήματα δεδομένων αποστολής του F-35 θα επέτρεπε την απρόσκοπτη εισαγωγή του πυραύλου στον στόλο μόλις ξεκινήσουν οι παραδόσεις των νέων μαχητικών 5ης γενιάς.
Η Αθήνα εξετάζει επίσης, πέρα από το AIM-120D, μελλοντικά όπλα, όπως το AIM-260 Joint Advanced Tactical Missile (JATM), το οποίο αναπτύσσεται από την Lockheed Martin για να αντικαταστήσει τελικά το AMRAAM.
Ο πύραυλος JATM έχει σχεδιαστεί για μεγαλύτερη εμβέλεια, που εκτιμάται ότι θα έχει βεληνεκές πάνω από 200 χιλιόμετρα, και υψηλότερη τελική ταχύτητα κοντά στα 5 Mach, ενώ θα παραμένει συμβατός με τα αεροσκάφη F-22, F/A-18E/F, F-35 και F-15EX.
Το πρόγραμμα ξεκίνησε το 2017 για να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη εμβέλεια των κινεζικών και ρωσικών πυραύλων, με τις δοκιμές πτήσης να ξεκινούν το 2020.
Τόσο η Πολεμική Αεροπορία όσο και το Ναυτικό των ΗΠΑ κατατάσσουν τον πύραυλο AIM-260, ως την κορυφαία προτεραιότητά τους στα όπλα που εκτοξεύονται από αέρος, αν και οι καθυστερήσεις στην ενσωμάτωση έχουν ωθήσει την είσοδό του σε λειτουργία πέρα από το αρχικό χρονοδιάγραμμα.
Για το οικονομικό έτος 2026, ο στρατιωτικός προϋπολογισμός των ΗΠΑ διαθέτει περίπου 687 εκατομμύρια δολάρια για την ανάπτυξη και την προμήθεια του JATM.
Το ενδιαφέρον της Ελλάδας για αυτόν τον πύραυλο αντανακλά την επιθυμία της να παραμείνει ευθυγραμμισμένη με τις μελλοντικές δυνατότητες του ΝΑΤΟ και να διασφαλίσει ότι τα νέα F-35A της, θα μπορούν να μεταφέρουν τα πιο προηγμένα όπλα, που θα είναι διαθέσιμα μόλις τα νέα αεροσκάφη καταστούν επιχειρησιακά.
Η προμήθεια F-35A από την χώρα μας, αποτελεί το κεντρικό στοιχείο της στρατηγικής εκσυγχρονισμού της ελληνικής αεροπορικής της δύναμης.
Η σύμβαση των 3,47 δισεκατομμυρίων ευρώ που υπογράφηκε τον Ιούλιο του 2024 περιλαμβάνει είκοσι αεροσκάφη, δύο εφεδρικούς κινητήρες, τέσσερις προσομοιωτές, εκπαίδευση πιλότων και τεχνικών και τέσσερα χρόνια Πλήρους Επιχειρησιακής Υποστήριξης, με τις αγορές όπλων να διεκπεραιώνονται βάσει ξεχωριστών συμβάσεων.
Οι παραδόσεις θα ξεκινήσουν το 2028, με τα πρώτα αεροσκάφη να παραμένουν στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Την ίδια στιγμή η Τουρκία φουλάρει με την αγορά 40 Eurofighter, εξοπλισμένα με πυραύλους METEOR, κάτι που αλλάζει όλα τα δεδομένα στο Αιγαίο, και σε αυτό η ελληνική πλευρά θα δώσει άμεση απάντηση.