Χοντρό πολύ χοντρό παιχνίδι παίζεται στην Ανατολική Μεσόγειο ανάμεσα σε Τουρκία, Ιταλία, Ελλάδα και ΗΠΑ, αλλά οι Αμερικανοί το έληξαν πριν καλά ξεκινήσει.
Μία από τις μεγαλύτερες πετρελαϊκές εταιρείες στον κόσμο, η CHEVRON , επισημοποίησε χθες το ενδιαφέρον της για τις έρευνες υδρογονανθράκων στην ελληνική ΑΟΖ. Με ποσοστό 70% αναλαμβάνει το ρόλο του operator στην κοινοπραξία που συγκροτείται με τη Helleniq Energy , η οποία συμμετέχει με το υπόλοιπο 30%.
Πριν προλάβουν να κουνηθούν οι Τούρκοι, η Πρεσβεία των ΗΠΑ στη Λιβύη επιβεβαίωσε ότι είχε συνομιλίες στη Ρώμη με ανώτερα στελέχη τόσο από την ανατολική όσο και από τη δυτική Λιβύη για τα κοιτάσματα συνολικά στην Ανατολική Μεσόγειο και στην Λιβύη φυσικά.
Σε ανακοίνωσή της στο X, η αμερικανική πρεσβεία χαρακτήρισε τις επαφές της περασμένης εβδομάδας ως «τιμή», λέγοντας ότι στόχος ήταν να ενθαρρυνθούν οι Λίβυοι να ξεπεράσουν τις διαιρέσεις, να ενοποιήσουν τους θεσμούς και να οικοδομήσουν σταθερότητα, και συνθήκες που, όπως ανακοίνωσε, ήταν ζωτικής σημασίας για την οικονομική ευημερία της χώρας.
Η επιβεβαίωση έρχεται μετά από δημοσιεύματα των ιταλικών μέσων ενημέρωσης για συνάντηση μεταξύ του Σαντάμ Χαλίφα Χαφτάρ, γιου του Χαλίφα Χαφτάρ, και του Ιμπραήμ Ντμπέιμπα, συμβούλου του πρωθυπουργού με έδρα την Τρίπολη, Αμπντουλχαμίντ Ντμπέιμπα με τους Αμερικανούς.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι παρευρέθηκε και ο προεδρικός σύμβουλος των ΗΠΑ, Μασάντ Μπούλος.
Σύμφωνα με το ιταλικό πρακτορείο ειδήσεων Nova, οι συζητήσεις κάλυψαν ζητήματα ασφάλειας, στρατιωτικά, πολιτικά και ενεργειακά ζητήματα, καθώς και την έκκληση του ΟΗΕ για μια νέα ενοποιημένη κυβέρνηση που θα αντικαταστήσει τις αντίπαλες κυβερνήσεις της Λιβύης.
Σήμερα ο Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας μετέβη στην Ιταλία εν μέσω αυξανόμενων εντάσεων με την Ελλάδα για τον αγωγό EastMed και τη Λιβύη.
Η Τουρκία στοιχηματίζει στη Λιβύη για να επιδιώξει την κυριαρχία της στην Ανατολική Μεσόγειο, μόνο που την πρόλαβε ο Τραμπ δημιουργώντας την δική του κατάσταση στην περιοχή ανεπιστρεπτί.
Ο Φιντάν θα θέσει τις ευκαιρίες για συνεργασία στην ενεργειακή ασφάλεια στη Μεσόγειο στην Μελόνι ενώ η συνεργασία στην αμυντική βιομηχανία θα αποτελέσει ξεχωριστό θέμα αναφέρει ο τουρκικός τύπος.
Ο Φιντάν θα τονίσει τη σημασία της διατήρησης της συνεργασίας και της εργασίας σε άλλους τομείς. Θα ανταλλαγούν απόψεις για την επίτευξη ειρήνης και σταθερότητας στη Λιβύη.
Θα συζητηθούν επίσης οι σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ, ζητήματα στην ατζέντα του ΝΑΤΟ και η καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης. Ο Φιντάν θα τονίσει την ανάγκη για κοινή προσπάθεια της διεθνούς κοινότητας να πιέσει το Ισραήλ να τερματίσει τη γενοκτονία στη Γάζα.
Ουσιαστικά ο Τούρκος ΥΠΕΞ, θα ζητήσει την βοήθεια της Μελόνι για το Τουρκολιβυκό μνημόνιο, φέρνοντας την Ρώμη σε πολύ δύσκολη θέση.
Το ζήτημα της ύπαρξης του Τουρκολιβυκού μνημονίου όμως έχει κριθεί από ΕΕ, Ελλάδα, Αίγυπτο και ΗΠΑ, και η ετυμηγορία είναι ότι αυτό είναι ανύπαρκτο ολοκληρωτικά.
Κινήσεις της Αθήνας για ΑΟΖ με την Λιβύη
Σήμερα το Υπουργείο Εξωτερικών της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας ανακοίνωσε την επίτευξη συμφωνίας με την Κυβέρνηση της Μάλτας για τη συζήτηση του ζητήματος των θαλάσσιων συνόρων και την επέκταση αυτών των συζητήσεων σε πολυμερείς συνομιλίες εάν αυτές τέμνονται με τρίτη χώρα ή περισσότερες.
Την ίδια στιγμή και η Ελλάδα ανακοίνωσε σχέδια για τη θέσπιση ενός οδικού χάρτη για την οριοθέτηση Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών (ΑΟΖ) με τη Λιβύη μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους.
Η κίνηση αυτή χαρακτηρίστηκε από τον Υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Γεραπετρίτη ως μέρος της «πολυδιάστατης και ισορροπημένης» πολιτικής της Αθήνας απέναντι στο λιβυκό ζήτημα.
Σε συνέντευξή του , ο Γεραπετρίτης επανέλαβε την απόρριψη από την Ελλάδα του ναυτιλιακού μνημονίου που υπεγράφη το 2019 μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης, χαρακτηρίζοντάς το «άκυρο και παράνομο».
Υποστήριξε ότι η Άγκυρα και η Τρίπολη δεν είναι γειτονικά κράτη, σε αντίθεση με την Ελλάδα και τη Λιβύη, οι οποίες μοιράζονται γειτονικά θαλάσσια σύνορα.
Ο υπουργός σημείωσε ότι η Αθήνα πλοηγείται σε μια σύνθετη πολιτική σκηνή στη Λιβύη διατηρώντας ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με όλους τους εμπλεκόμενους.
Επιβεβαίωσε τους συνεχιζόμενους δεσμούς με την κυβέρνηση που υποστηρίζεται από τη Βουλή των Αντιπροσώπων στη Βεγγάζη και με τον Στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ, ενώ παράλληλα σηματοδότησε την ετοιμότητά της να επανασυνδεθεί με τις αρχές στην Τρίπολη.
«Η Ελλάδα είναι το μόνο μέλος της ΕΕ που διεξάγει συνομιλίες υψηλού επιπέδου με τις διάφορες λιβυκές παρατάξεις», δήλωσε ο Γεραπετρίτης, τονίζοντας ότι οι παράτυπες μεταναστευτικές ροές από τη Λιβύη προς την Ελλάδα έχουν μειωθεί σημαντικά τους τελευταίους μήνες χάρη στην ενισχυμένη συνεργασία.
Τη Δευτέρα, ο Έλληνας υπουργός συναντήθηκε με τον Μπελγκασέμ Χαφτάρ, Γενικό Διευθυντή του Ταμείου Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, για να συζητήσουν ευκαιρίες στους τομείς των κατασκευών, της ενέργειας, των μεταφορών και των επενδύσεων.
Οι συνομιλίες αφορούσαν επίσης τη στρατιωτική συνεργασία, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης 48 μελών της ακτοφυλακής στη Βεγγάζη, στο πλαίσιο των κοινών προσπαθειών για τον περιορισμό της παράτυπης μετανάστευσης.
Η εκπρόσωπος του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, Λιάνα Ζούτσιου, επιβεβαίωσε ότι η συνάντηση προετοίμασε επίσης το έδαφος για επίσκεψη ελληνικής επιχειρηματικής αντιπροσωπείας στη Βεγγάζη τις επόμενες εβδομάδες.
Η ομάδα θα περιλαμβάνει μεγάλες και μεσαίες εταιρείες που ειδικεύονται στις κατασκευές, την ενέργεια, την εφοδιαστική, τη ναυτιλία και την υγειονομική περίθαλψη.
Η διπλωματική ορμή από την Αθήνα έρχεται μετά από ένα χρόνο τουρκικών προσπαθειών να ενισχύσει την παρουσία της στην ανατολική Λιβύη, ιδίως για να ενισχύσει το αμφισβητούμενο ναυτικό μνημόνιο του 2019.
Ωστόσο, πηγές στη Βεγγάζη ανέφεραν ότι η Βουλή των Αντιπροσώπων δεν θα επικυρώσει τη συμφωνία που υπεγράφη μεταξύ της Άγκυρας και της κυβέρνησης με έδρα την Τρίπολη.
Η εφημερίδα ανέφερε επίσης ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, εξέφρασε πρόσφατα την επιθυμία της χώρας του να εμβαθύνει την οικονομική συνεργασία με τη Βεγγάζη κατά τη διάρκεια συνάντησης με τον Μπελγκασέμ Χαφτάρ νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.
Αυτή η ανανεωμένη διπλωματική εμπλοκή υπογραμμίζει την προσπάθεια της Ελλάδας να αντισταθμίσει την τουρκική επιρροή, επιδιώκοντας παράλληλα ισχυρότερες πολιτικές και οικονομικές συνεργασίες στη Λιβύη, με την ενέργεια, τις υποδομές και τη διαχείριση της μετανάστευσης να βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα.
Η μόνη περίπτωση να σταματήσουν τα ελληνικά, αμερικανικά και αιγυπτιακά σχέδια είναι μια στρατιωτική κρίση στην Λιβύη, την οποία πιθανότατα να επιδιώξει η Άγκυρα, κατά την πάγια τακτική της όταν χάνει αυτά που θέλει.
