Η ανατολική Βουλή της Λιβύης, υπό την επιρροή του στρατηγού Χαλίφα Χαφτάρ, ετοιμάζεται να παραχωρήσει στην Τουρκία το δικαίωμα να διεξάγει ενεργειακές έρευνες στα αμφισβητούμενα ύδατα της βόρειας Αφρικής, σύμφωνα με αποκαλύψεις του Bloomberg.
Αυτή η δραματική στροφή, που σηματοδοτεί την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ Άγκυρας και Βεγγάζης, φέρνει την περιοχή στο χείλος της καταστροφής, με τον κίνδυνο θερμού επεισοδίου να παραμονεύει πιο απειλητικός από ποτέ. Η Βουλή των Αντιπροσώπων στη Βεγγάζη αναμένεται να ψηφίσει τις επόμενες εβδομάδες για την επικύρωση της συμφωνίας του 2019, η οποία ανοίγει τον δρόμο για τουρκικές έρευνες πετρελαίου και φυσικού αερίου σε μια ζώνη μεταξύ Κρήτης και Τουρκίας – μια κίνηση που μπορεί να πυροδοτήσει σύγκρουση.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Καθηγητής Φίλης: Καταιγίδα εξελίξεων στην Ουκρανία! Εκτός συζήτησης ΝΑΤΟ και εκεχειρία
Τα εμπόδια φαίνονται να έχουν ξεπεραστεί, όπως δηλώνουν ανώνυμες πηγές στην Τουρκία και τη Λιβύη λόγω της ευαίσθητης φύσης του ζητήματος. Η διχασμένη Λιβύη, εγκλωβισμένη ανάμεσα στις αντίπαλες διοικήσεις της Βεγγάζης και της Τρίπολης, βλέπει την Τουρκία για να επεκτείνει τη στρατηγική της επιρροή.
Η Τρίπολη, με τις ισχυρές της δεσμούς με την Άγκυρα, υποστηρίζει ήδη τη συμφωνία, αλλά η σθεναρή αντίσταση της ανατολής, όπου ο Χαφτάρ κατέχει τον έλεγχο, είχε μέχρι πρότινος παγώσει την εφαρμογή της. Αν εγκριθεί, αυτή η συμφωνία θα επιτρέψει σε τουρκικά πλοία να διεισδύσουν σε ύδατα που διεκδικούν Ελλάδα και Κύπρος, θέτοντας τις βάσεις για μια στρατιωτική αντιπαράθεση που μπορεί να κλιμακωθεί σε θερμό επεισόδιο.
Η αλλαγή στάσης της ανατολικής Λιβύης αποκαλύπτει μια νέα, ύπουλη συνεργασία μεταξύ Τουρκίας και Χαφτάρ, ο οποίος κάποτε πολέμησε εναντίον της Άγκυρας στην πολυαίμακτη μάχη για την Τρίπολη το 2019-2020. Τότε, η Τουρκία στήριξε μια ισλαμιστική κυβέρνηση, ενώ ο Χαφτάρ, με την υποστήριξη Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, Αιγύπτου και Ρωσίας, απέτυχε να την ανατρέψει.
Ο ΟΗΕ επέβαλε έναν εύθραυστο διάλογο, εγκαθιστώντας τον Αμπντούλ Χαμίντ Ντεμπεϊμπέχ ως πρωθυπουργό, μα η χώρα παραμένει διχασμένη, με τις δύο πλευρές να μάχονται για τα πλούσια κοιτάσματα πετρελαίου και τον έλεγχο θεσμών. Η έγκριση της συμφωνίας θα μπορούσε να ανάψει τη σπίθα μιας σύγκρουσης, με την Ελλάδα και την Κύπρος να βλέπουν την κυριαρχία τους να απειλείται από την τουρκική επέκταση.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Διαγράφουν την ιστορία μας! Εκατ. κονδύλια της ΕΕ για έργο του Κορανίου: Οι ειδικοί προειδοποιούν για ισλαμιστικό λόμπι
Η Τουρκία, τα τελευταία χρόνια, έχει επιχειρήσει να χτίσει γέφυρες με τον Χαφτάρ ακολουθώντας την πρόσφατη εξομάλυνση με την Αίγυπτο μετά από δεκαετίες διενέξεων. Η συνεργασία τους στη Λιβύη για την κεντρική τράπεζα το 2024 απέτρεψε έναν εμφύλιο, ενώ η τουρκική κορβέτα TCG Kinaliada αγκυροβόλησε φέτος στη Βεγγάζη, με σχέδια για αποστολή στρατιωτικών συμβούλων.
Ο γιος και διάδοχος του Χαφτάρ Σαντάμ , συνάντησε τον τουρκικό στρατιωτικό ηγεσία στην Άγκυρα τον Απρίλιο, σφραγίζοντας αυτή την αλλαγή. Πέρα από την ενεργειακή φιλοδοξία, η Άγκυρα επιδιώκει να σώσει δισεκατομμύρια από χαμένες συμφωνίες μετά την πτώση του Καντάφι. Όμως, η πρόσφατη ανακοίνωση της Ελλάδας τον Μάιο για διαγωνισμό εξερεύνησης νοτίως της Κρήτης έχει πυροδοτήσει νέες εντάσεις, με την ΕΕ να καταγγέλλει την προτεινόμενη συμφωνία ως παραβίαση του Δικαίου της Θάλασσας.
Ο κίνδυνος θερμού επεισοδίου είναι πλέον πιο ορατός από ποτέ. Η Τουρκία, με την έγκριση του Χαφτάρ, ετοιμάζεται να στείλει πλοία σε αμφισβητούμενα ύδατα, θέτοντας σε κίνδυνο τη σταθερότητα της περιοχής. Η Ελλάδα και η Κύπρος, αντιμέτωπες με την τουρκική αμφισβήτηση, ίσως αναγκαστούν να ανταποκριθούν στρατιωτικά. Η Μεσόγειος κινδυνεύει να μετατραπεί σε πεδίο μάχης, με την ειρήνη να κρέμεται από μια κλωστή.
