Τις τελευταίες ημέρες η Τουρκία διενήργησε την άσκηση NEXUS ACE σε δύο περιοχές προκαλώντας με τους μεγάλους σχηματισμούς μαχητικών που έστειλε στο βόρειο Αιγαίο και ανατολικά της Ρόδου, μια σειρά από σκληρές αερομαχίες.
Αερομαχίες που σημειώθηκαν γιατί οι Τούρκοι δεν πήγαν στις περιοχές που τους είχε παραχωρήσει στο διεθνή εναέριο χώρο η Ελλάδα αλλά επιχειρώντας να αμφισβητήσουν το εύρος του ελληνικού εναέριου χώρου των 10 ναυτικών μιλίων, πετούσαν μέχρι και τα 6 ναυτικά μίλια.
Σε καμιά περίπτωση δε δεν κατέθεσαν σχέδια πτήσεως θέτοντας τις βάσεις για πιθανό ατύχημα.
Την άσκηση αυτή η Τουρκία επιχείρησε να εμφανίσει ως ΝΑΤΟϊκή επειδή κοντά πετούσε και ένα ιπτάμενο ραντάρ Ε-3 του ΝΑΤΟ.
Αν αυτές τις μέρες η τουρκική προκλητικότητα σημείωσε αριθμούς ρεκόρ τόσο ως προς τον αριθμό των μαχητικών που απογείωσε η Άγκυρα όσο και των αερομαχιών που σημειώθηκαν, διαβάζοντας κανείς τις οδηγίες προς ιπταμένους που εκδίδει η Αθήνα αντιλαμβάνεται πως η περιοχή ανατολικά της Ρόδου θα αποτελέσει και τις επόμενες εβδομάδες θέατρο εν δυνάμει σκληρών αερομαχιών μεταξύ Ελληνικών και Τουρκικών μαχητικών καθώς θεωρείται σίγουρο πως οι εξ ανατολών γείτονες θα επιχειρήσουν και πάλι να αμφισβητήσουν το εύρος του ελληνικού εναέριου χώρου.
Συγκεκριμένα χθες το μεσημέρι η Ελλάδα προχώρησε στην έκδοση της ΝΟΤΑΜ A4217/22 για ασκήσεις του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού και της Αεροπορίας.
Η ΝΟΤΑΜ αυτή προβλέπει την δέσμευση δύο περιοχών ανατολικά της Ρόδου που ουσιαστικά αποκόπτουν το Καστελόριζο. Η ΝΟΤΑΜ θα έχει ισχύ από τις 2 Ιανουαρίου έως τις 28 Φεβρουαρίου 2023 και η περιοχές θα ενεργοποιηθούν ως εξής: Για την βόρεια περιοχή τις ημερομηνίες εντός Ιανουαρίου 02, 04, 10, 11, 12, 16, 18, 24, 26, 30, 31 και εντός Φεβρουαρίου 01, 07, 09, 13, 14, 21, 22, και στις 28. Για την νότια περιοχή στις ημερομηνίες εντός Ιανουαρίου 03 04, 05, 09, 11, 12, 17, 19, 23 25, 31 και εντός Φεβρουαρίου 02, 06, 08, 21, 22, 23 και 24.
Επί της ουσίας γίνεται αντιληπτό πως η Τουρκία με την ανοχή της Ελλάδας κλείνει αυτές τις δύο περιοχές για σχεδόν δύο μήνες! Στην Αθήνα ξέρουν πως τα τουρκικά μαχητικά δεν θα σεβαστούν το εύρος του Ελληνικού Εναέριου Χώρου και προετοιμάζονται για σκληρές αερομαχίες στις δύο αυτές περιοχές.
Θα μπορούσε να γίνει αλλιώς; Η απάντηση είναι όχι καθώς για την ασφάλεια των πτήσεων και επιβεβαίωση του κυριαρχικού δικαιώματος της Ελλάδας να ενημερώνει τους ιπταμένους για περιοχές ασκήσεων, επιβάλλεται η Αθήνα να εκδίδει ΝΟΤΑΜ ακόμα και αν γνωρίζει πως τα όρια θα παραβιαστούν.
Η θέση της Ελλάδας ως προς τον Εναέριο Χώρο είναι η εξής:
Η κυριαρχία της Ελλάδας στον αέρα ασκείται εντός 10 ν.μ. από τις ακτές της (δυνάμει του Διατάγματος της 6ης Σεπτεμβρίου 1931 (το οποίο όρισε προς τούτο ειδική αιγιαλίτιδα ζώνη 10 ν.μ. από τις ακτές της), σε συνδυασμό με τους νόμους 5017/1931, 230/1936 και 1815/1988). Η Ελλάδα, ως κυρίαρχο κράτος, επέλεξε να ασκεί κυριαρχία στον αέρα μέχρι το όριο των 10 ν.μ. των χωρικών της υδάτων που όρισε το 1931, όσον αφορά τα ζητήματα αεροπορίας και αστυνομεύσεως αυτής, ενώ στη θάλασσα επέλεξε να ασκεί κυριαρχία μέχρι τα 6 ν.μ. (Ν. 230/1936 και Ν.Δ. 187/1973).
Η Τουρκία παραβιάζει συνεχώς τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο με στρατιωτικά αεροσκάφη, συχνότατα οπλισμένα, τα οποία πραγματοποιούν και πτήσεις σε χαμηλό ύψος ακόμη και άνωθεν κατοικημένων νησιών.
Η συμπεριφορά αυτή της Τουρκίας, συνιστά κατάφωρη παραβίαση της ελληνικής κυριαρχίας και δύναται να προκαλέσει θερμό επεισόδιο. Ο ισχυρισμός της Τουρκίας περί αντιθέσεως του εύρους του ελληνικού εθνικού εναερίου χώρου προς το διεθνές δίκαιο είναι αβάσιμος για τους εξής λόγους
α) δεδομένου ότι ο «δικαιούμενος το μείζον, δικαιούται και το έλασσον», η άσκηση κυριαρχίας στον εναέριο χώρο μέχρι τα 10 ν.μ. είναι απολύτως νόμιμη, αφού δεν υπερβαίνει τα 12 ν.μ. που ορίζει το δίκαιο της θάλασσας ως ανώτατο όριο του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης και του εθνικού εναέριου χώρου,
β) η Ελλάδα έχει προβεί στη γνωστοποίηση της ανωτέρω νομοθεσίας,
γ) η Τουρκία, από το 1931 και για πολλές δεκαετίες αποδεχόταν το εύρος των 10 ν.μ. του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου χωρίς ουδεμία διαμαρτυρία ή αμφισβήτηση, γεγονός που θεμελιώνει κατά το διεθνές δίκαιο σιωπηρή αποδοχή. Το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα εφαρμόσθηκε από το 1931 ομοιόμορφα, χωρίς οποιαδήποτε διαμαρτυρία όσον αφορά στη νομική του βάση.
