Λάθος είναι να νομίζουν πολλοί ότι η Τουρκία δεν παίζει κανένα ρόλο στις εκστρατείες των πολιτικών κομμάτων πριν από τις εκλογές της 26ης Σεπτεμβρίου στη Γερμανία.
Ο κύριο λόγος για αυτό είναι το γεγονός ότι, το εκλογικό αποτέλεσμα θα έχει σημαντικότατο αντίκτυπο στις γερμανοτουρκικές σχέσεις.
Η προεκλογική εκστρατεία στη Γερμανία βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη λίγες εβδομάδες πριν από την ημέρα των εκλογών.
Σύμφωνα με τον Ekrem Eddy Güzeldere, οι δημοσκοπήσεις έχουν πάρει μια εκπληκτική τροπή τις τελευταίες εβδομάδες.
Το σοσιαλδημοκρατικό SPD, τα τελευταία δύο χρόνια συνήθως ήταν στην τρίτη θέση με όχι περισσότερο από 15%, προηγείται τώρα με 25%, ακολουθούμενο από το CDU/CSU με 22%, και τους Πράσινους με 18%.
Για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, το CDU έχασε την pole position, και ένα τέτοιο αποτέλεσμα θα σήμαινε μείον 11% από τις τελευταίες εθνικές εκλογές του 2017.
Οι περισσότεροι αναλυτές και σχολιαστές κατηγορούν τους κορυφαίους υποψηφίους για την άνοδο του SPD και την πτώση του CDU και των Πρασίνων.
Ο Olaf Scholz (SPD) δείχνει να προηγείται στις δημοσκοπήσεις, έχοντας εμπειρία ως υπουργός και δήμαρχος του Αμβούργου και έτσι εκπέμπει τη μεγαλύτερη σταθερότητα.
Το εκλογικό αποτέλεσμα θα έχει επίσης σημαντικό αντίκτυπο στις υπάρχουσες γερμανοτουρκικές σχέσεις, καθώς η συνέχιση της παρουσίας του τρέχοντος συνασπισμού είναι πρακτικά μη αμφισβητήσιμη.
Τι έχουν λοιπόν να πουν τα κόμματα που εκπροσωπούνται στο κοινοβούλιο για την Τουρκία;
Ας ξεκινήσουμε με το SPD, του οποίου το προεκλογικό πρόγραμμα έχει τον τίτλο "Σεβασμό για το μέλλον σας".
Στο φυλλάδιο που μοιράζει το κόμμα στο σημείο περί «καλλιέργειας σχέσεων με άλλες χώρες», υπάρχουν τρεις προτάσεις για την Τουρκία που αναφέρουν τα εξής:
Α. Βλέπουμε με ανησυχία την πορεία της τουρκικής κυβέρνησης στην εσωτερική και εξωτερική πολιτική.
Β. Η Τουρκία πρέπει να συμμορφωθεί με τις αρχές του κράτους δικαίου, της δημοκρατίας και του διεθνούς δικαίου.
Γ. Χρειάζεται επειγόντως μια εντατικοποίηση του διαλόγου ΕΕ-Τουρκίας, ο οποίος επικεντρώνεται σε αυτά τα ζητήματα».
Κανένα άλλο κόμμα δεν έχει αναφέρει τόσο λίγα για την Τουρκία.
Αυτό είναι εκπληκτικό για ένα κόμμα που ετοιμάζεται να ηγηθεί της νέας κυβέρνησης και, επιπλέον, διατηρεί καλές σχέσεις με το αδελφό του κόμμα, το CHP, και έχει πολυάριθμους βουλευτές και υποψηφίους με τουρκική καταγωγή.
Το CDU είναι πιο συγκεκριμένο. Στο πρόγραμμά του «Μαζί για μια σύγχρονη Γερμανία», έχει ένα τμήμα που ονομάζεται «Αναδιάταξη των σχέσεων με την Τουρκία».
Το πρόγραμμα αναγνωρίζει τη στρατηγική και οικονομική σημασία της Τουρκίας για τη Γερμανία, ζητώντας έναν «ανοιχτό, κριτικό και εποικοδομητικό διάλογο με την τουρκική ηγεσία».
Ωστόσο, λόγω της απομάκρυνσης της Τουρκίας από τον στόχο εκπλήρωσης των κριτηρίων ένταξης, αναφέρεται ότι « η σχέση μας χρειάζεται μια νέα προοπτική. Η πλήρης ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ δεν θα λάβει χώρα ποτέ. Αντίθετα, θα συμφωνήσουμε σε μια στενή συνεργασία. Αυτή η συνεργασία πρέπει να βασίζεται σε δύο πυλώνες. Πρώτον, «κοινά συμφέροντα» και δεύτερον μέσω του ΝΑΤΟ, το οποίο είναι επίσης μια «κοινότητα βασισμένη σε αξίες».
Οι Πράσινοι είναι οι πιο λεπτομερείς και συγκεκριμένοι. Στο πρόγραμμά τους «όλα για την Γερμανία», έχουν μια διαφορετική θέση για τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας αναφέροντας ότι: «η επανέναρξη των συνομιλιών για την ένταξη στην ΕΕ είναι ο πολιτικός μας στόχος. Αλλά αυτό θα μπορέσει να συμβεί μόνο όταν η Τουρκία κάνει μια στροφή ξανά στη δημοκρατία και το κράτος δικαίου”.
Οι Πράσινοι επικρίνουν επίσης τη συμφωνία μετανάστευσης μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ και ζητούν μια νέα συμφωνία που" θα συμμορφώνεται με το διεθνές δίκαιο και τον κανόνα της σε αντίθεση με τα άλλα κόμματα.
Το FDP συνοψίζει τη θέση του για την Τουρκία στο πρόγραμμά του με τίτλο «Δεν υπήρξαν ποτέ περισσότερα», με υπότιτλο: «Τερματισμός των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της ΕΕ με την Τουρκία και δημιουργία νέας σχέσης μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ».
Το FDP μιλά για τα κριτήρια της Κοπεγχάγης που αποτελούν σημείο αναφοράς για την ένταξη ενός κράτους δικαίου, το οποίο θα μπορούσε να γίνει ξανά επίκαιρο σε μια εποχή «μετά τον Ερντογάν».
Τα προαναφερθέντα κόμματα θα μπορούσαν όλα να είναι μέρος μιας μελλοντικής γερμανικής κυβέρνησης, ενώ το σίγουρο είναι ότι θα υπάρχουν δύο ακόμη κόμματα στο νέο γερμανικό κοινοβούλιο, τα οποία πιθανότατα δεν θα είναι μέρος μιας κυβέρνησης.
Αυτά είναι τα AfD και Die Linke.
Το AFD αναφέρει για το «άμεσο τέλος των διαπραγματεύσεων ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ».Στο πρόγραμμά του υποστηρίζει ότι« η Τουρκία δεν είναι πολιτιστικά μέρος της Ευρώπης".
Τέλος το αριστερό κόμμα Die Linke στο πρόγραμμα του δεν έχει ειδικό κεφάλαιο για την Τουρκία, αλλά αναφέρει την Τουρκία σε διάφορα πλαίσια, σχετικά με τους πρόσφυγες, τις εξαγωγές όπλων ή τη διεύρυνση της ΕΕ.
Το αριστερό γερμανικό κόμμα υπόσχεται ότι θα ακυρώσει τη συμφωνία μετανάστευσης ΕΕ-Τουρκίας και θα τερματίσει τις εξαγωγές όπλων σε «αυταρχικά καθεστώτα όπως η Τουρκία και η Αίγυπτος».
Για τη διεύρυνση της ΕΕ, αναφέρει: «Θέλουμε οι τρέχοντες και οι μελλοντικοί υποψήφιοι για ένταξη στην ΕΕ να δεσμευτούν στη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα χωρίς επιφύλαξη. Αυτό ισχύει ιδίως για την υποψήφια χώρα την Τουρκία.
Η σημερινή κυβέρνηση της Τουρκίας πρέπει να εφαρμόσει τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, να εγγυηθεί τη δημοκρατία και την ελευθερία της έκφρασης, να σταματήσει τη δίωξη της αντιπολίτευσης και να απελευθερώσει όλους τους φυλακισμένους βουλευτές και δημάρχους του αντιπολιτευτικού κουρδικού κόμματος HDP».
Η σημερινή κυβέρνηση της Τουρκίας μπορεί να είναι πιο άνετη με τον τρέχοντα γερμανικό συνασπισμό (CDU-SPD),ωστόσο, είτε με την είσοδο των Πρασίνων είτε με αυτή του FDP σε μια μελλοντική κυβέρνηση, θα μπορούσε να υπάρξουν εξελίξεις με σαφέστερα μηνύματα σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τον εκδημοκρατισμό της Τουρκίας.
Η Τουρκία σε κάθε περίπτωση θα χάσει την Μέρκελ που ήταν ο κύριος υπερασπιστή της ενάντια στις κυρώσεις εντός της ΕΕ, και θα πρέπει γενικά να προετοιμαστεί για ένταση στις σχέσεις Γερμανίας-Τουρκίας και ΕΕ, δηλώνουν πολλοί ειδικοί.
