Είναι εύκολο να ανησυχούμε μετά από τόσα ατυχήματα, αλλά πόσο επικίνδυνη είναι πραγματικά η αεροπορία;
Τι στο καλό συμβαίνει με τα αεροπλάνα το 2025; Σοβαρά τώρα… έχει αρχίσει να γίνεται λίγο τρομακτικό, δε νομίζετε;
Από πόρτες που εκτοξεύονται στον αέρα μέχρι συγκρούσεις εν πτήσει, η χρονιά αυτή... δεν είναι και η πιο ήρεμη για την αεροπλοΐα. Οπότε — πάρτε καφεδάκι, δέστε τις ζώνες και πάμε να δούμε τι παίζει εκεί πάνω.
Μήπως όμως τα πράγματα δεν είναι τόσο τραγικά όσο φαίνονται; Ή απλώς είμαστε όλοι καρφωμένοι στο Twitter και το TikTok και μαθαίνουμε τα πάντα πριν καν πατήσουν τα αεροπλάνα στο έδαφος;
Και τώρα ας πάμε να δούμε... Μερικές από τις πιο γνωστές – και ναι, αγχωτικές – υποθέσεις που έκαναν πρωτοσέλιδα, όπως:
Η Alaska Airlines Flight 1282
Η American Airlines Flight 5342
Και φυσικά… τα μόνιμα προβλήματα της Boeing με την ποιότητα κατασκευής. (Γιατί κάθε φορά που ακούς "Boeing", αρχίζεις και ιδρώνεις λίγο πλέον…)
Κι όμως, όσο κι αν οι τίτλοι είναι τρομακτικοί, τα στατιστικά λένε άλλα: Το να πετάς, παραμένει εξαιρετικά ασφαλές. Πιο ασφαλές απ’ το να οδηγείς, πιο ασφαλές απ’ το να περπατάς σε διάβαση στην Αθήνα, βασικά. Κι αυτό που πλέον προκαλεί τα περισσότερα προβλήματα; Δεν είναι το μηχάνημα… είναι ο άνθρωπος.
Και ας πάμε να δούμε μια πτήση που δεν είχε το πιο smooth ταξίδι.
Ποιος μπορεί να ξεχάσει την πτήση 1282 της Alaska Airlines; Ή αλλιώς, “εκείνη η πτήση που η πόρτα αποφάσισε να πάει βόλτα μόνη της”. Ναι, σωστά ακούσατε.
Ήταν 5 Γενάρη 2024, όταν ένα φαινομενικά αθώο αεροπλάνο απογειώθηκε από το Πόρτλαντ με προορισμό την Καλιφόρνια. Και μόλις 6,5 λεπτά μετά την απογείωση… μπαμ! Ένα κακώς εγκατεστημένο εξάρτημα πόρτας αποσπάστηκε από την άτρακτο, προκαλώντας αποσυμπίεση.
Και κάπου εδώ, αναρωτιέσαι: “Πώς γίνεται αυτό να συνέβη και να μην τραυματίστηκε σοβαρά κανείς;” Κι όμως, η τύχη ήταν με το μέρος τους — και οι πιλότοι, ήρωες. Το αεροπλάνο γύρισε πίσω και προσγειώθηκε με ασφάλεια μέσα σε 20 λεπτά από την απογείωση.
Φυσικά, το περιστατικό έγινε viral, τα media πήραν φωτιά και η Boeing βρέθηκε (ξανά) στο στόχαστρο για ελλείψεις στον ποιοτικό έλεγχο. Η αξιοπιστία της πήγε περίπατο, κι εμείς αρχίσαμε να κοιτάμε τα φτερά του αεροπλάνου κάθε φορά που πετάμε… λίγο πιο προσεκτικά απ’ ό,τι παλιά.
Και κάπως έτσι, η Boeing συνεχίζει να τρέχει με τα "θέματα ποιότητας" της. Ολόκληρο το 2024 ήταν γεμάτο από άσχημα νέα γι’ αυτήν, και όσο περνούσε ο χρόνος, αποκαλύφθηκε ότι υπήρχε μια επικίνδυνη συνήθεια: το κόψιμο γωνιών. Και το πιο απογοητευτικό; Η αποτυχία τους να προστατεύσουν τους πελάτες τους. Τα πράγματα πήραν ακόμα χειρότερη τροπή όταν οι εργαζόμενοι της Boeing βγήκαν σε απεργία από Σεπτέμβρη μέχρι Νοέμβρη, χάνοντας στην πορεία σχεδόν 10 δισεκατομμύρια δολάρια.
Είναι τυχαίο που το 2024 ήταν η πιο θανατηφόρα χρονιά για την αεροπλοΐα από το 2018; Οι καταστροφές στη Νότια Κορέα, τη Γερμανία και την Ταϊλάνδη δεν έκαναν τη κατάσταση καλύτερη, κι άφησαν τον κόσμο να αναρωτιέται… Μήπως πρέπει να αρχίσουμε να ανησυχούμε περισσότερο για την ασφάλεια των πτήσεων;
Και πάμε σε κάτι ακόμα πιο σοκαριστικό…
Στη διάρκεια μόλις λίγων ημερών τον Ιανουάριο του 2025, οι ΗΠΑ βίωσαν κάποιες από τις πιο σοκαριστικές αεροπορικές καταστροφές στην ιστορία τους. Μιλάμε για την πτήση 5342 της American Airlines, η οποία τον Ιανουάριο 29 συγκρούστηκε στον αέρα με ένα ελικόπτερο Sikorsky UH-50 Black Hawk του στρατού των ΗΠΑ πάνω από τον ποταμό Ποτομάκ στην Ουάσινγκτον.
Και εδώ το τρομακτικό: Όλοι οι επιβαίνοντες – 64 επιβάτες και 3 μέλη του πληρώματος του ελικοπτέρου – έχασαν τη ζωή τους. Η πιο θανατηφόρα αεροπορική τραγωδία στην Αμερική από το 1999, και η χώρα ακόμα προσπαθεί να χωνέψει το σοκ.
Ο πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, φυσικά, βρήκε την ευκαιρία να ρίξει τις ευθύνες στην πολιτική «ποικιλίας, ισότητας και ένταξης» της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (FAA). Σκεφτείτε το λίγο: οι δηλώσεις του επικρίθηκαν σφοδρά, και η αλήθεια ήρθε τελικά στο φως… Σύμφωνα με το Εθνικό Συμβούλιο Ασφάλειας Μεταφορών (NTSB), η σύγκρουση οφειλόταν πιθανότατα σε λανθασμένες ενδείξεις υψομέτρου στο ελικόπτερο, με τους πιλότους να έχουν διαφορετικά δεδομένα για το ύψος τους την κρίσιμη στιγμή.
Αλλά όπως είπαμε και νωρίτερα, η πτήση 5342 της American Airlines δεν ήταν η τελευταία θανατηφόρα πτήση του Ιανουαρίου 2025. Δύο μέρες αργότερα, στις 31 Ιανουαρίου, η Med Jets Flight 056 συντρίφθηκε στην Φιλαδέλφεια, σκοτώνοντας και τα 7 άτομα που ήταν στο αεροπλάνο, καθώς και έναν ακόμη άνθρωπο στο έδαφος. Αλλά, αυτό δεν ήταν το μόνο τρομακτικό περιστατικό… λίγες εβδομάδες αργότερα, στις 17 Φεβρουαρίου, η πτήση 4819 της Delta Connection από Μινεάπολη προς Τορόντο συντρίφθηκε και ανατράπηκε στον διάδρομο προσγείωσης. Ευτυχώς, κανείς δεν έχασε τη ζωή του, αν και 21 άτομα τραυματίστηκαν – αλλά όλοι είχαν επιστρέψει στα σπίτια τους μετά από μερικές μέρες.
Μήπως αρχίζουμε να αναρωτιόμαστε… αν το να πετάς είναι πιο επικίνδυνο από όσο πιστεύαμε;
Ας το πάρουμε από την αρχή: Παρά τις τρομακτικές ειδήσεις, η εμπιστοσύνη των καταναλωτών στις αεροπορικές πτήσεις παραμένει σε ένα αρκετά καλό επίπεδο. Αλλά, σύμφωνα με μια δημοσκόπηση της Associated Press, σχεδόν το 60% των ανθρώπων που ρωτήθηκαν ανέφεραν ότι «το να ταξιδεύεις με αεροπλάνο, αυτοκίνητο ή με τα πόδια είναι πολύ ή κάπως ασφαλές». Και αν αυτό δεν είναι αρκετό για να σας προβληματίσει, τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης έδειξαν επίσης ότι ο κόσμος δεν εμπιστεύεται ιδιαίτερα την ομοσπονδιακή κυβέρνηση να διατηρεί την αεροπορική ασφάλεια.
Και τώρα το μεγάλο ερώτημα: Μήπως τα αεροπλάνα πέφτουν πιο συχνά; Ναι, το 2024 είχαμε αρκετά υψηλού προφίλ περιστατικά, αλλά αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι τα αεροπλάνα είναι λιγότερο ασφαλή από ό,τι ήταν στο παρελθόν.
Αναλύοντας τα δεδομένα: Η BBC, εξετάζοντας τα δεδομένα αεροπορικών ατυχημάτων σε ΗΠΑ και διεθνώς, ανακάλυψε ότι τα τελευταία 20 χρόνια υπήρξε μια γενική μείωση των αεροπορικών ατυχημάτων. Μάλιστα, τα δεδομένα του Εθνικού Συμβουλίου Ασφάλειας Μεταφορών (NTSB) έδειξαν ότι υπήρξε σημαντική πτώση ατυχημάτων στην Αμερική από το 2005 μέχρι το 2024, παρά την αύξηση των πτήσεων. Η Διεθνής Οργάνωση Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO), που είναι οργανισμός του ΟΗΕ, επιβεβαίωσε επίσης αυτή την πτωτική τάση, ακόμα και όταν εξετάσουμε την ευρεία τους έννοια του «αεροπορικού ατυχήματος».
Αλλά μην ανησυχείτε, εδώ μπαίνει και η επιστημονική εξήγηση: Ο καθηγητής Στατιστικής Σερ Ντέιβιντ Σπίγκελχάλτερ από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ είπε κάτι πολύ ενδιαφέρον: «Τα τυχαία γεγονότα δεν συμβαδίζουν με το χρόνο — τείνουν να συγκεντρώνονται. Οπότε, δυστυχώς, θα δούμε ατυχήματα που φαίνεται να συνδέονται, ακόμα κι αν δεν είναι.»
Αλλά και οι «απλές» εξηγήσεις... είναι πιο περίπλοκες από όσο νομίζουμε! Ο Γκρεγκ Ντίκινσον της Telegraph εξήγησε πώς τα στατιστικά δείχνουν μεν μια απλή εικόνα, αλλά στην πραγματικότητα τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα. Όπως είπε, «Τα ατυχήματα πάντα συνέβαιναν στα 35,000 πόδια, αλλά τώρα έχουμε μεγαλύτερη συνείδηση εξαιτίας των smartphones και των social media. Αν κάθε περιστατικό, όσο μικρό κι αν είναι, καταγράφεται και αναρτάται στο διαδίκτυο, τότε η αίσθηση που έχουμε είναι ότι τα αεροπλάνα γίνονται λιγότερο ασφαλή. Αλλά η αλήθεια είναι το ακριβώς αντίθετο.»
Ο Γιάννης Γκραντ, από την OAG (μια εταιρεία στατιστικών για την αεροπορία), δήλωσε ότι το 2024, οι αεροπορικές εταιρείες πραγματοποίησαν πάνω από 37 εκατομμύρια προγραμματισμένες πτήσεις σε όλο τον κόσμο και ο αριθμός των μεγάλων ατυχημάτων μπορούσε να μετρηθεί στα δάχτυλα του ενός χεριού.
️ Άρα… ποιό είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα; Το ανθρώπινο λάθος! Οι τεχνολογίες έχουν προοδεύσει τόσο πολύ, που τα λάθη των πιλότων είναι πλέον η κύρια αιτία ατυχημάτων, ξεπερνώντας τις μηχανικές αποτυχίες. Ο πιλότος Μπράιαν Σμιθ εξηγεί: «Η τεχνολογία έχει βελτιωθεί τόσο πολύ, που τα ανθρώπινα λάθη είναι τώρα η κύρια αιτία των ατυχημάτων.»
Λοιπόν, μην ανησυχείτε – πάρτε μια ανάσα… και να θυμάστε: Η ασφάλεια των πτήσεων δεν ήταν ποτέ καλύτερη. Οπότε, επαναφέρετε τις ζώνες ασφαλείας σας και φροντίστε να έχετε τις θέσεις των καθισμάτων και τα τραπεζάκια σας σε πλήρη όρθια θέση. Είναι όλα υπό έλεγχο!
Παρά τις ανησυχίες, η αεροπορία παραμένει εξαιρετικά ασφαλής. Η τεχνολογία εξελίσσεται, αλλά τα ανθρώπινα λάθη παραμένουν η μεγαλύτερη πρόκληση.
