Ο Μακαρισμός τον οποίον εψάλαμε προ ολίγου «Μακάριοι οι πραείς ότι αυτοί κληρονομήσουσι την γην» ευρίσκει εφαρμογήν εις τον μακαριστόν αδελφόν μας π. Αρσένιον.
Όπως λέγουν και οι άγιοι Πατέρες, η γη, την οποίαν κληρονομούν οι πραείς, είναι η γη της απαθείας, η κατάστασις εκείνη, κατά την οποία ο άνθρωπος βασιλεύεται από το πνεύμα του Θεού. Δεν βασιλεύουν σ’ αυτόν τα πάθη και οι αδυναμίες, αλλά το Πνεύμα το Άγιον. Και ο π. Αρσένιος με τον αγώνα του, με την προσευχήν του, με την άσκησίν του, με την υπακοήν του, αξιώθηκε από τον Θεόν να φθάση αυτήν την ευλογημένην απάθεια στην οποία δύσκολα φθάνει ο άνθρωπος, εάν δεν αγωνιστεί καλώς.
Απάθεια ως προς τα φρονήματα της σαρκός. Διότι αφού δια της μετανοίας άλλαξε ζωή και εδόθη εις τον Θεόν, εζούσε πλέον παρθενικήν και αγγελικήν πολιτείαν και επρόσεχε να μην μολύνει την ψυχήν του και το σώμα του ούτε με τον παραμικρόν λογισμόν. Απάθεια ως προς τα ίδια θελήματα. Διότι είχε τόσην ευλογημένην υπακοήν και ταπείνωσιν ώστε απεξεδύθη από κάθε θέλημα και έκανε ως ένας αρχάριος δόκιμος τελείαν και αδιάκριτον υπακοήν εις τον Γέροντα και στους αδελφούς.
Δεν θα ξεχάσω ποτέ, που όταν επανέκαμψε από την Νέαν Σκήτην, μου είπε με πολλήν ταπείνωσιν σαν ένας νεαρός δόκιμος, αν και ήταν γέροντας σεβάσμιος: «Γέροντα εις τα χέρια σου αναθέτω την σωτηρίαν της ψυχής μου». Και αυτό που είπε δεν ήταν σχήμα λόγου. Έκτοτε όλη του η στάσις απέναντί μου αυτή ήταν. Η στάσις ενός ταπεινού υποτακτικού ο οποίος παρέδωσε την ζωήν του, τα θελήματά του, την ψυχή του, στον Γέροντά του και έκανε αδιάκριτον υπακοήν. Τίποτα δεν έκανε χωρίς ευλογία ο μακαριστός π. Αρσένιος.
Ακόμα έφτασε την απάθειαν της αγίας πτωχείας. Δεν είχε τίποτα ιδικόν του. Γνωρίζετε το κελλάκι του πόσον πτωχόν ήταν. Υπήρξε ένας από τους πτωχοτέρους κοινοβιάτας του Αγίου Όρους. Όλα του λιτά, όλα του απλά, όλα του πτωχά. Και όταν ο άνθρωπος δεν έχει βλέψιν να αποκτήση κάποιο αγαθόν, ακόμα και το παραμικρόν, ειρηνεύει και είναι απαθής.
Απάθεια ακόμη διότι ο πατήρ Αρσένιος απέκτησε και την αγίαν αγάπην, συγχωρητικότητα και αμνησικακίαν. Έστω και αν τον πικραίναν μερικοί καμμιά φορά, έστω κι αν του μιλούσαν (όπως έτυχε να βρεθώ και εγώ σε μία παρομοία σκηνή) με τρόπο πικρό, ο π. Αρσένιος τους αντιμετώπιζε με ένα χαριτωμένο τρόπο. Το έριχνε στο αστείο και απαντούσε με πραότητα και με γλυκύτητα και έδειχνε ότι δεν πειράχτηκε καθόλου, έστω και αν ο λόγος που εξετοξεύθη εναντίον του τον επίκρανε προσωπικά. Είχε λοιπόν αυτήν την ευλογημένη πραότητα, αμνησικακίαν, συγχωρητικότητα και ανοχήν, η οποία τον έκαμε να είναι ειρηνικός.
Είχε και την ευλογημένην ταπείνωσιν, την βάσιν της απαθείας. Επίστευε το εαυτόν του τελευταίον από όλους και έβαζε τον εαυτόν του, όπως λέγουν οι άγιοι Πατέρες «υποκάτω πάσης της κτίσεως». Όταν δε ένας άνθρωπος βάζει τον εαυτόν του κάτω από όλους τι έχει να φοβηθεί; Μήπως του πάρουν την θέσιν ή το αξίωμα; Και διατί έχει να ανησυχήσει εις στην ζωή του;
Mη έχων καμίαν ανησυχίαν ο π. Αρσένιος ει μη πως να ευαρεστεί τον Θεόν ήτο απαθής και ειρηνικός. ‘Ολοι μας γνωρίζουμε πόσο ειρηνικός ήτο και πόσο μετέδιδε την ειρήνην εις τους πλησιάζοντας αυτόν και βοηθούσε τους αδελφούς να αναπαυθούν και ειρηνεύσουν όταν είχαν κάποια ταραχήν.
Αλλά είχε και τον φόβον του Θεού ο μακαριστός π. Αρσένιος και πρόσεχε πολύ να μην λυπήσει τον Θεόν και τους αδελφούς. Όταν τον είχαμε στείλει Αντιπρόσωπον εις την Ιεράν Κοινότητα, προσπαθούσε να λέη πολύ ολίγα λόγια, από τον φόβον μήπως πει κάτι που είναι αντίθετον προς το θέλημα του Θεού, ή μήπως πικράνει κάποιον αδελφόν. Έτσι ηδυνήθη και εκεί, που υπάρχουν τόσοι πειρασμοί, να μείνη ειρηνικός και απαθής.
Αισθάνομαι μεγάλην ευγνωμοσύνην προς τον Θεόν, διότι μας έστειλε τον π. Αρσένιο εις το Μοναστήρι μας, να τον έχουμε ένα φως και ένα παράδειγμα αληθινού μοναχού. Μιαν απόδειξιν ότι οι λόγοι του Ευαγγελίου δεν είναι ακατόρθωτοι και αι υποσχέσεις του Μοναχικού Σχήματος δεν είναι ανεφάρμοστες. Ιδού, ο π. Αρσένιος έζησε και επλήρωσε το Ευαγγέλιον. Ετήρησε τις υποσχέσεις που έδωσε όταν εκάρη μεγαλόσχημος και ήταν για εμάς ένα φωτεινόν παράδειγμα. Τον ευχαριστούμε δι αυτό. Ήταν μία ευλογία δια το Μοναστήρι μας και μία ενίσχυσις δι όλους μας.
Και εγώ ιδιαιτέρως τον ευχαριστώ διότι έδειξε τόσην αγάπην εις το πρόσωπόν μου και τόσην ευλάβειαν ως ένας ταπεινός υποτακτικός.
Τώρα ο π. Αρσένιος αναπαύεται εν χώρα ζώντων και εν σκηναίς δικαίων.
Πιστεύω και νομίζω ότι είναι πίστις όλων μας ότι βρήκε παρρησίαν εις τον Θεόν και απ’ εκεί πρεσβεύει για μας. Όπως και άλλοι πατέρες της Μονής μας έφυγε πριν από μάς για να μας ετοιμάσει τόπον.
Κατά το ανθρώπινον γίναμε πτωχότεροι. Διότι εχάσαμε έναν τέτοιν αδελφόν, εκλεκτόν και σεβάσμιον και άγιον. Αλλά απεκτήσαμε ένα πρεσβευτήν προς τον Θεόν και δι αυτό πρέπει να χαιρόμεθα τόσο η Αδελφότης μας όσον και οι κατά σάρκα συγγενείς του.
Οι ευχές του θα μας στηρίζουν και το παράδειγμά του θα μας οδηγή έως ότου αξιωθούμε και εμείς του μακαρίου τέλους και της αναχωρήσεώς μας εις την γην των πραέων, εκεί όπου αναπαύεται τώρα ο π. Αρσένιος και εκεί όπου περιμένει και εμάς.
Αιωνία σου η μνήμη αξιομακάριστε αδελφέ.
*(Από το περιοδικό «Όσιος Γρηγόριος », Τ. 1991, της Ι. Μονής Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους. Μεταφορά από το πολυτονικό στο μονοτονικό, Ν.Κ.)
