«Αν οι Βρυξέλλες πίστευαν ότι το να αντιμετωπίσουν την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα ήταν εφιάλτης, ας «σφίξουν τώρα τις ζώνες τους» για ν’ αντιμετωπίσουν την Ιταλία» γράφουν οι Financial Times. Οι εξελίξεις είναι καταιγιστικές, η Ευρώπη ετοιμάζεται για ένα νέο σίριαλ πολύ πιο δραματικό από το α’ εξάμηνο του 2015 και την «περήφανη διαπραγμάτευση» του Αλέξη Τσίπρα.
Η ημέρα της κρίσης δείχνει να έφτασε για την Ιταλία και μαζί της για ολόκληρη την Ευρώπη. Το πρόβλημα που τεχνηέντως έκρυβαν τόσα χρόνια οι Ευρωπαίοι κάτω από το χαλί, έρχεται με εκκωφαντικό τρόπο στην επιφάνεια. Ο Ιταλός ασθενής κινδυνεύει να μεταδώσει τον ευρωσκεπτικισμό και να φέρει την Ευρωζώνη αντιμέτωπη με την ίδια της την ύπαρξη.
Kαι αυτό γιατί, συμφώνησαν στο τελικό πρόγραμμα για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού στην Ιταλία το Κίνημα των Πέντε Αστέρων (FSM) και η Λέγκα, μεταδίδει το Reuters, επικαλούμενο πηγή από το FSM.
Ο Λουίτζι Ντι Μάιο από το FSM και ο Ματέο Σαλβίνι από τη Λέγκα συζητούν ακόμη ποιος θα πρέπει να είναι ο επόμενος πρωθυπουργός της νέας κυβέρνησης και έχουν κάνει πρόοδο στο θέμα, σύμφωνα με την πηγή του πρακτορείου.
Νωρίτερα, οι Financial Times σχολίαζαν σε άρθρο τους ότι ο συνασπισμός των Πέντε Αστέρων και της Λέγκας έχει κάνει πολλούς στις Βρυξέλλες να… χάσουν τον ύπνο τους.
«Οι προτάσεις στο έγγραφο που διέρρευσε είναι πολύ πιο ριζοσπαστικές απ’ ότι ανέμεναν οι αγορές –κι αν εφαρμοστούν η ευρωζώνη θα διαλυθεί», υποστηρίζει η βρετανική εφημερίδα.
Όπως αναφέρεται, φαίνεται πως οι ηγέτες των δύο κομμάτων «φλερτάρουν» με την έξοδο από την ευρωζώνη.
«Τα φιλόδοξα σχέδια του Μακρόν για βαθύτερη ενοποίηση στην ευρωζώνη είναι πια χαμένη υπόθεση:
Δεν πρόκειται η Γερμανία να δεχθεί ποτέ πανευρωπαϊκό ομόλογο που θα συνδέει το ιταλικό χρέος με το γερμανικό.
Σε κοινή ανακοίνωσή την Πέμπτη, Πέντε Αστέρια και η Λέγκα αναφέρθηκαν στην περίοδο του ’80 και του ’90 όταν η Ιταλία είχε ακόμα τη λίρα, πριν τη συνθήκη του Mάαστριχτ.
Φαίνεται ότι Σαλβίνι και Ντι Μάγιο «φλερτάρουν» ακόμα και με έξοδο από την ευρωζώνη.
Το σχετικό έγγραφο δίνει μια ιδέα για το τι μπορεί να σημαίνει μια κυβέρνηση συνασπισμού κατά του κατεστημένου», σχολιάζει ο αναλυτής Λορέντσο Κοντόνιο.
Παραμένει, ωστόσο, ακόμα αβέβαιο πόσο θα το «τραβήξουν» τα δύο κόμματα.
«Θα μπορούσε βέβαια ο Ιταλός Πρόεδρος να ανακοινώσει ότι ο συνασπισμός δεν «δουλεύει», να ορίσει κυβέρνηση τεχνοκρατών και να προκηρύξει εκλογές.
»Αυτά όμως είναι χίμαιρες –μια κυβέρνηση τεχνοκρατών μόνο θα ενδυνάμωνε τους λαϊκιστές.
»Ωστόσο, οι ενδείξεις είναι ότι μάλλον αυτή η κυβέρνηση θα αποτύχει και θα προσπαθεί να εξασφαλίζει στήριξη κινητοποιώντας τους ψηφοφόρους κατά των Βρυξελλών, κατά του Tραμπ και υπέρ του Πούτιν. Κι αυτό είναι συνταγή για ευρωπαϊκή αστάθεια» σημειώνει η βρετανική εφημερίδα.
Σε σχόλιό του στην ίδια εφημερίδα ο αναλυτής Σ. Νίξον εκτιμά πάντως ότι «τα ριζοσπαστικά σχέδια δεν σημαίνουν ότι η Ιταλία θα βυθίσει την Ευρώπη σε αναταραχή.
»Όπως εξαντλητικά το κατέδειξε και η ελληνική κρίση δεν υπάρχει εύκολος δρόμος εξόδου από το ευρώ.
»Και μια οξεία κρίση στην Ιταλία, πιθανόν θα κατέληγε όχι σε έξοδο από το ευρώ αλλά σε αναδιάρθρωση του χρέους –με τα κόστη να βαρύνουν τους Ιταλούς αποταμιευτές και συνταξιούχους και όχι την ΕΚΤ, όπως θέλουν να πιστεύουν οι Ευρωπαίοι πιστωτές».
Τι σχεδιάζει η προσεχής κυβέρνηση της Ιταλίας
Το έγγραφο είχε ημερομηνία Δευτέρα 14 Μαΐου στις 9.30. Δεν είναι κάποιες παλαιότερες θέσεις των δύο κομμάτων οι οποίες στην πορεία μεταβλήθηκαν για το καλό της χώρας. Είναι όλα όσα συμφώνησαν. Τα στοιχεία της αρχικής συμφωνίας είναι τρομακτικά καθώς γίνονται πραγματικότητα οι φόβοι όσων πίστευαν ότι ο «γάμος» Λέγκας και Κινήματος Πέντε Αστέρων μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε έξοδο της Ιταλίας από το ευρώ.
H νέα κυβέρνηση θα ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τον Μάριο Ντράγκι να «παγώσει» και να ακυρώσει χρέος ύψους 250 δισ. ευρώ, και από τις Βρυξέλλες να αποκατασταθεί η εθνική και νομισματική κυριαρχία της Ιταλίας!
Σύμφωνα, λοιπόν, με το κείμενο που αποκάλυψε η Huffington Post Italy, τα κυριότερα σημεία της συμφωνίας στην οποία κατέληξαν τα δύο κόμματα είναι τα ακόλουθα:
Επιστρέφει το Italexit:
«Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση που βασίζεται στην κυριαρχία των αγορών και στο σεβασμό των δημοσιονομικών περιορισμών που είναι αβάσιμοι και μη βιώσιμοι από οικονομικής και κοινωνικής άποψης, πρέπει να αλλάξει ριζικά», αναφέρεται στη συμφωνία και εννοεί τη συνθήκη Σταθερότητας και Ανάπτυξης, το Δημοσιονομικό Σύμφωνο, τον ESM κλπ.
«Την ίδια ώρα, είναι αναγκαίο να δημιουργηθούν συγκεκριμένες τεχνικές, οικονομικές και νομικές διαδικασίες που θα επιτρέπουν στα Κράτη Μέλη να αποσυρθούν από την Ένωση, και συνεπώς να ανακτήσουν τη νομισματική τους κυριαρχία. Εναλλακτικά, τα Κράτη Μέλη θα πρέπει να μπορούν να μείνουν εκτός Ένωσης μέσω μίας ρήτρας μόνιμης εξαίρεσης, για να επιτραπεί η έναρξη ενός αμοιβαίου και συμφωνημένου δρόμου εξόδου στην περίπτωση που υπάρχει σαφής βούληση για κάτι τέτοιο».
Γίνεται, επίσης, λόγος για επαναδιαπραγμάτευση της συνεισφοράς της Ιταλίας στον προϋπολογισμό της Ε.Ε. καθώς και επαναδιαπραγμάτευση των Συνθηκών της Ε.Ε.
Όμως η πραγματική «βόμβα» της συμφωνίας είναι στη σελίδα 38, όπου αναφέρεται ότι τα δύο κόμματα θα ζητήσουν από την ΕΚΤ να «παγώσει» και να «ακυρώσει» τα ιταλικά κρατικά ομόλογα που έχει στον ισολογισμό της, τα οποία θα φτάσουν στα 250 δισ. ευρώ στο τέλος του QE. Σημειώνεται ότι το προτεινόμενο «κούρεμα» αντιστοιχεί στο 10% του ιταλικού ΑΕΠ.
Υπάρχει και κεφάλαιο για την «αναδιάρθρωση της Κεντρικής Τράπεζας της Ιταλίας» χωρίς ωστόσο να δίνονται περισσότερες λεπτομέρειες.
Επιπλέον, τα δύο κόμματα προτίθενται:
- Να ιδρύσουν ένα ταμείο ακινήτων με ακίνητα νοικοκυριών ύψους 200 δισ. ευρώ.
- Να εκδώσουν ομόλογα ύψους 70 δισ. ευρώ μέσω της κρατικής επενδυτικής τράπεζας Cassa Depositi e Prestiti (CDP). Τα έσοδα από την έκδοση θα δοθούν στο υπουργείο Οικονομικών σε αντάλλαγμα όλων των μετοχών των δημοσίων οργανισμών που ανήκουν στο κράτος (η αξία των οποίων σημειωτέον δεν φτάνουν τα 70 δισ.)
- Να ενισχυθεί ο ρόλος της επενδυτικής τράπεζας CDP.
- Να διαθέσουν 5 δισ. ευρώ για την άμεση έξοδο εργαζομένων από την αγορά εργασίας που σήμερα δεν τους επιτρέπεται
- Να καταργήσουν τις ανισορροπίες της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης (νόμος Φορνέρο).
- Να διατεθούν 17 δισ. ευρώ για εισόδημα στους πολίτες, αν και η πρόσβαση στα χρήματα αυτά θα συνδεθεί με ενεργές πολιτικές (2 δισ. για την ενίσχυση των κέντρων απασχόλησης).
Γίνεται, τέλος, λόγος για την πρόταση για έναν ενιαίο φορολογικό συντελεστή χωρίς ωστόσο να αναφέρεται συγκεκριμένα νούμερα.
Ανησυχία στους οικονομικούς κύκλους
Ωστόσο, ο Μπέπε Γκρίλο, ιδρυτής και εγγυητής του Κινήματος Πέντε Αστέρων, πρώτου σε ψήφους κόμματος της Ιταλίας, στις πρόσφατες εκλογές, είχε ξαναβάλει πρόσφατα στο τραπέζι την ιδέα ενός δημοψηφίσματος για το ενιαίο νόμισμα και δήλωσε σε συνέντευξή του ότι θα προτιμούσε να υπάρχουν δύο νομίσματα «το ένα για τον βορρά και το άλλο για τον νότο της Ευρώπης».
Οι οικονομικοί κύκλοι της Ευρώπης, σε κάθε περίπτωση, άρχισαν να χάνουν την υπομονή τους.
Το σπρεντ μεταξύ Ιταλίας και Γερμανίας άρχισε να καλπάζει μπροστά στην προοπτική μιας συγκυβέρνησης Πέντε Αστέρων-Λίγκας, με τόσο έντονο ευρωσκεπτικισμό και παιδαριώδεις οικονομικές απαιτήσεις.
«Υπάρχει κίνδυνος όλα αυτά να αυξήσουν τους φόβους και τα στερεότυπα ότι οι Ιταλοί δεν σέβονται τις δεσμεύσεις τους», δήλωσε ο οικονομολόγος και πρώην πρωθυπουργός Μάριο Μόντι.
«Η διάρθρωση της ευρωπαϊκής οικονομικής διακυβέρνησης, βασισμένη στην κυριαρχία της αγοράς και τον σεβασμό σε κανόνες που είναι αυστηροί και αβάσιμοι από κοινωνική και οικονομική οπτική, πρέπει να τροποποιηθεί ριζικά», αναφέρεται στο κείμενο-συμφωνία των δύο κομμάτων.
«Συγκεκριμένες τεχνικές διαδικασίες οικονομικής και νομικής φύσης πρέπει να εισαχθούν για να επιτρέπουν στα κράτη μέλη να αποχωρούν από τη νομισματική ένωση και έτσι να ανακτήσουν τη νομισματική τους κυριαρχία», προσθέτει.
