Ανάμεσα στις πολεμικές αποστολές που πρέπει να εκτελέσει η Πολεμική Αεροπορία στο Αιγαίο, είναι η ναυτική κρούση. Σε πολλές χώρες στο εξωτερικό, η ναυτική κρούση για πολλά χρόνια ήταν μια πολύ ιδιαίτερη αποστολή, που την αναλάμβαναν αεροσκάφη με σχεδόν αποκλειστικότητα.
Στην Ελληνική Πολεμική Αεροπορία η αποστολή αυτή ήταν σαν όλες τις άλλες. H ναυτική κρούση στο Αιγαίο για πολλά χρόνια δεν διέφερε από μια κλασική αποστολή βομβαρδισμού, βόμβες ελεύθερης πτώσης, ρουκέτες, και αργότερα βόμβες laser, πύραυλοι AGM-65 Maverick και μετά πύραυλοι HARM. Αλλά μέχρι την εισαγωγή σε υπηρεσία του πυραύλου AM-39 Exocet σε συνδυασμό με τα αεροσκάφη Mirage 2000 EGM/BGM, η ΠΑ θα πετούσε σε αποστολές όμοιες με αυτές που πετούσαν οι Αργεντίνοι πιλότοι των A-4 Skyhawks όταν βομβάρδιζαν τον αγγλικό στόλο στα Φώκλαντς το 1981.
Ο πύραυλος ΑΜ39 έφερε τα πάνω κάτω στους σχεδιασμούς των επιτελείων εκατέρωθεν του Αιγαίου. Με ικανότητα άφεσης σε αποστάσεις που δεν κινδυνεύει από τα περισσότερα Α/Α συστήματα του τουρκικού στόλου, θα μπορούσε να φέρει σε δύσκολη θέση την εχθρική αεράμυνα. Ειδικά αν εκτοξεύοντας σε «πακέτα» με πυραύλους HARM από F-16, ή ακόμη καλύτερα αν συνδυάζονταν με ταυτόχρονες εκτοξεύσεις ΜΜ38, ΜΜ40, Harpoon από πλοία (και υποβρύχια), και Penguin από ελικόπτερα S-70B6.
To περιορισμένο απόθεμα των ΑΜ39, συνεχίζει να δίνει μάχιμο ρόλο στα παλαιά Mirage 2000 EGM/BGM, ίσως μάλιστα τον μόνο αξιόλογο ρόλο που μπορούν να έχουν τα παλαίμαχα αεροσκάφη σε ένα σύγχρονο πόλεμο. Αλλά πρέπει να σημειώσουμε πως η επιβιωσιμότητα των αεροσκαφών είναι περιορισμένη, ενώ ο ίδιος ο πύραυλος είναι αρκετά ξεπερασμένος τεχνολογικά. Το μικρό δε ελληνικό απόθεμα πιθανότατα να ανήκει σε αρχικά Block παραγωγής, ενώ κάποια στιγμή θα «λήξει» (όπως κάθε πύραυλος) ή έστω θα χρειαστεί επαναπιστοποίηση η οποία δεν είναι σίγουρο ότι είναι αυτό που λέμε cost-effective.
Η λύση της χρήσης του περιορισμένου στόλου των Mirage 2000-5Mk2 για ναυτική κρούση, το πιθανότερο είναι πως θα απαιτήσει φυσικά πιστοποίηση του όπλου (αν πιστοποιείται), ή ακόμη καλύτερα, αγορά νέου αποθέματος. Η άλλη λύση είναι η χρήση του μεγαλύτερου στόλου των F-16C/D Block52+/52+Adv και αργότερα των F-16V για ναυτική κρούση.
Υπάρχουν αρκετές λύσεις για προσθήκη ενός ικανού όπλου ναυτικής κρούσης στα F-16 της ΠΑ (όπως για παράδειγμα το AGM-84 Harpoon, λύση που έχει επιλέξει και η Τουρκική Αεροπορία, ή και παραλλαγές του). Το πλέον όμως ενδεδειγμένο όπλο για το F-16 είναι το JSOW-C1. H -C1 παραλλαγή του όπλου, έχει προηγμένες ικανότητες και μάλιστα μπορεί να διασυνδεθεί με Link 16. Η καθοδήγηση μπορεί να γίνει και με υπέρυθρο αισθητήρα IR, ενώ η χρήση του είναι διπλή, δηλαδή μπορεί να χτυπήσει στόχους είτε σε ξηρά είτε στην θάλασσα. Η χρήση του Link 16 το κάνει τόσο ευέλικτο, που ενώ μπορεί να γίνει η άφεση από F-16, θα μπορεί να λάβει δεδομένα στόχου από άλλο επιτελικό μέσο στην περιοχή (πλοίο του Πολεμικού Ναυτικού, ή Ρ-3Β).
Η Πολεμική Αεροπορία έχει έναν πραγματικό περιορισμένο αριθμό AGM-154 JSOW στο οπλοστάσιό της, και το απόθεμα αυτό πρέπει να διευρυνθεί, αν φυσικά θέλουμε να λέμε ότι έχουμε «έξυπνα όπλα», και δεν εκσυγχρονίζουμε τα F-16 σε F-16V προκειμένου τα τελευταία να χρησιμοποιούν Iron Bombs. Η έκδοση αυτή του AGM-154 είναι προφανώς η πλέον εξελιγμένη, πιο ικανή, και η πλέον ευέλικτη επιχειρησιακά. Επίσης, δεν απαιτείται η ύπαρξη ενός ξεχωριστού όπλου για ναυτική κρούση, ενώ σε «απλή» κρούση το όπλο δεν χρειάζεται πλέον να βασίζεται αρκετά στο GPS (φυσικά και INS). Το κόστος όμως του κάθε όπλου μπορεί να είναι ίσως και τα διπλά σε σχέση με το AGM-154A, αλλά θα πρέπει να συνυπολογιστεί και η καλύτερη κεφαλή (BROACH).
Στα μειονεκτήματα του όπλου θα πρέπει να προσθέσουμε εκτός από το κόστος (όχι τόσο υψηλό όσο άλλα αντίστοιχα κατευθυνόμενα όπλα) και η χαμηλή ταχύτητα προσέγγισης στον στόχο, κάτι που ίσως το κάνει ευάλωτο στην αεράμυνα. Το ίδιο το όπλο, καθώς ανεμοπορεί, δίνει πολύ μικρό θερμικό ίχνος, ενώ λόγω σχεδίασης δίνει πολύ μικρό ίχνος στα εχθρικά ραντάρ.
Σε κάθε περίπτωση, η ύπαρξη υψηλού αριθμού μέσων του Τουρκικού Ναυτικού και Τουρκικής Ακτοφυλακής στο Αιγαίο, κάνει απαραίτητη την ύπαρξη αντιστοίχων πολυάριθμων μέσων αντιμετώπισής τους. Είναι ανάγκη, το βασικό μαχητικό της ΠΑ να αποκτήσει το συντομότερο δυνατότητα ναυτικής κρούσης. Το όπλο δε μπορεί να ολοκληρωθεί άμεσα στον υπολογιστή βολής του F-16C/D Blk52+Adv ή F-16V.
Στο θέμα των κατευθυνόμενων όπλων που χρειάζονται τα μαχητικά της ΠΑ, και ειδικά τα F-16V θα επανέλθουμε άμεσα μέσα από τις σελίδες του περιοδικού.
(AGM-154 Joint Stand-Off Weapon (JSOW), U.S. Navy photo Airman Bo Flannigan)
