Οι πρώτες αποκαλυπτικές πληροφορίες είχαν έρθει στο φως στις 10 Αυγούστου του 2017, εν μέσω θερινής ραστώνης, για τις επερχόμενες δραστηριότητες του ιταλικού ενεργειακού κολοσσού ΕΝΙ, στην κυπριακή ΑΟΖ και μάλιστα με βάση έγγραφα της ίδιας της εταιρείας, τα οποία είχαν κατατεθεί προς κρατικές υπηρεσίες της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Σήμερα το μεσημέρι, ο Εκτελεστικός Διευθυντής της ENI, Κλαούντιο Ντασκάλζι συναντάται με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη, προκειμένου να τον ενημερώσει για τις δύο επερχόμενες εντός των επομένων εβδομάδων γεωτρήσεις της εταιρείας του στην κυπριακή ΑΟΖ.
Οι πληροφορίες αναφέρουν πως πρόκειται να υπάρξουν και κάποιες εκπλήξεις στις ανακοινώσεις Ντεσκάλζι, ωστόσο θεωρείται πως πρώτη στην σειρά του προγράμματος γεωτρήσεων της ENI, είναι η "Καλυψώ", στο έντονα αμφισβητούμενο από την Άγκυρα θαλάσσιο τεμάχιο "6". Επίσης, στο πρόγραμμα ερευνών και γεωτρήσεων του ιταλικού κολοσσού συμπεριλαμβάνεται ο στόχος "Ερατοσθένης" στο τεμάχιο "8" και η "Σουπιά" στο τεμάχιο "2".
Στη συνάντηση ανώτατου επιπέδου, αναμένεται να τεθούν επί τάπητος και οι πολιτικές πτυχές και περιπλοκές, αφού σε εξέλιξη είναι και οι επαφές, για το θέμα της ενέργειας, μεταξύ κυβερνήσεων Κύπρου, Ιταλίας και Γαλλίας, δεδομένου ότι εταίρος της ΕΝΙ στο τεμάχιο 6, είναι και η γαλλική TOTAL.
Πλήρη εικόνα για τη σειρά και τις ημερομηνίες των γεωτρήσεων απέκτησε ήδη ο Υπουργός Ενέργειας, Γιώργος Λακκοτρύπης ο οποίος χθες πραγματοποίησε συνάντηση προπαρασκευαστικού χαρακτήρα, με τον διευθυντή εκμετάλλευσης της ΕΝΙ, Λούκα Μπερτέλι.
ΟΙ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΕΧΡΙ ΤΙΣ ΓΕΩΤΡΗΣΕΙΣ
Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες του ΚΥΠΕ τον Αύγουστο του 2017, η ΕΝΙ προετοιμαζόταν ήδη για δύο γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, οι οποίες θα πρέπει να ολοκληρωθούν μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2018, ωστόσο τότε οι στόχοι δεν είχαν ακόμα καθοριστεί, αφού αναμένονταν πρώτα τα αποτελέσματα της γεώτρησης στο τεμάχιο «11» από την κοινοπραξία TOTAL/ΕΝΙ.
Τώρα όμως το μεγαλοστέλεχος του ιταλικού ενεργειακού κολοσσού που βρίσκεται στην Λευκωσία, σήμερα αναμένεται να προβεί σε σημαντικές ανακοινώσεις αναφορικά με επερχόμενη διενέργεια γεωτρήσεων σε σύντομο μάλιστα χρονικό διάστημα, με το μεγαλύτερο στοίχημα βέβαια να αποτελεί το έντονα αμφισβητούμενο από την Άγκυρα τεμάχιο "6", το οποίο βρίσκεται στο άμεσο ενδιαφέρον της ιταλικής εταιρείας. Εν τω μεταξύ ο βουλετής του ΔΗΣΥ, Ανδρέας Κυπριανού, κατά την παρουσία του στην εκπομπή "ΠΡΩΙΝΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ" του ΡΙΚ, δήλωσε πως θα πρέπει σήμερα να αναμένονται ενδεχομένως και κάποιες θετικές εκπλήξεις στις ανακοινώσεις των Ιταλών. Με υπονοούμενα, κρυφά σχεδόν χαμόγελα, και μισόλογα άφηνε να εννοηθεί ότι "κάτι τρέχει" με το "6", χωρίς όμως να καθορίζει το αν εκεί θα υπάρξει η μεγάλη ανατροπή και προς ποια κατεύθυνση...
Η επόμενη γεώτρηση της ΕΝΙ, με βάση τις τότε πληροφορίες του ΚΥΠΕ, θα λάμβανε χώρα σε ένα διάστημα μεταξύ τρίτου τριμήνου του 2017 και πρώτου τριμήνου του 2018, χωρίς να έχει καθοριστεί ακριβώς ακόμα ο ακριβής χρόνος. Ωστόσο μέχρι το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2018 θα πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί δύο διαδοχικές γεωτρήσεις από την εταιρεία.
ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΕΩΝ
Εξάλλου, σύμφωνα με τον έγκριτο δημοσιογράφο Πέτρο Θεοχαρίδη και σε άρθρο του στην εφημερίδα "ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ", αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία που εμπεριέχονται σε έγγραφα του ιταλικού κολοσσού, που κατέθεσε στη διαδικασία εξασφάλισης των αδειών από κρατικές υπηρεσίες. Συγκεκριμένα, τρεις γεωτρήσεις, με αρχής γενομένης από τον ερχόμενο Νοέμβριο στο τεμάχιο «8», ακολουθούμενη από μια δεύτερη στο τεμάχιο «3» και μια τρίτη, σε κοινοπραξία με την Total, στο παρανόμως αμφισβητούμενο και διεκδικούμενο από την Άγκυρα τεμάχιο «6», κάτι που αποτελεί κι ένα γεωπολιτικό "στοίχημα" της Λευκωσίας που θα πρέπει να κερδηθεί, προγραμματίζει η ιταλική ΕΝΙ.
Στα έγγραφα η ENI, έχει ήδη προβεί σε ονοματοδοσία των τεμαχίων στα οποία θα δραστηριοποιηθεί, «Ερατοσθένης Νότιο 1» αποκαλείται ο στόχος στο τεμάχιο «8», «Σουπιά» (άγνωστο το γιατί επί του παρόντος) ονοματήστηκε ο στόχος στο τεμάχιο «3», ενώ «Καλυψώ» ονομάτισε τον στόχο στο τεμάχιο «6». Όλες οι γεωτρήσεις αναμένεται ότι θα διεξαχθούν με το έκτης γενιάς γεωτρύπανο «Saipem 12000».
Η διάρκεια κάθε γεώτρησης εκτός απροόπτου ανέρχεται στις 36 ημέρες, όπερ και σημαίνει πως η γεώτρηση στο αμφισβητούμενο από την Άγκυρα τεμάχιο «6» θα συμπέσει και με μια ιδιαίτερα φορτισμένη περίοδο στο εσωτερικό πολιτικό μέτωπο, λίγο πριν από τις προεδρικές εκλογές και αμέσως μετά από αυτές.
Η γεώτρηση θα φτάσει σε συνολικό βάθος περίπου 3.300 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας, σε μια περιοχή με θαλάσσιο βάθος 1.930 μέτρων. Δηλαδή, το προσδοκώμενο κοίτασμα βρίσκεται σε βάθος 1.370 μέτρων κάτω από την επιφάνεια του βυθού.
Το συνολικό πρόγραμμα της ΕΝΙ, με βάση τις υποχρεώσεις της στα συμβόλαια για τα τεμάχια «2», «3», «6», «8» και «9» με την Κυπριακή Δημοκρατία, προβλέπουν δύο δεσμευτικές ερευνητικές γεωτρήσεις στα τεμάχια «2», «3» και «9», μία ερευνητική γεώτρηση στο τεμάχιο «6» και δύο ερευνητικές γεωτρήσεις (συν πιθανότατα μία) στο τεμάχιο «8».
Δηλαδή, πέντε τουλάχιστον γεωτρήσεις, ενώ η ΕΝΙ έχει προγραμματισμό για 10 γεωτρήσεις εάν κάποια ή κάποιες από τις πρώτες πέντε ερευνητικές δείξουν κοίτασμα ή κοιτάσματα.
Σε κάθε περίπτωση μέχρι στιγμής ο προγραμματισμός έχει τηρηθεί εντός χρονικών πλαισίων, ενώ η έκδοση περιβαλλοντικής αδείας επίκειται με σχετική γνωμάτευση της Περιβαλλοντικής Αρχής σε λιγότερο από ένα μήνα και πριν το τέλος Σεπτεμβρίου, ώστε να ολοκληρωθεί η διαδικασία και να ανάψει το πράσινο φως για την έλευση του γεωτρύπανου στην περιοχή.
ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΓΕΩΤΡΗΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΝΙ
Οι διεργασίες της γεώτρησης θα πραγματοποιηθούν από το σκάφος/γεωτρύπανο Saipem 12000, το οποίο είναι ένα πλοίο-γεωτρύπανο για βαθιά νερά με δυναμικό σύστημα τοποθέτησης (DP3), το οποίο θεωρείται κορυφαίο στον τομέα του και καινοτόμο στην εξερεύνηση και παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Ο κύριος στόχος της διερευνητικής γεώτρησης είναι να αποφανθεί κατά πόσο οι προοπτικές που αναγνωρίστηκαν, κατά τη διάρκεια της σεισμικής έρευνας, περιλαμβάνουν υδρογονάνθρακες σε εμπορεύσιμες ποσότητες.
Οι ερευνητικές διεργασίες γεώτρησης θα πραγματοποιηθούν στα ανοικτά της Κύπρου, και θα υποστηρίζονται από μια χερσαία βάση υλικοτεχνικής υποστήριξης στην περιοχή του Νέου Λιμένα Λεμεσού. Η υλικοτεχνική υποστήριξη συμπεριλαμβάνει επίσης και
περιοχή του υφιστάμενου τερματικού ελικοπτέρων στη Λάρνακα, το οποίο θα είναι διαθέσιμο για τις ανάγκες του έργου κυρίως για τις μεταφορές προσωπικού.
Το τεμάχιο «8», στη Λεκάνη της Λεβαντίνης, βρίσκεται τουλάχιστον 44km μακριά από την ακτογραμμή της Κύπρου και καλύπτει μια συνολική επιφάνεια περίπου 4,550 km2, με το βάθος του νερού να κυμαίνεται από 730μ μέχρι 2560μ.
Το ψηλότερο σημείο αντιπροσωπεύει την κορυφή του θαλάσσιου όρους του Ερατοσθένη, από το οποίο πηγάζει το αιγυπτιακό κοίτασμα Ζορ.
Η γεώτρηση «Eratosthenes South 1» είναι προγραμματισμένη να πραγματοποιηθεί κατακόρυφα με συνολικό βάθος (ΣΒ) περίπου 3300μ από την επιφάνεια της θάλασσας και σε μια περιοχή με βάθος νερού 1930μ.
Η μελέτη επισημαίνει ότι όλος ο εξοπλισμός που είναι εγκατεστημένος στο Saipem 12000 έχει σχεδιαστεί με τα πιο υψηλά πρότυπα υγείας, ασφάλειας και περιβάλλοντος.
Όπως αναφέρεται, η ENI αναγνωρίζει την ανάγκη ελαχιστοποίησης των αποβλήτων και θα διαχειριστεί τέτοια απόβλητα σύμφωνα με τους κυπριακούς νόμους, τις βιομηχανικές και παγκόσμιες βέλτιστες πρακτικές και σύμφωνα με τις εσωτερικές διαδικασίες της ENI που αφορούν την υγεία, την ασφάλεια και το περιβάλλον, όπως περιγράφεται λεπτομερώς στο Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΣΔΑ) που ετοιμάστηκε ειδικά για το έργο.
Επισημαίνεται επίσης ότι έχουν ολοκληρωθεί οι διαβουλεύσεις με φορείς όπως προβλέπεται από τη νομοθεσία. Η διαβούλευση με τους φορείς έγινε τον Ιούλιο 2017. Έγιναν 16 συναντήσεις με σχετικούς φορείς στη Λευκωσία, Λεμεσό και Λάρνακα, με αρχές, επιχειρήσεις και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών. Τα κύρια αποτελέσματα της διαδικασίας διαβούλευσης, εστιάζοντας στις ανησυχίες και τις προσδοκίες που εκφράστηκαν από τους φορείς, έχουν ενσωματωθεί στο έγγραφο της μελέτης.
Η παρουσία της ΕΝΙ στην κυπριακή ΑΟΖ
Υπενθυμίζεται ότι οι προγραμματισμένες διεργασίες της ENI Cyprus στην κυπριακή ΑΟΖ περιλαμβάνουν δύο δεσμευτικές ερευνητικές γεωτρήσεις στα τεμάχια 2, 3 και 9, μία ερευνητική γεώτρηση στο τεμάχιο 6 και δύο ερευνητικές γεωτρήσεις (συν πιθανότατα μία) στο «8».
Τον Ιανουάριο του 2013 η κοινοπραξία ENI International BV και Kogas (Eni 80% - Kogas 20%) υπέγραψαν Συνεταιρικά Συμβόλαια για Έρευνα και Παραγωγή (Exploration and Production Sharing Contracts, EPSC) με την Κυπριακή Δημοκρατία για τα τεμάχια 2, 3, και 9. Το Φεβρουάριο του 2013 το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε την ανάθεση και την αλλαγή του διαχειριστή από την ENI International BV στην ENI Cyprus Ltd.
Το 2014-2015 έγιναν από την ENI Cyprus δύο ερευνητικές γεωτρήσεις στο Οικόπεδο 9 και μετά οι εργασίες αναστάλθηκαν. Τα Συμβόλαια για τα Οικόπεδα 2, 3, και 9 πήραν παράταση μέχρι το 2018 για να επιτραπεί η μελέτη για την καλύτερη κατανόηση και αναθεώρηση του γεωλογικού μοντέλου της περιοχής, με σκοπό τον εντοπισμό νέων στόχων.
Το 2016 ανακοινώθηκε ένας καινούριος γύρος αδειοδοτήσεων από το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού. Το Δεκέμβριο του 2016, η ENI Cyprus ανακοίνωσε ότι είχε επιλεγεί για δύο οικόπεδα και ότι η ENI Cyprus θα είναι ο Διαχειριστής των τεμαχίων 6 και 8, με μερίδιο 50% (το υπόλοιπο 50% ανήκει στην Total) στο τεμάχιο 6 και με μερίδιο 100% για το τεμάχιο 8.
