Ένας βραβευμένος για τα ντοκυμαντέρ του, ο ανταποκριτής Γιώργος Αυγερόπουλος, θυμάται την αποστολή του στην Γιουγκοσλαβία το 1999 , τους βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ και τα μηνύματα του πολέμου.
Είκοσι χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τη θηριωδία του ΝΑΤΟ στην τότε ενωμένη Γιουγκοσλαβία και ένας από τους καταλληλότερους συνομιλητές, δεν θα μπορούσε να είναι άλλος, από έναν αυτόπτη μάρτυρα των γεγονότων.
Με επτά πολέμους στην πλάτη του και πάνω από 40 βραβεία από όλο τον κόσμο, για τα κοινωνικοπολιτικά ντοκιμαντέρ του, παραμένει ένας από τους αληθινούς γνώστες της πολεμικής αθλιότητας και των μηνυμάτων της.
Ο Γιώργος Αυγερόπουλος έφτασε στην Γιουγκοσλαβία το 1999, ως ανταποκριτής, μαζί με δύο συναδέλφους του, δύο μέρες πριν την έναρξη των βομβαρδισμών. Θυμάται ακόμα τις αποτρόπαιες εικόνες και ιστορίες, σαν να διαδραματίστηκαν χθες, τις οποίες εξιστόρησε στο Sputnik.
Η πρώτη μέρα
«Η στιγμή λίγο πριν την έναρξη των βομβαρδισμών είναι πραγματικά ανατριχιαστική, γιατί επικρατεί απόλυτη ησυχία στους δρόμους, δεν κυκλοφορεί κανείς, ούτε καν αδέσποτο. Πριν από αυτό έβλεπες να αναπτύσσονται εκείνοι οι άνθρωποι, οι οποίοι θα πρωταγωνιστήσουν μέσα στους επόμενους μήνες. Οι μαυραγορίτες, τα λαμόγια, οι άνθρωποι που θα πουλήσουν λαθραία καύσιμα και τρόφιμα και θα ξεκινήσουν να αναπτύσσονται τις επόμενες μέρες.
Όλο αυτό υπήρχε, σε συνδυασμό με την αγωνία του κόσμου για το τι πρόκειται να συμβεί. Γιατί στην ουσία μιλάμε για το ποιος θα ζήσει και ποιος θα πεθάνει.
Όταν φτάσαμε εκείνη την ημέρα στο ξενοδοχείο Grand Hotel της Πρίστινας και πριν κατέβουμε από το αυτοκίνητο, βλέπω μια ακόμα ανατριχιαστική σκηνή. Ήταν οι εκπροσώποι ανταποκριτές μεγάλων δικτύων που μάζευαν άρον άρον τα πράγματα τους και τα πετούσαν πάνω σε καρότσες αγροτικών και μέσα σε βανάκια με τη συνοδεία Σέρβων στρατιωτών.
Κάθισα δειλά δειλά, δίπλα σε έναν πολύ έμπειρο ανταποκριτή που μιλούσε τη γλώσσα, τον Νίκο τον Πέλπα από την ΕΡΤ. Κάτσε δίπλα μου και μη μιλάς, μου είπε, ενώ παρακολουθούσαμε τη διαδικασία».
Το ξεκίνημα των βομβαρδισμών
«Όταν ξεκινούν οι βομβαρδισμοί, βρισκόμαστε μέσα σε ένα ξενοδοχείο.
Κατά τη διάρκεια τους, ήμασταν μέσα στο ξενοδοχείο και γράφαμε εικόνες από τα παράθυρα, όπως μπορούσαμε. Κατεβαίναμε στο υπόγειο του ξενοδοχείου, όταν οι βομβαρδισμοί έφταναν πάρα πολύ κοντά. Όταν η επιδρομή σταματούσε, βγαίναμε από το κτίριο, για να καταγράψουμε ό,τι έχει συμβεί.
Εξαφανίζονταν ολόκληρα κτίρια και οικοδομικά τετράγωνα».
«Ήχοι βγαλμένοι από την κόλαση»
«Η διαφορά που υπάρχει σε τέτοιου είδους βομβαρδισμούς, με εμπόλεμες συρράξεις σε άλλες περιοχές του πλανήτη, είναι η εξής: Ενώ για παράδειγμα στο Σεράγεβο είχαμε βλήματα κάθε διαμετρήματος να πέφτουν 24 ώρες το 24ωρο, επτά ημέρες την εβδομάδα συνεχώς παντού, οπουδήποτε, σε έναν τέτοιου είδους βομβαρδισμό δεν έχεις αυτό το θανατηφόρο πράγμα, αλλά έχεις τεράστιας δυναμικής και έκτασης βομβαρδισμούς. Εκεί ακούς αυτόν τον ανατριχιαστικό ήχο των αεροπλάνων που έρχονται και στη συνέχεια τον ήχο από τον πύραυλο που κατευθύνεται προς τη γη.
Αυτοί οι ήχοι μαζί με τον ήχο που κάνει αυτό το ρημάδι όταν σκάει είναι πραγματικά βγαλμένοι από την κόλαση. Δεν το χωράει ο ανθρώπινος νους το πόσο τρομακτικό είναι να το ακούς όταν είσαι εκεί».
Ο πύραυλος που «στόχευσε» το ξενοδοχείο
«Υπήρξε ένα περιστατικό, ακούσαμε έναν πύραυλο να έρχεται και νομίζαμε ότι θα πέσει πάνω στο ξενοδοχείο που μέναμε. Η έκρηξη είναι τόσο κοντινή και τόσο τρομακτική, έσπασαν παράθυρα, κουνήθηκε το κτίριο, έφευγαν κομμάτια από τους τοίχους. Πέρασαν μερικά δευτερόλεπτα μέχρι να καταλάβουμε ότι δεν ήταν το ξενοδοχείο ο στόχος, αλλά σίγουρα έχει γίνει ένα τεράστιο θανατικό κάπου εκεί κοντά. Βγήκαμε έξω και αντικρίσαμε την εξής εικόνα: Στο διπλανό τετράγωνο, είχε εξαφανιστεί μια ολόκληρη γειτονιά. Στη θέση της υπήρχε ένας τεράστιος κρατήρας. Μέσα στα συντρίμμια, είχαν επιζήσει μια γιαγιά και ένα παιδί, αν θυμάμαι καλά.
Κάναμε αλυσίδα, όσοι βρισκόμασταν εκεί, ανεξαρτήτως ιδιότητας προκειμένου να βγάλουμε τους ανθρώπους στην επιφάνεια της γης, έξω από τον κρατήρα. Ήταν διάφοροι άνθρωποι. Από διασώστες και συνεργεία, πυροσβεστικά, δημοσιογράφοι όσοι ήμασταν εκεί. Αυτό ήταν μια καθημερινότητα».
Τα λάθη του ΝΑΤΟ
«Έτσι συνεχίστηκαν και οι επόμενες μέρες. Κάποια στιγμή άρχισαν να γίνονται τα περίφημα λάθη του ΝΑΤΟ. Όπως ήταν η επίθεση στο κονβόι με τα τρακτέρ, που το πέρασαν για άρματα μάχης, αλλά και μια επίθεση σε ένα τρένο.
Είχε χτυπηθεί το κονβόι με τα τρακτέρ και φτάσαμε δύο ώρες μετά. Ήμασταν οι πρώτοι που είχαμε πάει, οι δημοσιογράφοι, δεν είχε φτάσει κανείς άλλος. Αυτό που αντικρίσαμε ήταν πάνω από κάθε αρρωστημένη φαντασία, πάνω από οποιαδήποτε μυθιστορηματική πλοκή. Ξεπερνούσε τον καλύτερο σεναριογράφο πολεμικών ταινιών. Ήταν τα τρακτέρ καμμένα, με τους ανθρώπους είτε καμμένους είτε κομματιασμένους πάνω στα τρακτέρ ή δίπλα σε αυτά. Με ανθρώπινα μέλη πεταμένα δεξιά και αριστερά. Τότε είδαμε και πάρα πολλά κοράκια, γιατί η Πρίστινα έχει αρκετά. Κοπάδια από κοράκια να βρίσκονται πάνω στα κεφάλια των ανθρώπων και να τσιμπολογούν τα μάτια τους.
Αυτό που δεν μπορεί να μεταφερθεί σε κάποιον είναι η οσμή. Δεν μπορώ να περιγράψω την οσμή μιας τέτοιας επίθεσης, τα λιωμένα σίδερα, η καμμένη σάρκα, η ανάμιξη της σκόνης με το αίμα. Είναι πραγματικά αδύνατο.
Πράγματα τα οποία σε ζορίζουν προσπαθείς όσο μπορείς να τα θάψεις».
Τα μηνύματα για την ανθρωπότητα
Αντιλαμβάνεσαι και συνειδητοποιείς απόλυτα και χωρίς κανένα ερωτηματικό, την αξία της ζωής, ότι τίποτα δεν είναι αυτονόητο, το πόσο εύκολα μπορεί να ανατραπεί η ειρήνη και η ζωή μας έτσι όπως τη βιώνουμε καθημερινά, είναι αδιανόητο. Το πόσο γρήγορα μπορούν τα πράγματα να περάσουν από το άσπρο στο μαύρο. Αυτό είναι πραγματικά πολύ εντυπωσιακό και σε μαθαίνει ότι έχει πάρα πολύ μεγάλη αξία να μπορείς να κάνεις απλά καθημερινά πράγματα, όπως να πίνεις τον καφέ σου σε μια ηλιόλουστη κυριακάτικη μέρα, χωρίς ήχους βομβαρδισμών.
Σε μαθαίνει να αγαπάς, μη θεωρείς ότι είναι αυτονόητο ότι θα ανοίξεις τη βρύση και θα τρέξει νερό, θα πατήσεις το διακόπτη και θα έχεις ρεύμα. Σε μαθαίνει να ζεις το σήμερα, έντονα. Και να μην κάνεις μαλακίες».
Τα μαθήματα του πολέμου για τους δημοσιογράφους
«Οι ανταποκρίσεις για τον πόλεμο παραμένουν ένα σχολείο για το δημοσιογράφο. Όταν βλέπεις από κοντά έναν πόλεμο στην ουσία, βλέπεις την ιστορία να γράφεται μπροστά στα μάτια σου γιατί δυστυχώς η ανθρώπινη ιστορία ανά τους αιώνες έχει γραφτεί και με πολέμους. Έχω σχηματίσει δική μου άποψη, ότι κάποια από αυτά τα ζητήματα ενδεχομένως θα έπρεπε να διδάσκονται στα πανεπιστήμια.
Μαθαίνεις επίσης ότι σε έναν πόλεμο, η αλήθεια είναι σχετική. Σε έναν πόλεμο κάποιος ή κάποιοι μπορεί να σε κάνουν να δεις αυτό που θέλουν εκείνοι. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό. Να μη λες ότι αυτός είναι ένας καβαλάρης επάνω σε ένα άλογο, αλλά να λες ότι αυτή είναι η εικόνα ενός καβαλάρη πάνω σε ένα άλογο.
Δημοσιογραφικά μαθήματα που δεν θα τα βρεις πουθενά αλλού. Και θα τα αξιοποιήσεις αν γυρίσεις ζωντανός. Δεν είσαι εκεί για να παίξεις τον ήρωα, δεν είσαι στρατιώτης. Δεν είσαι εκεί για να ρίχνεις με το καλάσνικοφ κάνοντας πλάκα, κάτι που δυστυχώς το έχω δει να συμβαίνει πάρα πολλές φορές. Δημοσιογράφους να μπλέκονται με τους στρατιώτες. Είσαι εκεί για να πεις την ιστορία εκεί και για να γυρίσεις πίσω ένα κομμάτι της. Δεν είσαι εκεί για να γίνεις ούτε δρόμος, ούτε βιβλιοθήκη, ούτε πλατεία».
Οι πόλεμοι μεταξύ των πειρατών
Στον αντίποδα των πολεμικών συγκρούσεων που παρουσίαζε όλα αυτά τα χρόνια μέσα από τις ανταποκρίσεις και τα αποκαλυπτικά ντοκιμαντέρ του, στη νέα του σειρά «Οι πειρατές του Αιγαίου» που ξεκίνησε τη μετάδοσή της από τo OPEN TV ο Γιώργος Αυγερόπουλος θα ασχοληθεί με τις συγκρούσεις των πειρατών. Η σειρά διηγείται ιστορίες πειρατών και κουρσάρων, που αλωνίζουν τα νησιά και βυθίζουν στο αίμα ολόκληρη τη Μεσόγειο.
πηγή: sputniknews.gr
