Με 370 ψήφους υπέρ, 109 κατά και 143 αποχές το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υιοθέτησε το βράδυ της Τετάρτης έκθεση που μεταξύ άλλων ζητούσε από την ΕΕ να αναστείλει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Άγκυρα. Οι ευρωβουλευτές ζητούν επίσης την άρση του casus belli σε βάρος της Ελλάδας αλλά και συνολικότερα καταδίκασε τις συνεχείς παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου.
Μετά το πέρας της ψηφοφορίας, η εισηγήτρια Ολλανδή Ευρωβουλευτής Κάτι Πίρι μέλος της ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, ευχαρίστησε το σώμα για το ότι έστειλε ένα σαφές μήνυμα στο Συμβούλιο για την αναστολή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, υποστηρίζοντας ταυτόχρονα τους Τούρκους δημοκράτες.
Ωστόσο, επισημαίνεται ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει μόνο συμβουλευτικό ρόλο και ότι η τελική απόφαση για το αν θα σταματήσουν οι ενταξιακές συνομιλίες θα ληφθεί από τους αρχηγούς κυβερνήσεων των κρατών μελών στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Σε δήλωσή της η Μαρία Σπυράκη, ευρωβουλευτής της ΝΔ υποστήριξε πως καταψήφισε το ψήφισμα, δηλώνοντας ότι «είναι προς το συμφέρον της Ελλάδας να μην διακοπούν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις ΕΕ – Τουρκίας».
Τι περιλαμβάνει το ψήφισμα
Πέραν της πρότασης για αναστολή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, η ΕΕ κάλεσε την Τουρκία να εντείνει τις προσπάθειες για επίλυση όλων των διαφορών στη βάση του διεθνούς δικαίου και στο πλαίσιο της καλής γειτονίας, καταδικάζοντας τις παραβιάσεις του εναέριου χώρου και των θαλάσσιων υδάτων της Ελλάδας και τονίζοντας την ανάγκη άρσης του casusbelli.
Στο ψήφισμα που υιοθετήθηκε σήμερα γίνεται ειδική μνεία και στην Αγία Σοφία, με τους ευρωβουλευτές να αντιτίθενται σε κάθε ακραία άποψη που προωθεί την αλλοίωση της φυσιογνωμίας της ως ιστορικο-θρησκευτικού μνημείου (μετά από κατάθεση σχετικής τροπολογίας από τον ευρωβουλευτή της Λαϊκής Ενότητας, Νίκο Χουντής), καθώς και στη μετατροπή της σε τζαμί. Οι ευρωβουλευτές επαναλαμβάνουν τη θέση του ΕΚ για μια δίκαιη, συνολική και βιώσιμη διευθέτηση του ζητήματος της Κύπρου με βάση μια δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία, με ενιαία διεθνή νομική προσωπικότητα, ενιαία κυριαρχία και ενιαία ιθαγένεια και με πολιτική ισότητα μεταξύ των δύο κοινοτήτων, όπως ορίζεται στις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και το κεκτημένο της ΕΕ και με βάση τον σεβασμό των αρχών στις οποίες εδράζεται η Ένωση. Ζητούν δε από την ΕΕ και τα κράτη μέλη να διαδραματίσουν πιο ενεργό ρόλο για την επιτυχημένη ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων.
Στο ψήφισμα καλείται επίσης η Τουρκία να αρχίσει να αποσύρει τα στρατεύματά της από την Κύπρο, να μεταβιβάσει την περίκλειστη περιοχή της Αμμόχωστου στον ΟΗΕ, και να απόσχει από ενέργειες σχετικές με τους παράνομους εποικισμούς. Αναγνωρίζεται δε το δικαίωμα της Κύπρου να συνάπτει διμερείς συμφωνίες για την ΑΟΖ και καλείται η Τουρκία να σεβαστεί πλήρως τα κυριαρχικά δικαιώματα όλων των κρατών μελών, περιλαμβανομένων των δικαιωμάτων που αφορούν την εξερεύνηση και εκμετάλλευση φυσικών πόρων. Τέλος, η τουρκική κυβέρνηση καλείται να συνεργαστεί, ή τουλάχιστον να διαβουλευτεί με την Ελλάδα και την Κύπρο, για οιαδήποτε μελλοντική εξέλιξη για το πυρηνικό εργοστάσιο του Akkuyu.
Οι ευρωβουλευτές χαιρετίζουν την περσινή απόφαση της Τουρκίας να άρει την κατάσταση έκτακτης ανάγκης που επιβλήθηκε μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος το 2016. Εκφράζουν ωστόσο τη λύπη τους που πολλές που από τις εξουσίες που παραχωρήθηκαν στον Πρόεδρο και την εκτελεστική εξουσία μετά την απόπειρα πραξικοπήματος διατηρούνται σε ισχύ, και συνεχίζουν να περιορίζουν ελευθερίες και τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα.
Το Κοινοβούλιο παραμένει σοβαρά ανήσυχο για τις κακές επιδόσεις της Τουρκίας όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, το κράτος δικαίου, την ελευθερία των ΜΜΕ και τη μάχη εναντίον της διαφθοράς, καθώς και για την «παντοδυναμία» του προεδρικού αξιώματος.
Ανησυχει επίσης βαθιά για τη συρρίκνωση του περιθωρίου δράσης της κοινωνίας των πολιτών στην Τουρκία, καθώς μεγάλος αριθμός ακτιβιστών, δημοσιογράφων και υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων βρίσκονται στη φυλακή.
Λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και το νέο σύνταγμα της Τουρκίας, το Κοινοβούλιο προτείνει οι τρέχουσες ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία να ανασταλούν επίσημα.
