Μείζον θέμα έχει προκύψει από την εκτόξευση πυραύλου αέρος αέρος AMRAAM μαχητικού του ΝΑΤΟ προς τα ρωσικά σύνορα. Το θέμα απασχολεί τους Ρώσους εμπειρογνώμονες καθώς υπάρχουν σοβαρές υποψίες πως έγινε εσκεμμένα. Αρκετές εκδοχές του συμβάντος επισημαίνουν πως ο πύραυλος ενδέχεται να κατέπεσε πολύ κοντά ή ακόμη και εντός των ρωσικών συνόρων, στην πόλη Chudskaya Rudnitsato.
Οι πρώτες αναφορές έφεραν τον πύραυλο να έπεσε στην πόλη Otepää στη νότια Εσθονία στις 3.44pm σήμερα. Αργότερα ανέφεραν πως έπεσε 40 χλμ βόρεια της πόλης Tartu και 50 χλμ από τα ρωσικά σύνορα.
Ένα ισπανικό Eurofighter 2000, ενώ βρισκόταν σε περιπολία του ΝΑΤΟ κοντά στα σύνορα Εσθονίας-Ρωσίας έριξε έναν πύραυλο αέρος-αέρος. Ήταν μέρος μιας ομάδας δύο ισπανικών αεροσκαφών Eurofighter Typhoon 2000 και δύο γαλλικών αεροσκαφών Mirage 2000.
Υπάρχουν υποψίες ότι τα μαχητικά ενεπλάκησαν σε αερομαχίες άγνωστο παραμένει αν υπήρξε εμπλοκή με ρωσικά.
Το ισπανικό μαχητικό Eurofighter Typhoon περιπολούσε στη μεθόριο της Εσθονίας για να αποτρέψει ρωσικές "εισβολές" στον εναέριο χώρο της χώρας. Κι ενώ μετείχε σε εικονική αερομαχία με άλλο ένα ισπανικό Typhoon και δύο γαλλικά Mirage 2000 πάνω από την πόλη Πανγκόντι, πυροδότησε "κατά λάθος" έναν προηγμένο πύραυλο αέρος-αέρος μέσου βεληνεκούς AMRAAM
Τα αεροπλάνα επέστρεψαν στη Αεροπορική Βάση Siauliai στη Λιθουανία, ωστόσο ο πύραυλος δεν έχει βρεθεί.
Είναι κατά πάσα πιθανότητα 40 χλμ. Βόρεια του Tartu της Εσθονίας. Το μαχητικό ήταν εξοπλισμένο με βλήματα τύπου AMRAAM, μήκους 3,7 μέτρων, διαμέτρου 18 εκατοστών (7 ίντσες).
Σύμφωνα με τις δυνάμεις άμυνας της Εσθονίας, που αναφέρονται από την Express, οι πύραυλοι AMRAAM είναι εφοδιασμένοι με μια λειτουργία αυτοκαταστροφής για μια τέτοια περίπτωση λάθους.
Ωστόσο, δεν έχει επιβεβαιωθεί αν η διαδικασία ενεργοποιήθηκε και, συνεπώς, πιθανότατα ο πύραυλος βρίσκεται κάπου στο έδαφος.
Οι δυνάμεις άμυνας της Εσθονίας προειδοποίησαν ότι ένας πύραυλος ή τμήματα του μπορεί να βρίσκονται στο έδαφος και αν κάποιος τα εντοπίσει θα πρέπει να επικοινωνήσει αμέσως με τις αρχές. Ταυτόχρονα, έχει ξεκινήσει επιχείρηση ανεύρεσής του.
"Έχω διατάξει την αναστολή όλων των στρατιωτικών αποστολών [από τα ισπανικά μαχητικά αεροπλάνα] έως ότου επιλυθεί η κατάσταση", ανέφερε ο υπουργός Άμυνας της Εσθονίας, Γιούρι Λουίκ, σύμφωνα με τον κρατικό τηλεοπτικό σταθμό ERR.
Πρόσθεσε επίσης ότι η αεροπορική αποστολή του ΝΑΤΟ θα συνεχιστεί, ωστόσο η πορτογαλική Πολεμική Αεροπορία θα πάρει την θέση της Ισπανίας κατά τη διάρκεια της έρευνας.
Ο Λουίκ τόνισε επίσης ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί η ασφάλεια και να ανακαλυφθεί τι συνέβη πραγματικά. Ο πρωθυπουργός της Εσθονίας, Γιούρι Ράτα, σχολίασε το περιστατικό, αποκαλώντας το «φρικτό» και «θλιβερό». Εξέδωσε επίσης την εκτίμησή του ότι η αποστολή του ΝΑΤΟ είναι «πολύ σημαντική και αναγκαία για την εξασφάλιση της εθνικής ασφάλειας της Εσθονίας».
Εντούτοις, το ερώτημα είναι πώς ο πιλότος έριξε ΄΄τυχαία΄΄ τον πύραυλο.
Το ισπανικό μαχητικό αεροσκάφος διαθέτει σύστημα ελέγχου εξοπλισμών (ACS), ενώ μέρος του ΄΄εγκεφάλου΄΄ του μαχητικού ελέγχει τους πυραύλους, μεταξύ άλλων.
Το εγχειρίδιο του αεροσκάφους εξηγεί ότι για την εκτόξευση βλήματος αέρος-αέρος υπάρχει μια συγκεκριμένη διαδικασία.
Το αεροσκάφος διαβιβάζει δεδομένα σχετικά με την κατεύθυνση και την ταχύτητα του στόχου πριν από την εκτόξευση του πυραύλου.
Το εγχειρίδιο εξηγεί επίσης ότι μια καθαρή ρίψη είναι εντελώς σκόπιμη και ελέγχεται από την εξής διαδικασία:
"Το σύστημα υπολογίζει τα ελάχιστα και δύο μέγιστα εύρη όπλων, τα οποία επισημαίνονται στην κλίμακα ως οριζόντιες γραμμές. Οι δύο μέγιστες κλίμακες διαφέρουν καθώς ένα εύρος βασίζεται στον στόχο που παραμένει στο 1g ενώ ο άλλος υποθέτει ότι ο στόχος θα εκτελέσει έναν ελιγμό διαφυγής. "
Ωστόσο, όπως αναφέρεται στο περιοδικό Popular Mechanics, υπάρχουν φορές που μπορεί να χρειαστεί ένας πιλότος να κάνει μια πιο γρήγορη βολή.
Το Eurofighter μπορεί να το κάνει σύμφωνα με το εγχειρίδιο:
"Ο διάκεντρος κύκλος σταθερής διαμέτρου, που έχει έξι παύλες και είναι κεντραρισμένος στο LFD, υποδεικνύει την περιοχή στην οποία θα βρεθεί ο AMRAAM όταν ξεκινήσει σε οπτική λειτουργία (7,5 ° γύρω από την οπή)". Όπως αναφέρει το Popular Mechanics, αυτή είναι μια επικίνδυνη κίνηση και γίνεται μόνο όταν ένας πιλότος είναι περικυκλωμένος από εχθρικά αεροσκάφη, καθώς ο πύραυλος κλειδώνει στην πρώτη απειλή που εντοπίζει. Είναι αμφίβολο ότι ένας πιλότος του ΝΑΤΟ θα δρούσε κατά αυτόν το τρόπο ΄΄τυχαία΄΄.
Η έρευνα θα επικεντρωθεί σε πληροφορίες για ανθρώπινα σφάλματα, σφάλματα ηλεκτρονικών υπολογιστών πτήσης και άλλα πιθανά αίτια.
Τα ρωσικά αεροσκάφη που πετούν προς και από το Καλίνινγκραντ, θύλακας μεταξύ Πολωνίας και Λιθουανίας, συχνά αναχαιτίζονται ή συνοδεύονται από αεροπλάνα από δυνάμεις του ΝΑΤΟ.
Εν μέσω εντάσεων με το ΝΑΤΟ, η Ρωσία αύξησε δραματικά τη στρατιωτική της παρουσία στην περιοχή της Βαλτικής κατά τα τελευταία χρόνια. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν έχει υπερασπιστεί την αύξηση πτήσεων στη Βαλτική Θάλασσα υποστηρίζοντας ότι το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ διεξάγουν παρόμοιες πρακτικές.
Το υπουργείο άμυνας της Ρωσίας δεν έχει ακόμη σχολιάσει την εκτόξευση πυραύλων στην Εσθονία.
Έρευνα για τις ακριβείς συνθήκες του περιστατικού ξεκίνησε και το Ισπανικό υπουργείο Άμυνας.
«Ένα Ισπανικό Eurofighter με έδρα τη Λιθουανία πυροδότησε κατά λάθος έναν πύραυλο χωρίς να προξενήσει βλάβη», αναφέρει σε ανακοίνωσή του.
«Ο πύραυλος αέρος-αέρος δεν έπληξε κάποιο αεροσκάφος».
Ο πρωθυπουργός της Εσθονίας Γιούρι Ράτας σε ανάρτησή του στο Facebook έκανε λόγο για «εξαιρετικά δυσάρεστο» ατύχημα. «Δόξα τω Θεώ που δεν υπήρξαν ανθρώπινες απώλειες», τόνισε.
Η πυροδότηση ενός τέτοιου πυραύλου δεν είναι απλή υπόθεση, ούτε συγκρίνεται με το να πατήσει κανείς κατά λάθος τη σκανδάλη ενός όπλου. Ο πύραυλος πρέπει πρώτα να ενεργοποιηθεί. Να σταλούν δεδομένα στον ενσωματωμένο υπολογιστή του και να δοθεί συγκεκριμένος στόχος στους αισθητήρες του. Ωστόσο, δίνεται στους πιλότους μια δυνατότητα παράκαμψης της διαδικασίας εν μέσω αερομαχίας, όταν δεν υπάρχει χρόνος για όλα αυτά. Σε μια τέτοια περίπτωση μπορεί να εκτοξευθεί προς την γενική κατεύθυνση του στόχου, αλλά ακόμη κι έτσι θα πρέπει ο πιλότος να ενεργοποιήσει αυτό το σύστημα.
«Αυτά είναι τα τρία πιθανά αίτια του συμβάντος»
Ο υπολοχαγός Σεργκέι Σμάκοφ, σε σχόλιο για την εφημερίδα VZGLYAD, επεσήμανε τους πιθανούς λόγους για τη νεκτόξευση ενός πυραύλου αέρος-αέρος από ισπανικό μαχητικό, στα σύνορα Εσθονίας-Ρωσίας.
Ο Σμάκοφ υπηρέτησε στην Πολεμική Αεροπορία για 39 χρόνια και πέταξε με αεροσκάφη όπως το MiG-31 και το Su-27. Ο υπολοχαγός διευκρινίζει ότι ο σχεδιασμός και οι αρχές του σύγχρονου μαχητικού του ΝΑΤΟ μπορεί να διαφέρουν από εκείνους με τους οποίους ασχολήθηκε. Παρόλα αυτά, δεδομένης της πείρας, μπορούμε να λάβουμε υπόψιν τρεις εκδοχές για την εξέλιξη των γεγονότων, λέει.
Πρώτον - η εκτόξευση έγινε σκόπιμα. "Ο πυραύλος αέρος-αέρος εκτοξέυεται μόνο με εντολή του πιλότου, μπορεί να πυροδοτήσει έναν ή περισσότερους πυραύλους είτε για έναν στόχο αέρα είτε να ρίξει τα πυρομαχικά σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Εάν ο πιλότος έριξε τον συγκεκριμένο πυραύλο είτε από ατύχημα είτε από απειρία, πιθανότατα θα έριχνε όλα τα πυρομαχικά ", λέει ο Σμάκοφ.
Για να κατανοήσουμε τα αίτια του συμβάντος, είναι επίσης σημαντικό να γνωρίζουμε εάν υπήρχε μια θερμική ή επικεφαλής ραντάρ (GOS) στο πύραυλο. "Ο θερμικός πυραύλος αέρα-αέρα αντιδρά σε πηγές υπέρυθρης ακτινοβολίας - θερμότητας από αεροσκάφος που πετάει με υψηλή ταχύτητα. Το θερμικό GOS συλλαμβάνει τις πηγές υπέρυθρης ακτινοβολίας.
"Είτε ο πιλότος σκόπιμα προχώρησε σε αυτή την κίνηση, είτε αυτός ήταν εντελώς ανεκπαίδευτος, οπότε και θα ενεργοποιούσε όλους τους απαραίτητους διακόπτες και στη συνέχεια θα εκτόξευετον πύραυλο με το κουμπί εκτόξευσης" προσθέτει.
Υπάρχει επίσης μια τρίτη επιλογή: «Είχαμε περιπτώσεις όπου ένας πύραυλος απογειώθηκε υπό την πίεση της ροής του αέρα», είπε ο εμπειρογνώμονας, αποδίδοντας το συμβάν σε πιθανό μηχανικό λάθος.
