Τον Αύγουστο του 1911 μια πρωτοφανής ληστεία συγκλόνισε τη Γαλλία. Ο διάσημος πίνακας του Λεονάρντο Ντα Βίντσι εξαφανίστηκε από το μουσείο του Λούβρου.
Ο ζωγράφος Λουί Μπερού που συνήθιζε να ζωγραφίζει αντίγραφα της Τζοκόντα παρατήρησε ότι ο πίνακας δεν βρισκόταν στη θέση του. Όταν το είπε στον φύλακα του Μουσείου, του απάντησε αδιάφορα ότι πιθανόν να βρισκόταν για συντήρηση. Ωστόσο, σύντομα διαπιστώθηκε ότι δεν βρισκόταν στο συντηρητήριο. Αμέσως το Μουσείο έκλεισε και δόθηκε εντολή να κλείσουν και τα σύνορα της χώρας, ενώ ο διευθυντής του Λούβρου Τεοφίλ Ομόλ, τέθηκε σε διαθεσιμότητα.
Ο πίνακας ήταν από τα σημαντικότερα έργα τέχνης στον κόσμο. Είχε φιλοτεχνηθεί από το 1503 έως το 1507 στη Φλωρεντία, από τον Λεονάρντο ντα Βίντσι και ολοκληρώθηκε το 1519, στο Παρίσι. Στη συνέχεια αγοράστηκε από τον Γάλλο βασιλιά από τους κληρονόμους του βοηθού του Ντα Βίντσι και φιλοξενήθηκε στο ανάκτορο των Βερσαλιών. Από τη γαλλική επανάσταση και μετά βρισκόταν στο Μουσείο του Λούβρου.
Την υπόθεση της κλοπής του πίνακα ανέλαβε η αστυνομία, με επικεφαλής τον επιθεωρητή Λουί Λεπέν, ο οποίος μετά από έρευνα στους χώρους του μουσείου εντόπισε την κορνίζα του πίνακα κάτω από μια σκάλα, πολύ κοντά στο σημείο όπου εκτίθετο η Τζοκόντα.
Η αναζήτηση του δράστη
Ο επιθεωρητής αρχικά υποπτεύθηκε τους κατώτερους υπαλλήλους του Μουσείου και τους νεαρούς καλλιτέχνες του Παρισιού. Μετά από μερικές ημέρες δεν είχε καταφέρει να εντοπίσει τους δράστες. Το μουσείο άνοιξε ξανά ενώ οι Γάλλοι ήταν συντετριμμένοι με την είδηση της κλοπής.
Στις 7 Σεπτεμβρίου η αστυνομία συνέλαβε δύο ύποπτους για την κλοπή, τον ποιητή Γκιγιόμ Απολινέρ και τον ανερχόμενο Ισπανό ζωγράφο Πάμπλο Πικάσο. Αν και λίγο αργότερα αφέθηκαν ελεύθεροι ο Τύπος τους είχε ήδη καταδικάσει.
Πέρασαν δύο χρόνια και οι έρευνες για τον εντοπισμό του πίνακα και των δραστών παρέμεναν άκαρπες.
Και οι πιο αισιόδοξοι πίστευαν ότι δεν θα έβλεπαν ποτέ ξανά το αριστούργημα του Λεονάρντο ντα Βίντσι. Ωστόσο, όλα άλλαξαν στις 29 Νοεμβρίου 1913, όταν ο ιταλός γκαλερίστας Αλφρέντο Τζέρι έλαβε ένα γράμμα από τον Λεονάρντο Βιτσέντσο, ο οποίος ήταν ο δράστης. Έγραφε ότι έχει στην κατοχή του τη Μόνα Λίζα και ότι θα τη χάριζε στην Ιταλία, έναντι μεγάλης αμοιβής.
Μετά από συνάντησή του με τον Τζέρι και τον Τζιοβάνι Πότζι, διευθυντή της διάσημης πινακοθήκης της πόλης «Ουφίτσι», οι Καραμπινιέροι συνέλαβαν τον Βιτσέντσο.
Όπως διαπίστωσαν, το πραγματικό του όνομα ήταν Βιτσέντζο Περούτζια και καταγόταν από το Κόμο ενώ είχε εργαστεί ως ξυλουργός στο Λούβρο. Ο Βιντέντζο είχε μεταμφιεστεί σε συντηρητή του Μουσείου και είχε αφαιρέσει τον πίνακα βάζοντας τον κάτω από τη φόρμα του. Μάλιστα, είχε κρυφτεί μόλις ένα χιλιόμετρο μακριά από το Μουσείο.
Πολλοί θεώρησαν την πράξη του πατριωτική, επειδή σκοπός του ήταν η Μόνα Λίζα να επιστρέψει στην Ιταλία, γι' αυτό του επιβλήθηκε μικρή ποινή. Η Μόνα Λίζα εκτέθηκε για ένα μικρό διάστημα στην Ιταλία και στις 4 Ιανουαρίου 1914 επέστρεψε στο Λούβρο, όπου εκτίθεται σε περίοπτη θέση μέχρι σήμερα.
