Την γεωστρατηγική σημασία των κινήσεων του Αιγύπτιου προέδρου αναφορικά με την περιοχή της Άνω Αιγύπτου εξηγεί η Δρ Ντάλια Ζιάντα, ειδική αναλύτρια.
Όπως αναφέρει η ίδια, ο Αιγύπτιος Πρόεδρος, Αμπντέλ Φατάχ Ελ Σίσι, υπήρξε εξαιρετικά δραστήριος εγκαινιάζοντας δεκάδες έργα κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης στις έντεκα επαρχίες της Άνω Αιγύπτου.
Η σειρά των έργων κυμαίνεται από τη βελτίωση της δυναμικότητας παραγωγής καυσίμων, σταθμούς διύλισης πετρελαίου και την κατασκευή σταθμών απόσταξης νερού για πόσιμο και γεωργικό σκοπό, μέχρι την επισκευή των υποδομών των κύριων και υπο-δρόμων και την κατασκευή νέων εξειδικευμένων νοσοκομείων σε κάθε χωριό.
Τα έργα αποτελούν μέρος της Εθνικής Στρατηγικής για την ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών, η οποία ανακοινώθηκε νωρίτερα φέτος, με εκτιμώμενο προϋπολογισμό 700 δισεκατομμυρίων αιγυπτιακών λιρών (περίπου 45 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ). Επενδύονται στην αναβάθμιση των υποδομών ύδρευσης και παροχής ενέργειας, στην κατασκευή υπόγειων δικτύων αποχέτευσης και στη βελτίωση των οδικών υπηρεσιών.
Αν και η αναλύτρια δεν το αναφέρει, δεν είναι τυχαίο πως στον εργασιακό αυτόν οργασμό σημαντικό κομμάτι της πίτας έχει και ο κινέζικος γίγαντας.
Γεωγραφικά, η περιοχή της Άνω Αιγύπτου καλύπτει τουλάχιστον τα δύο τρίτα της γεωγραφίας της Αιγύπτου. Δημογραφικά, οι κάτοικοι της Άνω Αιγύπτου αντιπροσωπεύουν, περίπου, περισσότερο από το 65% του συνολικού αιγυπτιακού πληθυσμού.
Συλλογικά, οι επαρχίες της Άνω Αιγύπτου συνεισφέρουν περισσότερο από το ήμισυ της γεωργικής παραγωγής της Αιγύπτου, η οποία ανέρχεται σε 27,6 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ ετησίως, τοποθετώντας την Αίγυπτο ως την τρίτη μεγαλύτερη στην Αφρική και την πρώτη μεταξύ όλων των αραβικών χωρών, όσον αφορά τη γεωργική παραγωγική ικανότητα.
Συν τοις άλλοις, τα περισσότερα από τα τουριστικά αξιοθέατα και τα φαραωνικά μνημεία που διαθέτει η Αίγυπτος, υπάρχουν στην Άνω Αίγυπτο.
Ωστόσο, οι επαρχίες της Άνω Αιγύπτου υποφέρουν από την έλλειψη βασικών υπηρεσιών ή αναπτυξιακών έργων, εδώ και δεκαετίες. Αυτό οδήγησε στην ευρεία διάδοση της φτώχειας και του αναλφαβητισμού που επέτρεψε σε πολιτικές ισλαμιστικές ομάδες, τρομοκρατικές οργανώσεις και γκάνγκστερ που διακινούν ναρκωτικά να ελέγχουν την περιοχή και να περιθωριοποιούν την κρατική εξουσία εκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Υπό αυτή την έννοια, τα αναπτυξιακά έργα του Ελ Σίσι στις αγροτικές περιοχές, ιδίως στην Άνω Αίγυπτο, αναμένεται να ενισχύσουν περαιτέρω την ήδη προοδεύουσα αιγυπτιακή οικονομία.
Από τη μία πλευρά, θα εξισορροπήσουν τη δημογραφική κατανομή μεταξύ των αστικών και των αγροτικών πόλεων, καθώς λιγότεροι άνθρωποι θα επιθυμούν να εγκαταλείψουν τις λιγότερο ανεπτυγμένες αγροτικές πόλεις τους για να ζήσουν στην πρωτεύουσα Κάιρο ή να μεταναστεύσουν στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με την αναλύτρια, αυτό θα επιλύσει έμμεσα το πρόβλημα της παράνομης μετανάστευσης, το οποίο η Αίγυπτος καταβάλλει, εδώ και καιρό, τεράστιες προσπάθειες ασφαλείας για να το ελέγξει αποτελεσματικά. Τελικά, αυτό θα επαναπροσδιορίσει το πεδίο των εξωτερικών σχέσεων μεταξύ της Αιγύπτου και των γειτόνων της στη βόρεια Μεσόγειο και την Ευρώπη.
Κι εδώ μπαίνει στο κάδρο και η χώρα μας! Η οποία βέβαια μόνο οφέλη μπορεί να αποκομίσει από την συνεργασία με την καλπάζουσα αιγυπτιακή οικονομία. Ούτως ή άλλως η Αίγυπτος είναι ο απόλυτα κερδισμένος παίχτης το τελευταίο διάστημα στο ενεργειακό παιχνίδι της Ανατολικής Μεσογείου.
Απάντηση στην “αραβική άνοιξη”
Από την άλλη πλευρά, το πιο σημαντικό, αλλά ακόμη αδήλωτο, αποτέλεσμα αυτών των κρίσιμων εθνικών σχεδίων του Σίσι, λέει η αναλύτρια, είναι η καταπολέμηση των θρησκευτικών εξτρεμιστών και των τρομοκρατικών οργανώσεων, οι οποίοι βρήκαν πρόσφορο έδαφος για τη ριζοσπαστική ιδεολογία τους ανάμεσα στις ανάγκες και τις απελπισίες των νέων ανθρώπων που ζουν στα λιγότερο ανεπτυγμένα και υποβαθμισμένα χωριά της Άνω Αιγύπτου.
Το τεράστιο αναπτυξιακό χάσμα μεταξύ της πρωτεύουσας Καΐρου και άλλων αγροτικών διοικητικών διαμερισμάτων, είτε στη βόρεια περιοχή του αιγυπτιακού Δέλτα είτε στη νότια περιοχή της Άνω Αιγύπτου, επέτρεψε την εμφάνιση εξτρεμιστικών πολιτικών ισλαμιστικών οργανώσεων, όπως η Μουσουλμανική Αδελφότητα, οι οποίες έπαιξαν με την ανάγκη του λαού να συμβαδίζει με τη λαμπερή ζωή της κοσμικής πολιτικής και κοινωνικής ελίτ του Καΐρου.
Αργότερα, ριζοσπαστικές τζιχαντιστικές ομάδες, όπως η Al-Jama'a al-Islamiyya, βασίστηκαν στη ρητορική της Μουσουλμανικής Αδελφότητας για να στρατολογήσουν τρομοκράτες μεταξύ των νέων που ζούσαν σε αυτές τις πόλεις.
Παρ' όλα αυτά, το στοιχείο της ενεργειακής ανάπτυξης στα κρατικά έργα που στοχεύουν στην Άνω Αίγυπτο έχει στρατηγική σημασία που εκτείνεται πέρα από την ικανοποίηση των αναγκών των διοικητικών διαμερισμάτων της Άνω Αιγύπτου, στη σύνδεση της Αιγύπτου με τους γείτονές της στην ανατολική και κεντρική Αφρική.
Ένα από αυτά τα έργα είναι το ηλιακό πάρκο Benban, στο Ασουάν. Όταν ολοκληρωθεί, το Benban αναμένεται να είναι ένα από τα μεγαλύτερα πεδία καθαρής ενέργειας, σε ολόκληρο τον κόσμο.
Το συγκεκριμένο έργο, σε συνδυασμό με το έργο αναβάθμισης της δυναμικότητας της εταιρείας διύλισης Assuit για μεγαλύτερη παραγωγή καυσίμων, θα μετατρέψει την Άνω Αίγυπτο σε κόμβο εξαγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και πετρελαιοειδών προς την Αφρική- με τον ίδιο τρόπο που η περιοχή του αιγυπτιακού Δέλτα, μέσω της Μεσογείου, μετατρέπεται σε κόμβο εξαγωγής φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας προς τη νότια Ευρώπη και την Τουρκία.
Υπό αυτή την έννοια, η γεωστρατηγική σημασία της Άνω Αιγύπτου του Ελ Σίσι έγκειται στο γεγονός ότι μπορεί να καθορίσει το μέλλον των εξωτερικών σχέσεων της Αιγύπτου, με τρόπο που μπορεί να λύσει αυτόματα ορισμένα από τα χρόνια γεωπολιτικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Αίγυπτος με ορισμένους γείτονες, ιδίως στην Αφρική.