Η είδηση της παραίτησης του πρωθυπουργού των Σκοπίων, Ζόραν Ζάεφ, τόσο από την κυβέρνηση όσο και από το τιμόνι του πολιτικού του κόμματος SDSM έκανε τον γύρο των μέσων ενημέρωσης σε όλο τον κόσμο.
Ο Ζάεφ χθες το απόγευμα, λίγες μόνο ώρες μετά τον δεύτερο γύρο των τοπικών εκλογών στα Σκόπια, που έφερε ξεκάθαρη ήττα του SDSM, δήλωσε ότι θα παραιτηθεί, αλλά θα παραμείνει στη θέση αρκετό καιρό ώστε να επιτρέψει μια ομαλή μετάβαση σε νέα κυβερνητική πλειοψηφία.
Από ελληνικής πλευράς, ο Βουλευτής και Γραμματέας Διεθνών Σχέσεων και ΕΕ της Νέας Δημοκρατίας, Τάσος Χατζηβασιλείου δήλωσε πως δεν απειλείται η Συμφωνία των Πρεσπών, καθώς αποτελεί Διεθνή Συμφωνία με νομικά δεσμευτικό χαρακτήρα, αλλά θα μπορούσε να απειληθεί κυρίως ο σεβασμός των όρων καλής γειτονίας.
Διεθνείς εμπειρογνώμονες, ωστόσο, σχολιάζοντας αυτή την ξαφνική εξέλιξη στο γειτονικό μας κρατίδιο, κατηγορούν τις στάσιμες μεταρρυθμίσεις στην χώρα αλλά και την ΕΕ ότι δεν εκπλήρωσε τις υποσχέσεις της.
Ο Florian Bieber, Καθηγητής Ιστορίας και Πολιτικής Νοτιοανατολικής Ευρώπης και διευθυντής του Κέντρου Σπουδών Νοτιοανατολικής Ευρώπης στο Πανεπιστήμιο του Γκρατς, λέει ότι η ήττα του SDSM είναι εν μέρει «αυτοπροκαλούμενη» και εν μέρει «αποτέλεσμα της αποτυχίας της ΕΕ να επιτύχει στη διαδικασία ολοκλήρωσης της», λόγω της ανοιχτής διαμάχης των Σκοπίων με τη Βουλγαρία. Η απόφαση του Ζάεφ είναι και καλή και κακή είδηση, τονίζει ο Bieber.
Τα άσχημα νέα είναι ότι η αντιπολίτευση στην χώρα είναι εθνικιστική, ότι δεν υπάρχει προφανής διάδοχος του Ζάεφ και ότι μπορεί να μην έχει την απαραίτητη ώθηση για την επανεκκίνηση των μεταρρυθμίσεων στη χώρα.
Όσον αφορά στο πρώτο σκέλος για την εθνικιστική αντιπολίτευση αξίζει να υπενθυμίσουμε πως από το καλοκαίρι επίθεση κατά της Ελλάδας για τη Συμφωνία των Πρεσπών είχε εξαπολύσει η εφημερίδα, Nova Makedonija, η οποία αντικατοπτρίζει τις θέσεις του σκληρού -και χαρακτηριζόμενου ως εθνικιστικού- κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, VMRO.
Κι ενώ οι προκλήσεις των Σκοπιανών συνεχίζονται ακόμη και σήμερα απέναντι στην χώρα μας με τελευταίο παράδειγμα το Βαλκανικό Πάιδων η προαναφερθείσα εφημερίδα με αφορμή τότε άλλες εστίες τριβής μεταξύ Αθήνας και Σκοπίων για την εμφάνιση της Εθνικής ομάδας ως «Μακεδονία», σημείωνε ότι «η Ελλάδα διαμορφώνει τη Συμφωνία των Πρεσπών, όπως τη βολεύει», ενώ, σχολιάζοντας τις αναφορές από διεθνείς Οργανισμούς και ξένα ΜΜΕ σε «Βορειομακεδόνες», παρατηρούσε ότι η ελληνική πλευρά θέλει «βορειοηπειροποιήσει» τη χώρα, η οποία, κατά το VMRO, πρέπει να ονομάζεται απλά «Μακεδονία».
Όσον αφορά στις νεότερες πια εξελίξεις και την παραίτηση Ζάεφ η Mirjana Najchevska, καθηγήτρια στο Ινστιτούτο Κοινωνιολογικής, Πολιτικής και Νομικής Έρευνας στα Σκόπια σχολίασε στο Twitter ότι ολόκληρη η κυβέρνηση της χώρας είναι στην πραγματικότητα σε παραίτηση μετά την ανακοίνωση του Zaev.
«Με την παραίτηση του πρωθυπουργού, σύμφωνα με το Σύνταγμα, όλη η κυβέρνηση βρίσκεται σε παραίτηση. Η επιστολή παραίτησης υποβάλλεται στη βουλή, η οποία την ψηφίζει. Υπάρχουν πολλά πιθανά αποτελέσματα σε αυτή την περίπτωση», έγραψε η Najchevska.
Σε μια κατάσταση όπως αυτή, η πρώτη λύση είναι ο σημερινός κυβερνητικός συνασπισμός της πλειοψηφίας να λάβει νέα εντολή από τον πρόεδρο των Σκοπίων, μετά την οποία το SDSM ή οι εταίροι του στο συνασπισμό μπορούν να προτείνουν νέα εντολή.
Η δεύτερη επιλογή είναι να σχηματιστεί ένας νέος κυβερνητικός συνασπισμός, με νέα πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, ενώ το τρίτο αποτέλεσμα είναι ότι οποιοσδήποτε από τον συνασπισμό στο κοινοβούλιο να ξεκινήσει διαδικασία διάλυσης του κοινοβουλίου και προκήρυξης πρόωρων κοινοβουλευτικών εκλογών, έγραψε η καθηγήτρια Najchevska.
Όμως, σημειώνει, η τελευταία επιλογή που απομένει είναι όλα τα πολιτικά κόμματα στο κοινοβούλιο να συμφωνήσουν να σχηματίσουν μια κυβέρνηση εμπειρογνωμόνων που θα ολοκληρώσει τη θητεία της τρέχουσας κυβέρνησης.
Ο Jasmin Mujanović, πολιτικός από το Σεράγεβο σχολίασε επίσης στο Twitter, λέγοντας ότι η παραίτηση του Zaev σηματοδοτεί το τέλος μιας σύντομης περιόδου πολιτικής προόδου στα Δυτικά Βαλκάνια.
Ο Carl Bildt, ο πρώην Σουηδός διπλωμάτης που είναι ειδικός για τα Βαλκάνια, σχολίασε ότι η παραίτηση του Zaev είναι η λιγότερο επιθυμητή εξέλιξη αυτή τη στιγμή όσον αφορά τη διεύρυνση της ΕΕ στα Βαλκάνια.
Η ελληνική πλευρά παρακολουθεί στενά τα τεκταινόμενα...
Σχετικά με την παραίτηση του Zoran Zaev, μιλώντας σήμερα σε ραδιοφωνικές του συνεντεύξεις ο Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης σημείωσε πως μια ενδεχόμενη αλλαγή στάσης της γειτονικής χώρας θα δημιουργήσει προβλήματα στην ίδια τη Βόρεια Μακεδονία σε σχέση με την ευρωπαϊκή της πορεία.
Μένει να δούμε ποια εξέλιξη θα λάβουν τα πράγματα.... Γιατί μετά το δώρο του Ζάεφ στον Τσίπρα την γραβάτα του, όπως λέει και ο θυμόσοφος λαός "μπέρδεψαν την γραβάτα με το σώβρακο"...