Οι Έλληνες πρόσφυγες της Μικράς Ασίας έζησαν με δραματικάς και τραγικάς συνθήκας τα πρώτα έτη της προσφυγιάς των εις την Ελλάδα, κατά πολύ χειροτέρας των σημερινών αλλοεθνών και αλλοθρήσκων προσφύγων.
Το δράμα των Ελλήνων Μικρασιατών προσφύγων κατά τα πρώτα έτη εις την Ελλάδα είναι απερίγραπτον. Περιορίζομαι να παραθέσω μόνον το κάτωθι μικρόν απόσπασμα από το βιβλίον «ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΙΩΝΙΑ» του Παναγιώτου Δρακοπούλου (έκδοσις Κιβωτού της Ορθοδοξίας):
«Οι Μικρασιάτες Έλληνες του ’22 δεν ήλθαν σε μια Χώρα οργανωμένη ούτε βεβαίως ικανή να αγκαλιάση τα παιδιά της. Σύμφωνα με στοιχεία της Κοινωνίας των Εθνών, ένας σημαντικός αριθμός προσφύγων πέθαναν μέσα σε ένα χρόνο από την άφιξή τους στην Ελλάδα. Οι αρρώστιες κατέβαλλαν τους πρόσφυγες, που ήταν ταλαιπωρημένοι, πρόχειρα στεγασμένοι και υποσιτίζονταν. Ο τύφος, η γρίπη, η φιματίωση (κυρίως στις πόλεις) και η ελονοσία (κυρίως στην ύπαιθρο) τους θέριζαν. Για παράδειγμα: Μέσα στο 1923 πέθαναν το 45% των προσφύγων στη Θεσσαλονίκη» (σελ. 51).
Είναι λησμονημένη λοιπόν η τραγική και δραματική κατάστασις των Μικρασιατών προσφύγων.
Πρωτοπρεσβύτερος Ιωάννης Κ. Διώτης
Θεολόγος και Δημοσιογράφος