pentapostagma-sprite
Ένοπλες Συρράξεις

"Σήματα καπνού" από τα Βαλκάνια στον Ερντογάν: Η Τουρκία πρέπει να αναλάβει έναν ρόλο για την «ειρήνη»

Έκκληση για δυναμική παρέμβαση της Άγκυρας, απηύθυναν ενώσεις Βοσνίων μουσουλμάνων και μη κυβερνητικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην Τουρκία, καθώς η Βοσνία-Ερζεγοβίνη αντιμετωπίζει τη χειρότερη εσωτερική κρίση από τον τερματισμό του πολύνεκρου εμφυλίου πολέμου (1992-1995).

Έχοντας υπόψη τις πικρές εμπειρίες από τη συμπεριφορά της διεθνούς κοινότητας σε αυτή τη γη, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη δεν έχει άλλον υποστηρικτή και έμπιστο φίλο από την Τουρκία. «Θα πρέπει να γίνει καθαρό σε αυτούς που χτυπούν τα τύμπανα του πολέμου και σε εκείνους που τους υποστηρίζουν παρασκηνιακά, ότι οι Βόσνιοι δεν είναι μόνοι τους», αναφέρεται σε σχετική επιστολή. Προ ημερών, ο ύπατος αρμοστής του ΟΗΕ στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Κρίστιαν Σμιτ, προειδοποίησε, με επιστολή του προς το Συμβούλιο Ασφαλείας, ότι η χώρα «αντιμετωπίζει υπαρξιακών διαστάσεων απειλή», ακόμη και τον κίνδυνο επιστροφής στον εμφύλιο πόλεμο.

Περίπου ένα χρόνο πριν από τις γενικές εκλογές στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, η πολιτική κρίση βάθυνε. Οι λεπτές ισορροπίες στη χώρα, άρχισαν να κλονίζονται από τη σκληρή ρητορική των αντιπάλων. Τέλος, το μήνυμα του Σέρβου ηγέτη Μίλοραντ Ντόντικ για «Διακήρυξη της ανεξαρτησίας της Δημοκρατίας της Σερβίας» στις 3 Νοεμβρίου και οι δηλώσεις 7 μελών της ΕΕ, όπως «υποστήριξη της ανεξαρτησίας των Σέρβων», αύξησαν τα σχόλια που προβλέπουν το τέλος της Συμφωνίας του Ντέιτον και την πιθανότητα ενός νέου πολέμου στη χώρα. Οι ισχυρισμοί ότι Σέρβοι στρατιώτες ετοιμάζονταν να σχηματίσουν δικό τους στρατό, προκάλεσαν μεγάλη ανησυχία στο μουσουλμανικό κοινό στη χώρα.

Μετά τη δήλωση του Σέρβου ηγέτη Μίλοραντ Ντόντικ, ότι «θα δημιουργήσουμε στρατό με τα δεσμά μας», οι εντάσεις αυξάνονται στα Βαλκάνια. Έγιναν εκκλήσεις προς την Τουρκία, να αναλάβει ρόλο στη συνέχιση της περιφερειακής ειρήνης και ηρεμίας. Σέρβοι, Κροάτες και Βόσνιοι στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, μετέφεραν στον Πρόεδρο Ερντογάν την προσδοκία τους για υποστήριξη από την Τουρκία.

Η κλιμακούμενη ένταση μεταξύ Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου και δηλώσεις της Αλβανίας, ότι «μπορούμε να ενωθούμε» με το Κοσσυφοπέδιο, αύξησε την  «ευαισθησία» της Τουρκίας προς την περιοχή,  μια ένταση που θα μπορούσε να επεκταθεί σε ολόκληρα τα Βαλκάνια. Η Τουρκία ενέτεινε τη διπλωματία με τις χώρες της περιοχής και τα κόμματα στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη.

Ο ηγέτης της σερβικής κοινότητας, Μίλοραντ Ντόντικ, απειλεί ότι οι ομοεθνείς του θα αποχωρήσουν από όλους τους κρατικούς θεσμούς, συμπεριλαμβανομένου του στρατού, και θα ανασυγκροτήσουν τη δική τους, αυτόνομη ένοπλη δύναμη. Στις δύο δεκαετίες της πολιτικής του κυριαρχίας, ο Ταγίπ Ερντογάν εμφανίζεται ως προστάτης των μουσουλμάνων της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, ενισχύοντας την τουρκική πολιτική, οικονομική και πολιτιστική επιρροή στη βαλκανική χώρα.

Την Τρίτη, ο Μπακίρ Ιζετμπέκοβιτς, ηγέτης του κυριότερου κόμματος των Βοσνίων μουσουλμάνων, επισκέφθηκε την Τουρκία, συνοδευόμενος από τον μεγάλο μουφτή Χουσεΐν Καβάζοβιτς.

Οι δύο άνδρες, είχαν συνομιλίες με τον Τούρκο πρόεδρο και άλλους αξιωματούχους. Από την πλευρά του ο Σεφίκ Ντζαφέροβιτς, ο οποίος εκπροσωπεί τους μουσουλμάνους στην τριμερή προεδρία (ένας Σέρβος και ένας Κροάτης συμπληρώνουν την τριάδα), επισκέφθηκε το Αζερμπαϊτζάν, στενό σύμμαχο της Τουρκίας.

Ο  Ερντογάν  τόνισε την αποφασιστικότητα της Τουρκίας να υποστηρίξει την ευημερία της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, σε συνάντηση με εκπροσώπους βοσνιακών μη κυβερνητικών οργανώσεων (ΜΚΟ) στην Κωνσταντινούπολη.

«Παρείχαμε υποστήριξη χωρίς καμία διάκριση για τη διατήρηση και τη σταθεροποίηση της πολυπολιτισμικής και εθνικής ταυτότητας της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης», είπε ο Ερντογάν, ευχαριστώντας κάθε εκπρόσωπο για την «ευγενική επίσκεψή του».

Την Τετάρτη, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, ψήφισε τελικά την παράταση κατά ένα έτος της διεθνούς ειρηνευτικής δύναμης EUFOR στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Η Ρωσία απειλούσε μέχρι την τελευταία στιγμή, ότι θα θέσει βέτο και έδωσε το πράσινο φως μόνο από τη στιγμή που Αμερικανοί και Ευρωπαίοι δέχτηκαν να μη γίνει καμία αναφορά στην έκθεση του Σμιτ.

Η Τουρκία ενισχύει ολοένα την παρουσία της στα Δυτικά Βαλκάνια, εκμεταλλευόμενη κυρίως τους μουσουλμανικούς πληθυσμούς, με στόχο να ενδυναμώσει την επιρροή της σε μια περιοχή που ανταγωνίζονται ΗΠΑ, Ρωσία και ευρωπαϊκές δυνάμεις.

Ο Ερντογάν ακολουθεί εδώ και χρόνια την ίδια τακτική, ενώ διατηρεί σχέσεις και με την Σερβία, επιδιώκοντας να δείξει ότι η Τουρκία είναι μια περιφερειακή δύναμη που ασκεί ισχυρή επιρροή στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων. Η τουρκική διπλωματία, δεν περιορίζεται μόνο σε εθιμοτυπικές επισκέψεις αλλά διατηρεί ισχυρή παρουσία και στο πεδίο.

Αντίθετα η ελληνική διπλωματία, περιορίζεται στα Δυτικά Βαλκάνια μόνο σε διοργάνωση διπλωματικών φόρουμ, που δεν έχουν ουσιαστικό αποτέλεσμα  και ισχυρίζεται ότι προωθεί την οικονομική διπλωματία στην περιοχή, Ωστόσο, για να αποδώσει η ελληνική εξωτερική πολιτική, απαιτείται συντονισμός και γνώση των πολιτικών εξελίξεων που συντελούνται στα κράτη των δυτικών Βαλκανίων, συνεχή επαγρύπνηση και διπλωματία πεδίου.

 

Ακολουθήστε το Πενταπόσταγμα στο Google news