Οι προσφορές πολλών χωρών αναφορικά με την αγορά των φρεγατών από την χώρα μας, διαδέχονται η μία την άλλη. Τα κριτήρια επιλογής κατά βάση είναι τρία, το πολιτικό, οικονομικό και επιχειρησιακό κριτήριο και πάντα σε σχέση με την αντιμετώπιση της Τουρκικής απειλής σε Αιγαίο και Α. Μεσόγειο.
Εμείς θα επιχειρήσουμε να διαφωτίσουμε τα επιχειρησιακά κριτήρια με βάση τα οποία θα πρέπει να γίνει η επιλογή των νέων φρεγατών μας.
Η απάντηση είναι ότι οι φρεγάτες μας θα πρέπει να έχουν την ικανότητα προσβολής στόχων υψηλής αξίας σχεδόν οπουδήποτε εντός της τουρκικής επικράτειας, καθώς και τη δυνατότητα παροχής αντιεροπορικής και αντιβαλλιστικής άμυνας σε μεγάλες αποστάσεις.
Η αγορά των φρεγατών γίνεται προκειμένου να μπορεί να αντιμετωπιστεί η ολοένα αυξανόμενη Τουρκική επιθετικότητα και απειλή. Το δόγμα της "Γαλάζιας πατρίδας" δεν είναι ένα γεωπολιτικό πυροτέχνημα του Ερντογάν, αλλά αποτελεί βασικό μέρος του ευρύτερου τουρκικού σχεδιασμού για επέκταση της Τουρκίας.
Η τουρκική πολεμική βιομηχανία παρά τα προβλήματα και τις δυσλειτουργίες της λειτουργεί υποστηρικτικά στις επιθετικές επιδιώξεις της Τουρκίας, εισάγοντας καινούργια οπλικά συστήματα στο οπλοστάσιο των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων (ΤΕΔ).
H τουρκική απειλή επομένως παίρνει μία εντελώς νέα, πολυδιάστατη μορφή. Δεν θα είναι μόνο μεγάλος αριθμός σχηματισμών μαχητικών αεροπλάνων, φορτωμένα με συμβατικά ή μακρού πλήγματος όπλα ή μόνο μονάδες επιφανείας με μεγάλη ισχύ πυρός που θα έχει να αντιμετωπίσει το Πολεμικό Ναυτικό μας (ΠΝ). Δυστυχώς θα είναι και άλλες απειλές όπως τα τουρκικά UAV αλλά και πύραυλοι όπως Bora, J-600T Yildirim, SOM.
Αυτές τις απειλές η Ελλάδα καλείται να αντιμετωπίσει στα επόμενα 30 χρόνια μέσω της προμήθειας νέων φρεγατών για το ΠΝ.
Αναφορικά με την ικανότητα προσβολής στόχων υψηλής αξίας σχεδόν οπουδήποτε εντός της τουρκικής επικράτειας, οι νέες φρεγάτες μας θα πρέπει να φέρουν πυραύλους θαλάσσης-εδάφους cruise πολύ μεγάλου βεληνεκούς.
Από την άλλη όσον αφορά την αντιμετώπιση της τουρκικής απειλής που αναφέραμε διεξοδικά νωρίτερα, αν μείνουμε στην επιλογή φρεγάτας που να φέρει μέσου βεληνεκούς πυραύλους όπως οι ESSM, τότε το ΠΝ θα είναι εκτεθειμένο.
Οποιαδήποτε φρεγάτα χωρίς πυραύλους SM-2 στην έκδοση Block IIIB τουλάχιστον, ή ASTER 30 της νεότερης έκδοσης 1ΝΤ, όπως θα δούμε, δεν ικανοποιεί την πάγια ελληνική ανάγκη για την έγκαιρη ανάσχεση όπλων όπως o Bora, J-600T Yildirim, το SOM και το SLAM-ER.
Από ελληνικής πλευράς το πρώτο βήμα για τη δημιουργία αντιπυραυλικής – αντιβαλλιστικής ομπρέλας, έγινε πρόσφατα μέσω της συμφωνίας με την Σαουδική Αραβία για την αποστολή μίας Μοίρας Patriot, για την εκεί κάλυψη συγκεκριμένων περιοχών και υψηλής αξίας στόχων. Στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας, τα ελληνικά συστήματα Patriot θα εκσυγχρονιστούν στο σύνολό τους στο επίπεδο PAC-3. Η ουσία είναι ότι μέσα από αυτόν το εκσυγχρονισμό, η Ελλάδα αποκτά για πρώτη φορά ουσιαστική αντιπυραυλική προστασία.
Αυτή τη δυνατότητα πρέπει να αποκτήσει και το Πολεμικό Ναυτικό που, επαναλαμβάνουμε, μέσω των Belharra HN προσπάθησε να αποκτήσει και ικανότητα πλήγματος σε πολύ μεγάλη εμβέλεια εντός της τουρκικής ενδοχώρας.
Από πλευράς διαθέσιμων όπλων, δύο είναι αυτά που υφίστανται στο δυτικό οπλοστάσιο. Ο αμερικανικός Standard Missile 2 και ο γαλλοϊταλικός ASTER 30.
Κρίνεται σκόπιμο να επισημάνουμε οτι δεν νοείται αεράμυνα περιοχής με λιγότερα από 16 βλήματα SM-2 ή ASTER 30. To ιδανικό είναι 24 ή 32 βλήματα SM-2 ή ASTER 30 και πάντα με ένα σύγχρονο ραντάρ σταθερής διάταξης ώστε να υπάρχει άριστη συνεργασία και πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων των παραπάνω όπλων στο μέγιστο βαθμό.
Standard Missile 2
Η οικογένεια πυραύλων SM-2 αναπτύχθηκε με σκοπό την καταστροφή αεροσκαφών, πυραύλων και όπλων οριζόντιας πλεύσης, ενώ εντάχθηκε σε υπηρεσία στις μονάδες επιφανείας του Ναυτικού των ΗΠΑ, στα τέλη της δεκαετίας του ’70.Έχουν μήκος 4,72 μέτρων, διάμετρο 34 εκατοστών, άνοιγμα πτερύγων 1,07 μέτρων και βάρος 700 περίπου κιλά
Η πραγματική του αξιοποίηση, η πλήρης εκμετάλλευση των δυνατοτήτων του δηλαδή, ξεκίνησε με την ένταξη του συστήματος AEGIS σε υπηρεσία το 1983. Η εκτόξευσή του γίνεται από κατακόρυφο ((VLS) εκτοξευτή Mk.41, ή από τον παλαιότερο διπλό Mk.26.
Ο SM-2 μπορεί να αναπτύξει μέγιστη ταχύτητα 3,5 Μάχ και να πλήξει στόχους σε αποστάσεις από 74 έως 164 χιλιόμετρα από το πλοίο φορέα, ενώ δέχεται στοιχεία καθοδήγησης προς το στόχο από τα ραντάρ ελέγχου πυρός των πλοίων του συστήματος AEGIS.
Το κόστος ανά μονάδα είναι 3,30 εκατομμύρια $, ενώ για την ακόμη πιό βελτιωμένη έκδοση της ενεργού καθοδήγησης Block IIIC, το κόστος αναβαίνει στα 5 εκατομμύρια $ανά μονάδα.
ASTER 30
Ο "αντίπαλος" γαλλοϊταλικός ASTER 30 είναι πύραυλος επιφανείας – αέρος, νεότερης σύλληψης σε σχέση με το SM-2, καθώς ουσιαστικά η ανάπτυξή του ξεκίνησε το1989, μέσω της υπογραφής μνημονίου συνεργασίας Γαλλίας και Ιταλίας για την ανάπτυξη μίας νέας οικογένειας αντιαεροπορικών πυραύλων.
Έχει μήκος 4,9 μέτρα, το βάρος του ανέρχεται σε 450 κιλά, αναπτύσσει σημαντικά μεγαλύτερη ταχύτητα 4,5 Μάχ σε σχέση με τα 3,5 Μάχ του SM-2, αντισταθμίζοντας έτσι το μικρότερο βεληνεκές σε σχέση με τον SM-2, με το να φτάνει ταχύτερα στο στόχο του, ενώ μπορεί να λειτουργήσει και ώς πύραυλος μέσης ακτίνας από τη στιγμή που η πολεμική του κεφαλή ενεργοποιείται στα 3 χιλιόμετρα μετά την εκτόξευσή του
Επίσης ενώ αναφέρεται ότι έχει την ίδια επιχειρησιακή οροφή των 20.000 μέτρων με τον SM-2, ο ASTER 30 είναι πολύ πιο ευέλικτος στην τερματική φάση πρόσκτησης.
Η ικανότητα ελιγμών που δίνει ο κατασκευαστής, οριοθετείται με την ανάπτυξη δυναμικών φορτίσεων μέχρι και 60G
Ενδεικτικό της ικανότητας ελιγμών των πυραύλων ASTER 15/30, είναι το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια δοκιμών, έχουν επιτευχθεί αλλαγές πορείας 90 μοιρών.
Τέλος, η βάρους 15 κιλών θραυσματογόνος πολεμική κεφαλή του ASTER 30 είναι κατευθυντική. Δηλαδή το ωστικό κύμα που δημιουργεί κατά την έκρηξή της, εστιάζεται προς την πλευρά του στόχου και δεν διαχέεται προς όλες τις κατευθύνσεις.
Αυτό που πραγματικά ενδιαφέρει την ελληνική πλευρά είναι το γεγονός ότι ο ASTER 30 1NT παρέχει τη δυνατότητα καταστροφής βαλλιστικών πυραύλων με βεληνεκές μέχρι 1500 χιλιόμετρα και δυνατότητα μεταφοράς πολλαπλών πολεμικών κεφαλών.
Τέλος να τονιστεί οτι δεν νοείται αεράμυνα με περιοχής με λιγότερα από 16 βλήματα SM-2 ή ASTER 30. To ιδανικό είναι 24 ή 32 βλήματα SM-2 ή ASTER 30. Και πάντα με ένα σύγχρονο ραντάρ σταθερής διάταξης ώστε να υπάρχει άριστη συνεργασία και πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων των παραπάνω όπλων στο μέγιστο βαθμό.
Τέλος αναφορικά με τα πολιτικά κριτήρια επιλογής των φρεγατών μας επισημαίνουμε ότι:
Η Γαλλία αναμένουμε να πιστοποιήσει την αλληλέγγυα προς την Ελλάδα θέση της στην Ευρωπαϊκή Σύνοδο κορυφής που ακολουθεί, οπότε και θα πρέπει να παραμείνει στο "παιγνίδι¨" των φρεγατών μέχρι τέλους, αφού είναι πραγματική σύμμαχος της Ελλάδας εδώ και πολλά χρόνια.
Η Γερμανία μέχρι τότε θα έχει ανοίξει τα χαρτιά της αναφορικά με την επιβολή ή όχι κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής ένωσης, ενώ θα συνεχίσει την επιβολή εμπάργκο ή όχι προς την Τουρκία, αναφορικά με τα εξοπλιστικά της προγράμματα.
Η Μ.Βρετανία επίσης θα ανοίξει τα χαρτιά της αναφορικά με το Κυπριακό, κατά την άτυπη πενταμερή στην οποία θα προσέλθει.
Οι ΗΠΑ επίσης θα δώσουν δείγμα γραφής κατά πόσο εννοούν ότι θα πιέσουν την Τουρκία προκειμένου να την επαναφέρουν στην πραγματικότητα. Ωστόσο και αυτές λόγω των έξοχων σχέσεων που έχουμε αναπτύξει, αλλά και της τεράστιας γεωπολιτικής τους βαρύτητας που έχουν θα πρέπει να παραμείνουν στο "παιγνίδι¨" των φρεγατών μέχρι τέλους