Στις 10 Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκε εκδήλωση του Ιδρύματος Κωνσταντίνου Σημίτη στο αμφιθέατρο του ΕΒΕΑ με προσκεκλημένο τον Ρομάνο Πρόντι. Ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (1999-2004) και πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας (1996-1998 και 2006-2008) συνομίλησε με τον κ. Σημίτη και τον καθηγητή Ευρωπαϊκής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Παναγιώτη Ιωακειμίδη. Eχουν περάσει είκοσι χρόνια από τότε που ο κ. Σημίτης συνεργάστηκε με τον κ. Πρόντι για την προώθηση ζητημάτων όπως η Συμφωνία του Ελσίνκι (1999) και οι διαπραγματεύσεις για την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Eνωση, που ολοκληρώθηκε κατά την ελληνική προεδρία το πρώτο εξάμηνο του 2003, στο πλαίσιο της ιστορικής διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Eνωσης με 10 νέα μέλη. Ο 80χρονος σήμερα Ιταλός πολιτικός και ακαδημαϊκός προκάλεσε προβληματισμούς στο κοινό της εκδήλωσης του Ιδρύματος Σημίτη με τις σύγχρονες και καινοτόμες τοποθετήσεις του στα ζητήματα που τέθηκαν. Νωρίτερα είχε παραχωρήσει εκτενή συνέντευξη στην «Καθημερινή», στο ισόγειο του ξενοδοχείου «Μεγάλη Βρεταννία».
– Τι γνώμη έχετε για την κυβέρνηση Μητσοτάκη;
– Δεν θέλω να αναφέρομαι στις τρέχουσες εξελίξεις. Θα πω ασφαλώς ότι χαίρομαι που η Ελλάδα άφησε πίσω της την κρίση. Ομως, η Ευρώπη πρέπει να σκεφθεί ότι η Ελλάδα χρειάζεται νέα ελάφρυνση χρέους. Πρέπει να διευκολύνουμε την Ελλάδα προκειμένου να αναπτυχθεί. Ετσι θα στείλουμε το μήνυμα ότι η Ευρώπη λειτουργεί.
– Hσασταν ο αρχιτέκτονας της «Ελιάς» στην Ιταλία τη δεκαετία του ’90. Πιστεύετε ότι και σήμερα η λύση για την Κεντροαριστερά είναι η ενότητα και η συνεργασία;
– Παντού όπου υπάρχει φιλελεύθερη δημοκρατία χρειάζονται συνασπισμοί. Κοιτάξτε τους Γερμανούς. Οι συνεργασίες αρχίζουν από την Κεντροαριστερά και τελειώνουν στην Κεντροδεξιά. Επομένως, το μήνυμά μου είναι απλό: «Αφήστε στην άκρη τις θεολογικές διαφορές σας και συνεργαστείτε. Η πολιτική δεν είναι θεολογία».
– Τι θυμάστε από τη συνεργασία σας με τον Κώστα Σημίτη;
– Με τον Κώστα Σημίτη μοιραζόμασταν τις ίδιες ιδέες και τους ίδιους στόχους για την Ευρώπη και τον ρόλο των κρατών του Νότου. Oσες φορές συνεργαστήκαμε μπορέσαμε να προωθήσουμε λύσεις.
– Eχετε ταυτιστεί με τη διεύρυνση της Eνωσης το 2003.
– Κάποιοι με κατηγορούν γι’ αυτό. Ηταν όμως μια ιστορική αναγκαιότητα. Ενσωματώσαμε στην Ευρώπη όλες τις ανατολικές χώρες, και φυσικά την Κύπρο και τη Μάλτα, και έτσι εξασφαλίσαμε την πορεία τους προς την ειρήνη και την ευημερία.
– Δεκαπέντε χρόνια μετά, τα μεταναστευτικά κύματα από την Ανατολική Ευρώπη συνέβαλαν στο Brexit.
– Το Brexit δεν οφείλεται στη μετανάστευση Πολωνών στη Βρετανία. Οφείλεται αφενός στη νοσταλγία των Βρετανών για την αυτοκρατορία και αφετέρου στο γεγονός ότι κάποιοι Βρετανοί δεν συμβιβάζονται με τη μετανάστευση ανθρώπων από τις χώρες της Κοινοπολιτείας. Ομως, αυτές οι μεταναστευτικές ροές ρυθμίζονται από το Λονδίνο και όχι από τις Βρυξέλλες.
– Πιστεύετε ότι κι άλλες χώρες μπορεί να αποχωρήσουν από την Ενωση;
– Oχι. Το Brexit και ο Τραμπ ενίσχυσαν τη συνοχή της Ευρώπης. Τα αντιευρωπαϊκά κόμματα ηττήθηκαν στις ευρωεκλογές. Οι Ευρωπαίοι πολίτες επανεκτίμησαν τη σημασία της Ευρώπης, γιατί συνειδητοποίησαν το αδιέξοδο του Brexit και ταυτόχρονα αισθάνθηκαν για πρώτη φορά ένα κλίμα εχθρότητας από την Αμερική, λόγω του προέδρου της.
– Νικήσατε τον Μπερλουσκόνι το 1996. Τότε ο Μπερλουσκόνι έμοιαζε εκκεντρικός, αλλά σήμερα, μπροστά στον Σαλβίνι, μοιάζει συνηθισμένος πολιτικός.
– Είμαι υπερήφανος που νίκησα τον Μπερλουσκόνι δύο φορές. Προκάλεσε βαθιά ζημιά στη συλλογική συνείδηση της Ιταλίας. Αλλά δεν ήταν ακραίος. Πράγματι, μπροστά στον Σαλβίνι ο Μπερλουσκόνι είναι αρνί, είναι άγγελος.
– Ευθύνεται το ευρώ για το αντισυστημικό κύμα στην Ιταλία, που οδήγησε στον Σαλβίνι;
– Το γεγονός ότι η Ιταλία δυσκολεύεται να αντιμετωπίσει προβλήματα δεν οφείλεται στο ευρώ, αλλά στον τρόπο που λειτουργεί η Ιταλική Δημοκρατία. Τα προβλήματα απαιτούν μακροπρόθεσμες πολιτικές, αλλά οι κυβερνήσεις εναλλάσσονται γρήγορα. Οταν έγινα πρωθυπουργός το 1996, επισκέφθηκα τον Χέλμουτ Κολ στο Βερολίνο. Η συνάντηση ήταν προγραμματισμένη να διαρκέσει είκοσι λεπτά και κράτησε δύο ώρες. Στο τέλος μού είπε ο Κολ: «Ρομάνο, εμείς οι δύο μπορούμε να γίνουμε καλοί φίλοι, αλλά εσείς στη Ρώμη αλλάζετε γρήγορα πρωθυπουργούς. Ποιος θα είναι ο επόμενος που θα με επισκεφθεί;».
– Η πολλή δημοκρατία είναι πρόβλημα για τη Δύση;
– Πήγα στην Κίνα και με ρώτησε ένας Κινέζος καθηγητής: «Γιατί στην Ευρώπη κάνετε συνεχώς εκλογές; Δημοτικές, περιφερειακές, εθνικές, ευρωεκλογές. Γιατί τόσο πολλές εκλογές;». Του απάντησα ότι προφανώς οι εκλογές μάς αρέσουν. Ναι, μου είπε, σας αρέσουν, αλλά για να λύνετε τα προβλήματα πρέπει να σκέφτεστε με ορίζοντα πενταετίας και δεκαετίας. Αν σκέφτεστε με ορίζοντα τις επόμενες εκλογές, είστε χαμένοι.
– Ανησυχείτε για το μέλλον της Ευρώπης;
– Οταν λέω στους φοιτητές μου ότι η Ενωση εξασφάλισε την πιο διαρκή ειρήνη στην Ευρώπη από την εποχή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, δεν συγκινούνται. Θεωρούν την ειρήνη δεδομένη. Οταν όμως τους λέω ότι αντιστοιχούν είκοσι τρεις Κινέζοι για κάθε έναν Ιταλό, κερδίζω την προσοχή τους. Η Κίνα αλλάζει τα όρια του κόσμου, όπως τα άλλαξε πριν από 500 χρόνια η ανακάλυψη της Αμερικής. Γι’ αυτό η Ευρώπη πρέπει να είναι ενωμένη και να δρα. Oταν η Ευρώπη δρα ενωμένη, τότε οι Ευρωπαίοι αγαπούν την Ευρώπη.
– Τι πρέπει να κάνει τώρα η Ευρώπη;
– Πρέπει να χρηματοδοτήσει ένα πρόγραμμα επενδύσεων στην κατοικία, στην υγεία και στην παιδεία ύψους 100 δισεκατομμυρίων ευρώ τον χρόνο. Παράλληλα, πρέπει να οργανώσουμε μια κοινή αμυντική πολιτική ξεκινώντας από την οργάνωση των εξοπλισμών. Η Αμερική διαθέτει έναν τύπο τανκ. Η Ευρώπη διαθέτει δεκαεπτά.
– Θα συμφωνήσει η Γερμανία με ένα τέτοιο πρόγραμμα επενδύσεων;
– Οφείλει να συμφωνήσει, διότι αυτό είναι το συμφέρον της Ευρώπης.
kathimerini.gr
