Ήταν τόσο εξωφρενικά ακριβό το ανάκτορο των Βερσαλλιών, που πέντε γενιές Γάλλων εξαθλιώθηκαν για να χτιστεί και να διακοσμηθεί. Τα ασύλληπτα μεγέθη του, τα τρομερά έξοδα συντήρησης και λειτουργίας του, τελικά ήταν ένας από τους βασικούς λόγους που οδήγησαν στην γαλλική επανάσταση.
Το 1660, ο βασιλιάς Ήλιος, Λουδοβίκος ΙΔ της Γαλλίας, αποφάσισε να φτιάξει ένα παλάτι, αντάξιο της μεγαλοπρέπειας του ίδιου, αλλά και του κύρους της μεγάλης του χώρας. Λίγα χιλιόμετρα έξω απ’ το Παρίσι, στον κωμόπολη Βερσαλλίες, υπήρχε ένα βασιλικό κυνηγετικό περίπτερο, από το οποίο οι βασιλιάδες εξορμούσαν για τα τακτικά κυνήγια τους στην γύρω δασωμένη περιοχή που ανήκε στο στέμμα.
Εκεί αποφάσισε να φτιάξει το καινούριο του παλάτι ο Λουδοβίκος, γράφει ο Δημήτρης Καμπουράκης στο newsit.gr. Τα κυρίως κτίρια και οι κήποι χτίζονταν για 25 χρόνια και δεν σταμάτησαν ποτέ να συμπληρώνονται, να ανακατασκευάζονται και να ανακαινίζονται ολόκληρο τον 18ο αιώνα, με εξαίρεση την πρώτη περίοδο της Γαλλικής επανάστασης. Πέραν πάσης αμφιβολίας, τα ανάκτορα των Βερσαλλιών είναι το ακριβότερο κτιριακό συγκρότημα που χτίστηκε ποτέ στην ανθρώπινη ιστορία.
Τα ποσά που ξοδεύτηκαν για το χτίσιμο, τη διακόσμηση και τη λειτουργία των Βερσαλλιών μοιάζουν εξωπραγματικά ακόμα και για τα σημερινά οικονομικά δεδομένα. Συνολικά υπολογίζεται ότι κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Λουδοβίκου ΙΔ’, για τις Βερσαλλίες και μέσα στις Βερσαλλίες ξοδεύτηκε το απίστευτο ποσό των 250 δισεκατομμυρίων ευρώ, σε σημερινά χρήματα, σαν το σημερινό ελληνικό χρέος ένα πράγμα. Στα λογιστικά βιβλία του γαλλικού κράτους, το κόστος των Βερσαλιών έχει εγγραφεί ως 10.550 τόνους ασήμι.
Η χώρα δεν συνήλθε ποτέ απ’ αυτό το εξωφρενικό έξοδο και όλοι οι ιστορικοί συμφωνούν πως αν δεν υπήρχε αυτό το παλάτι ίσως να μην γινόταν η Γαλλική επανάσταση. Η κατασκευή του είχε βυθίσει πέντε γενιές Γάλλων στη φτώχεια και το χρέος. Εξήντα χιλιάδες άνθρωποι ζούσαν και εργάζονταν μέσα στις Βερσαλλίες, ως υπηρέτες, φύλακες και υπάλληλοι της βασιλικής γραφειοκρατίας. Ο ίδιος ο βασιλιάς προσωπικά είχε 9000 φρουρούς, 200 αμάξια, 1800 άλογα, 1400 ιπποκόμους, 300 τραπεζοκόμους και 200 υπηρέτες μόνο για τα ρούχα και τον προσωπικό του καλλωπισμό. Οι μισθοί όσων εργάζονταν στο ανάκτορο στοίχιζαν το ένα δέκατο του προϋπολογισμού του γαλλικού κράτους.
Το κυρίως κτίσμα είναι 67.000 τετραγωνικά, έχει 700 δωμάτια, 2513 παράθυρα, 352 τζάκια, 67 σκάλες, 483 καθρέφτες. Μόνο για να κατασκευαστεί η περίφημη αίθουσα των κατόπτρων, χρειάστηκε η φορολογία μιας χρονιάς όλων των νότιων επαρχιών της Γαλλίας. Οι κήποι του ανακτόρου που αποτελούν ένα θαύμα κηπουρικής και αρχιτεκτονικής, έχουν 42 χιλιόμετρα διαδρόμων, 370 αγάλματα, 55 σιντριβάνια, ενώ η κατασκευή του μεγάλου καναλιού -που χωράει 500.000 κυβικά νερού- ήταν τόσο δύσκολη που στοίχισε τη ζωή σε 2000 εργάτες από ατυχήματα. Η χλιδή και η σπατάλη ήταν κάτι το απερίγραπτο σ’ εκείνον τον βασιλικό κόσμο, που ήταν παντελώς ανυποψίαστος για τις ανάγκες του γαλλικού λαού.
Μια από τις δεκάδες ερωμένες του Λουδοβίκου, η περιβόητη Αθηναϊς Ντε Μοντεσπάν, δεν ήταν ικανοποιημένη με τα 20 δωμάτια που κατείχε μέσα στο παλάτι, οπότε έπεισε τον βασιλιά να της φτιάξει μια ξεχωριστή βίλλα στον κήπο και να της την χαρίσει. Η βίλλα φτιάχτηκε, αλλά μόλις η Αθηναϊδα την παρέλαβε έτοιμη και διακοσμημένη για να κατοικηθεί, έδωσε εντολή να την κατεδαφίσουν και να χτίσουν μια άλλη τριπλάσιας έκτασης. Θεώρησε ντροπή να μείνει σε μια τέτοια τρώγλη.
Κι όμως, εκείνο το μυθικό ανάκτορο όπου παιζόταν καθημερινά η μεγαλειώδης παράσταση του βασιλικού μεγαλείου, βρωμούσε σαν χοιροστάσιο. Δίχως τουαλέτες, μπάνια και αποχετευτικό σύστημα, άνθρωποι και κτίσματα ήταν σκεπασμένοι από μια αφόρητη μπόχα που μάταια προσπαθούσαν να καλύψουν τα βαριά αρώματα με τα οποία λούζονταν. Τα σκουπίδια και τα λύματα του παλατιού μεταφέρονταν και ρίχνονταν στον Σηκουάνα, με ορδές ρακένδυτων υπηκόων να είναι στημένοι έξω απ’ τα ανάκτορα και να επιτίθενται στους βασιλικούς σκουπιδιάρηδες για να αρπάξουν κανένα αποφάι. Οι φύλακες του βασιλιά τους απομάκρυναν ξυλοκοπώντας τους.
