Ο Νικολάι Πατρούσεφ και ο Τζον Μπόλτον θα συναντηθούν στην Ιερουσαλήμ, παρουσία του Μέιρ Μπεν-Σαμπάτ.
Τιερί Μεϊσάν
Μια σύνοδος κορυφής των αμερικανών, ισραηλινών και ρωσικών συμβούλων εθνικής ασφάλειας έχει ανακοινωθεί στην Ιερουσαλήμ. Πρόκειται να διαλευκάνουν το αδιέξοδο γύρω από τον Άξονα της Αντίστασης, να εγγυηθούν την ασφάλεια όλων των κρατών της Μέσης Ανατολής και μια μοιρασμένη κυριαρχία των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ρωσίας σε όλους τους παίκτες, συμπεριλαμβανομένου του Ισραήλ.
Μια σύνοδος κορυφής των τριών εθνικών συμβούλων της αμερικανικής, ισραηλινής και ρωσικής ασφάλειας θα πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο 2019 στην Ιερουσαλήμ. Αυτό το πρωτοφανές γεγονός έχει ήδη οδηγήσει σε «αποκαλύψεις» και «διαψεύσεις» για το τι αναμένεται να συζητηθεί. Σχεδόν όλοι οι σχολιαστές σχολιάζουν με παρερμηνείες που όλοι επαναλαμβάνουν σαν χορωδία. Πρέπει να τους διορθώσουμε πριν να αξιολογήσουμε τι διακυβεύεται σε αυτή τη σύνοδο κορυφής.
Το παιχνίδι των Μεγάλων Δυνάμεων στην περιοχή
Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, η αμερικανική στρατηγική ανάσχεσης (containement)κατάφερε να αποκρούσει τη σοβιετική επιρροή στη Μέση Ανατολή. Μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ, η Ρωσία αποχώρισε από τη περιοχή και δεν επέστρεψε παρά μόνο κατά τη διάρκεια του δυτικού πολέμου κατά της Συρίας.
Η Ρωσία είναι παρούσα στο Λεβάντε (με εξαίρεση την περίοδο 1991-2011) από της τσαρίνας Αικατερίνης Β' η οποία, μετά από αίτημα των κατοίκων, έστειλε το στόλο της να υπερασπιστεί τη Βηρυτό. Η πολιτική της είχε ως στόχο, πρώτα να προστατεύσει το λίκνο του Χριστιανισμού (το οποίο είναι η Δαμασκός και όχι η Ιερουσαλήμ), θεμέλιο του ρωσικού πολιτισμού. Με αυτό το τρόπο, η Ρωσία επέκτεινε την επιρροή της στην ανατολική Μεσόγειο και έφτασε στα θερμά νερά του Ινδικού Ωκεανού.
Το 2011, η Ρωσία ήταν το μόνο κράτος που διέκρινε τις έγχρωμες επαναστάσεις του Μαγκρέμπ («τις Αραβικές Άνοιξεις») από τους πολέμους κατά της Λιβύης και της Συρίας. Οι Δυτικοί, οι οποίοι έχουν τη δική τους ερμηνεία για αυτά τα γεγονότα, δεν έκαναν ακόμα τον κόπο να κατανοήσουν την ανάγνωσή τους από τη Ρωσία. Όχι για να καθοριστεί ποιος έχει δίκιο ή/και λάθος -είναι άλλο θέμα [ 1 ] - αλλά για να παραδεχτούν ότι υπάρχουν δύο εντελώς διαφορετικές αφηγήσεις των γεγονότων. Πρέπει να σημειωθεί ότι οι Δυτικοί συμφωνούν ότι η Μόσχα δεν έχει αφομοιώσει τον τρόπο με τον οποίο παραβίασαν το ψήφισμα για την προστασία των αμάχων πληθυσμών στη Λιβύη.
Αναγνωρίζουν έτσι ότι δεν είναι οι Ρώσοι, αλλά ο δυτικός ιμπεριαλισμός, ο οποίος δημιούργησε το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε σήμερα.
Με βάση τη δική της ανάλυση, η Ρωσία άρχισε να ασκεί βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας στα δυτικά ψηφίσματα σχετικά με τη Συρία. Ταυτόχρονα, κατόπιν αιτήματος της Συρίας, διαπραγματεύτηκε με τη Δαμασκό με σκοπό να αναπτύξει στρατεύματα διατήρησης της ειρήνης από τον Οργανισμό Συλλογικής Συνθήκης για την Ασφάλεια (CSTO) στη Συρία.
Τελικά, η Ουάσινγκτον και η Μόσχα συναντήθηκαν στη Γενεύη, παρουσία των δυτικών εθνών και απουσία των φορέων της Μέσης Ανατολής, για να εδραιώσουν μια μοιρασμένη κυριαρχία στη Μέση Ανατολή. Ήταν τον Ιούνιο του 2012. Αυτός ο γάμος διήρκεσε μόνο λίγες μέρες. Διακόπηκε από τη Γαλλία, ενεργώντας για λογαριασμό της υπουργού Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον.
7 χρόνια αργότερα, η Μόσχα διεκδικεί την αμοιβή της.
Πράγματι, είναι η Ρωσία -και όχι η OTSC- που αναπτύχτηκε στρατιωτικά στη Συρία και, μαζί με το συριακό στρατό και τη Χεζμπολάχ, νίκησε τους τζιχαντιστές -και απολύτως όχι η Ουάσινγκτον και οι σύμμαχοι της , οι οποίοι, αντίθετα, τους όπλισε [ 2 ] -.
Την διεκδικεί στη Ιερουσαλήμ διότι ένα εκατομμύριο ρωσόφωνοι είναι Ισραηλινοί πολίτες και επειδή ένας από εκείνους, ο Avigdor Lieberman, μόλις προκάλεσε δύο φορές στη σειρά τη πτώση της κυβέρνησης Νετανιάχου [ 3 ].
Αυτή η εξέλιξη είναι δύσκολο να γίνει δεκτή από όσους παρέμειναν στη συμμαχία ΗΠΑ / Ισραήλ που χαρακτήριζε την εποχή του Μπους του νεώτερου. Ωστόσο, οι ισραηλινές αρχές επισκέφθηκαν τη Μόσχα πολύ περισσότερες φορές παρά την Ουάσινγκτον μετά την ήττα του Ντάες.
Το παιχνίδι των περιφερειακών δυνάμεων εναντίον του Ισραήλ
Υπάρχει ένα «αυτονόητο» ρητό σύμφωνα με το οποίο οι δυνάμεις του "Άξονα της Αντίστασης" (Παλαιστίνη-Λίβανος-Συρία-Ιράκ-Ιράν) πρεσβεύουν την εξόντωση των Ισραηλινών όπως οι Ναζί έκαναν με τους Εβραίους. Είναι ένα γκροτέσκο copy-paste.
Στην πραγματικότητα, η Χεζμπολάχ είναι αρχικά ένα σιϊτικό δίκτυο αντίστασης κατά της ισραηλινής κατοχής του Λιβάνου. εξοπλίστηκε διαδοχικά από τη Συρία και, μετά την αποχώρηση της συριακής ειρηνευτικής δύναμης στο Λίβανο το 2005, από το Ιράν. Ποτέ δεν είχε ως σκοπό να "ρίξει τους Εβραίους στη θάλασσα", αλλά, αντίθετα, συνεχίζει να επιβεβαιώνει την πρόθεσή της να καθιερώσει την ισότητα του Δικαίου για όλους. Η ισραηλινή κατοχή του Λιβάνου ήταν μια πραγματικότητα που πήγε πολύ πιο πέρα από τη βούληση της ισραηλινής κυβέρνησης, η οποία ξεπεράστηκε από την πρωτοβουλία του στρατηγού Αριέλ Σάρον να καταλάβει τη Βηρυτό.
Αφορά επίσης τη Συνεργασία χριστιανικών και Δρούζων πολιτοφυλακών του Λιβάνου, συμπεριλαμβανομένων εκείνων των Samir Geagea και Walid Jumblatt.
Ομοίως, η Συρία αντέδρασε αρχικά στον ισραηλινό επεκτατισμό, καταρχάς αμυνόμενη, στη συνέχεια βοηθώντας τους παλαιστινιακούς πληθυσμούς. Αυτό είναι απολύτως νομιμοποιημένο, γνωρίζοντας ότι η σημερινή Παλαιστίνη και η σημερινή Συρία σχημάτιζαν μια ενιαία πολιτική οντότητα πριν από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο [4]. Κανείς δεν αμφισβητεί, ούτε καν οι Ηνωμένες Πολιτείες, ότι το Ισραήλ δεν έχει σταματήσει για εβδομήντα χρόνια να ροκανίζει εδάφη από τους γείτονές του και συνεχίζει να το κάνει.
Από την αρχή του Ψυχρού Πολέμου, οι Ηνωμένες Πολιτείες, αφοσιωμένες στη πολιτική της ανάσχεσης των Σοβιετικών, γνώριζαν πολύ καλά αυτό το ισραηλινό επεκτατισμό που διατάραζε τη σταθερότητα της περιοχής. Εξόπλισαν τη Συρία έτσι ώστε να μπορεί να του αντισταθεί – όχι να του επιτεθεί - και εξόπλισαν παρομοίως άλλες δυνάμεις, όπως το Ιράκ [ 5 ]. Ήταν ο Υπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών, ο John Foster Dulles, και μόνο εκείνος, ο οποίος δημιούργησε τον «Άξονα της Αντίστασης». Εξασφάλισε με αυτό το τρόπο ότι η Συρία και το Ιράκ δεν θα στρέφονταν προς τη Σοβιετική Ένωση για να αμυνθούν και να λάβουν στρατιωτική βοήθεια.
Η κυβέρνηση του Ντουάιτ Αϊζενχάουερ γνώριζε ότι το Ισραήλ ήταν ο καρπός της βούλησης τουWoodrow Wilson και του Ντέιβιντ Λόιντ Τζορτζ [ 6 ], αλλά το θεωρούσε ως ένα τρελό άλογο το όποιο έπρεπε ταυτόχρονα να προστατέψει και να δαμάσει.
Ως εκ τούτου, η Ουάσιγκτον υιοθέτησε τις βρετανικές ιδέες: τη συνθήκη της στρατιωτικής συνδρομής μεταξύ Δαμασκού και Τεχεράνης και, το 1958, το Σύμφωνο της Βαγδάτης για τη δημιουργία του CENTO (περιφερειακού ισοδύναμου του ΝΑΤΟ). Το πλαίσιο και οι παίκτες άλλαξαν, αλλά όχι τα κίνητρα τους.
Η περίπτωση του Ιράν είναι το κύριο πρόβλημα σήμερα.
Πράγματι, οι περισσότεροι ηγέτες του δεν αντιμετωπίζουν αυτό το ζήτημα πολιτικά, αλλά θρησκευτικά.
Μια προφητεία των Σιιτών ισχυρίζεται ότι οι Εβραίοι θα ξαναδημιουργήσουν ένα κράτος στην Παλαιστίνη, αλλά ότι θα καταστραφεί γρήγορα. Ο Οδηγός της Ισλαμικής Επανάστασης, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, θεωρεί αυτό το κείμενο για κανονικό. Μετρά αυτή την αντίστροφη μέτρηση κάθε στιγμή και έχει υπολογίσει ότι το Ισραήλ θα εξαφανιστεί εντός της επομένης 6-ετίας (ήτοι μέχρι το 2025).
Η ένταση γύρω από τις θέσεις, στο Ιράν γύρω από αυτή την προφητεία και στο Ισραήλ γύρω από το νόμο «Ισραήλ, έθνος-κράτος του εβραϊκού λαού» (2018), είναι η πηγή της συνέχισης αυτής της σύγκρουσης την οποία λίγη νοημοσύνη θα ξεκλείδωνε.
Αυτό είναι που οι Donald Trump και Jared Kushner προσπάθησαν να κάνουν και είναι εκεί που απέτυχαν: αν η οικονομική ανάπτυξη μπορεί να διαγράψει το ζήτημα των αποζημιώσεων, καμία πρόοδος δεν θα είναι δυνατή χωρίς την εξέλιξη των αναπαραστάσεων του κόσμου όπως τις βλέπουν οι Εβραίοι, οι Άραβες και οι Πέρσες.
Τι είναι ο «Άξονας της Αντίστασης»;
Οι Ιρανοί θρησκευτικοί ηγέτες συχνά χρησιμοποιούν τον όρο "Άξονα της Αντίστασης" για να αναφερθούν στη συμμαχία κατά του Ισραήλ. Ωστόσο, καμία συνθήκη δεν επισημοποιεί αυτόν τον Άξονα. Ποτέ δεν συνήλθαν οι ηγέτες του σε σύνοδο κορυφής για να συμβουλευτούν.
Μετά την αμερικανική εισβολή στο Ιράκ το 2003, οι δυνάμεις αυτού του Άξονα διαχωρίστηκαν σιγά σιγά, έτσι ώστε σήμερα οι εσωτερικές συγκρούσεις του είναι πιο σημαντικές από τον εξωτερικό του αγώνα.
Το 2003, ο Ιρακινός σιίτης κληρικός Mohammad Sadeq al-Sadr δολοφονήθηκε. Δικαίως ή λανθασμένα, οι υποστηρικτές του θεωρούν υπεύθυνο τον Μεγάλο Αγιατολάχ Αλί αλ Σιστανί. Ο τελευταίος είναι ένας Ιρανός που ζει στο Ιράκ, όπου ηγείται των σεμιναρίων των Σιτών. Σταδιακά, η ιρακινή σιιτική κοινότητα χωρίστηκε μεταξύ των προ-Ιρανών του αλ Σιστανί και των φιλοαραβών του γιου του νεκρού, Moqtada al-Sadr. Ο τελευταίος διέκοψε τις επαφές διαδοχικά με τη Δαμασκό, στη συνέχεια με την Τεχεράνη το 2017, και πήγε στο Ριάντ κοντά στον πρίγκιπα Μοχάμεντ Μπέλ Σαλμάν.
Το 2006, αξιοποιώντας την τοπική εκλογική νίκη του στις βουλευτικές εκλογές στα παλαιστινιακά εδάφη, η Χαμάς πραγματοποίησε πραξικόπημα εναντίον της Φατάχ και ανακηρύχθηκε αυτόνομη στη Λωρίδα της Γάζας [7]. Το 2012, η πολιτική ηγεσία της, που ζούσε στην εξορία στη Δαμασκό, μετακόμισε ξαφνικά στη Ντόχα, ενώ το Κατάρ χρηματοδοτούσε τους τζιχαντιστές ενάντια στη Συρία.
Η Χαμάς δήλωσε τότε ότι αποτελεί «το παλαιστινιακό κλάδο των Αδελφών Μουσουλμάνων», ένα απαγορευμένο πολιτικό κόμμα στη Συρία. Οι άνδρες της και πράκτορες της ισραηλινής Μοσάντ μπήκαν στη συριακή πόλη του Γαρμούκ για να δολοφονήσουν τους μαρξιστές τους αντιπάλους της Γενικής Διοίκησης της PFLP. Ο συριακός στρατός περικύκλωσε την πόλη και ο Παλαιστίνιος πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς τον διαβεβαίωσε για την υποστήριξή του.
Είναι παράλογο για τους Δυτικούς να θέλουν να καταστρέψουν τον «Άξονα της Αντίστασης», τον οποίο ήθελαν και βοήθησαν να δημιουργήσουν, μόνο και μόνο επειδή έχασαν τον έλεγχό του.
Απλώς πρέπει να περιμένουν, ο τελευταίος αποσυνδέεται μόνος του.
Οι Ιρανοί είναι πιστοί φίλοι, όμως έχουν πολιτιστικά τη τάση να εμπλέκουν τους φίλους τους στις υποθέσεις τους.
Οι Σύροι δεν θα εκδιώξουν ποτέ τους Ιρανούς που τους προστατεύουν από τον ισραηλινό επεκτατισμό και στους οποίους χρωστάνε την επιβίωση τους στην αρχή του πολέμου (2011-14).
Αλλά αν οι Ιρανοί ήταν πραγματικοί φίλοι των Σύρων, θα αποχωρούσαν στρατιωτικά από τη χώρα αυτή προς όφελος της Ρωσίας, έτσι ώστε οι Ηνωμένες Πολιτείες να αναγνωρίσουν τη νομιμότητα της κυβέρνησης του Μπασάρ Άσαντ. Αντ 'αυτού, χρησιμοποιούν την παρουσία των στρατευμάτων τους για να προκαλέσουν το Ισραήλ και να εκτοξεύσουν πυραύλους στο έδαφός του από τη Συρία.
Οι τρεις Σύμβουλοι Εθνικής Ασφάλειας
Ο John Bolton (ΗΠΑ), ο Meir Ben-Shabbat (Ισραήλ) και ο Nikolai Patrushev (Ρωσία), οι τρεις Σύμβουλοι Εθνικής Ασφάλειας, έχουν τις ίδιες λειτουργίες, αλλά όχι τις ίδιες εμπειρίες.
Ο Μπόλτον είναι πεπεισμένος για την οντολογική υπεροχή της χώρας του έναντι όλων των άλλων. Έχει εμπειρία στις διεθνείς σχέσεις την οποία απέκτησε πρώτα κατά τις διαπραγματεύσεις αφοπλισμού και ιδιαίτερα ως πρεσβευτής στο Συμβούλιο Ασφαλείας (2005-2006). Παρόλο που παίρνει φλογερές πρωτοβουλίες, είναι σε θέση να υποχωρήσει όταν σκέφτεται ότι είναι λάθος.
Είναι εξάλλου επειδή έχει τη δυνατότητα να συσσωρεύσει προσωπικά τα λάθη του στρατοπέδου του που ο πρόεδρος Τρταμπ τον έχει διατηρήσει σε αυτή τη θέση.
Ο Μέιρ Μπεν-Σαμπάτ
Ο Μέιρ Μπεν-Σαμπάτ είναι άνθρωπος της πίστης, πεπεισμένος, από την πλευρά του, ότι ανήκει σε έναν εκλεγμένο αλλά καταραμένο λαό.
Δεν είναι διπλωμάτης, αλλά εμπειρογνώμονας της αντί-κατασκοπίας. Ωστόσο, όταν διεύθυνε το Shin Bet, έδειξε πραγματική φινέτσα τόσο για να πολεμήσει τη Χαμάς, όσο και για να την χειραγωγήσει και ενδεχομένως για να διαπραγματευτεί μαζί της. Η άριστη γνώση του για τις πολλαπλές δυνάμεις της Μέσης Ανατολής του επιτρέπει να καταλάβει αμέσως τι μπορεί να διαρκέσει και τι θα είναι εφήμερο.
Τέλος, ο Νικολάι Πατρούσεφ είναι ο άρχοντας της υψηλής ρωσικής δημόσιας διοίκησης.
Είναι σίγουρα εκείνος από τους τρεις που έχει το υψηλότερο όραμα της παγκόσμιας σκακιέρας. Όταν διαδέχτηκε τον Βλαντιμίρ Πούτιν ως επικεφαλής της FSB, έπρεπε να αντιμετωπίσει τις προσπάθειες διαφθοράς των διευθυντών του από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ. Στο τέλος, μετά από χρόνια αναταραχής, κατάφερε να ξαναπάρει στο χέρι του αυτή τη μηχανή. Στη συνέχεια, αντιμετώπισε την αποσταθεροποίηση της Ουκρανίας από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία τελικά οδήγησε στην ένταξη της Κριμαίας στη Ρωσική Ομοσπονδία. Δεν πρόκειται να διαπραγματευτεί ένα φάκελο με τον άλλο, αλλά θα διασφαλίσει ότι όλες οι αποφάσεις θα είναι συνεπείς.
Αυτοί οι τρεις στρατηγιστές θα πρέπει να καθορίσουν τα περιγράμματα της διανομής των χαρτιών, τα οποία στη συνέχεια θα πρέπει να διαπραγματευτούν οι διπλωμάτες. Ο ρόλος τους είναι να φανταστούν μια βιώσιμη, μακροπρόθεσμη συμφωνία, ενώ ο ρόλος των διπλωματών θα είναι να αποζημιώσουν τις απώλειες των χαμένων για να καταστήσει αυτή η συμφωνία αποδεκτή.
Τιερί Μεϊσάν
Μετάφραση Κριστιάν Άκκυριά
Πηγή Ινφογνώμων Πολιτικά (Ελλάδα)
[1] Εκθέτω το όραμά μου για τα πράγματα στο βιβλίο μου Κάτω από τα μάτια μας , εκδόσεις Demi-Lune (2017).
[2] « Δισεκατομμύρια δολάρια σε όπλα εναντίον της Συρίας », του Τιερί Μεϊσάν, μετάφραση Κριστιάν Άκκυριά, Ινφογνώμων Πολιτικά (Ελλάδα), Δίκτυο Βολταίρος, 18 Ιουλίου 2017.
[3] « Τι γνωρίζει ο Άβιγκντορ Λίμπερμαν; » , του Τιερί Μεϊσάν, μετάφραση Κριστιάν Άκκυριά,Ινφογνώμων Πολιτικά (Ελλάδα), Δίκτυο Βολταίρος, 4 Ιουνίου 2019.
[4] Ο Πρόεδρος της Συρίας Adib Chichakli ήταν μέλος του PSNS. Συνεπώς, προωθούσε την αναβίωση της Μεγάλης Συρίας με όλες τις μειονότητες της. Ως εκ τούτου, μπορούσε να δεχθεί το βρετανικό προτεκτοράτο της Παλαιστίνης να γίνει ένα δι-εθνικό κράτος (σχέδιο των Ηνωμένων Εθνών), αλλά όχι να διαχωριστεί σε δύο μονο-εθνοτικά κράτη (πρωτοβουλία της Γενεύης και Διάσκεψη της Αννάπολης).
[5] Syria and the United States. Eisenhower’s Cold War in the Middle East, David W. Lesch, Westview Press (1992).
[6] « Ποιος είναι ο εχθρός; » του Τιερί Μεϊσάν, μετάφραση Κριστιάν Άκκυριά, Ινφογνώμων Πολιτικά (Ελλάδα), Δίκτυο Βολταίρος, 4 Αυγούστου 2014.
[7] Υπενθυμίζουμε ότι σε αντίθεση με τη Φατάχ, το πρόγραμμα της Χαμάς δεν αποσκοπεί στην καταπολέμηση του ιμπεριαλισμού στην Παλαιστίνη, αλλά στη δημιουργία ενός χαλιφάτου σε όλο τον μουσουλμανικό κόσμο.
