Όπως αναφέρει μελέτη του τσέχικου ινστιτούτου έρευνας, που δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα BalkansInsight, η χρόνια συνεργασία μεταξύ Τουρκίας και Σκοπίων οδεύει προς τη λήξη της.
Ο Τούρκος Υπουργός Άμυνας, Χουλουσί Ακάρ, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στα Σκόπια, δήλωσε πως η Τουρκία είναι έτοιμη να εξοπλίσει τον στρατό της ΠΓΔΜ, όμως άφησε σαφείς αιχμές για τους γκιουλενιστές που έχουν βρει καταφύγιο στη χώρα.
Τα Σκόπια ήδη επί προεδρίας Γκρουέφσκι αρνήθηκαν να κλείσουν τα σχολεία του Γκιουλέν στη χώρα και ως απάντηση η Άγκυρα ακύρωσε τη συμφωνία που είχαν οι δύο χώρες για αμοιβαία αναγνώριση των πανεπιστημιακών πτυχίων.
Έκτοτε και ιδιαίτερα με την κυβέρνηση του Ζάεφ στην εξουσία έχουν γίνει ακόμα λιγότερα βήματα που θα ικανοποιούσαν την Τουρκία στο θέμα των Γκιουλενιστών στη χώρα. Η Άγκυρα ως απάντηση αρνείται να επικυρώσει το πρωτόκολλο προσχώρησης της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ.
Η Τουρκία, χαρακτηριστικά, ήταν η δεύτερη χώρα που αναγνώρισε τη χώρα ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας» με πρώτη τη Βουλγαρία.
Με αφετηρία την αναγνώριση αυτή ξεκίνησε μια σειρά από διμερείς συνθήκες ανάμεσα σε Σκόπια και Άγκυρα σε μια σειρά από τομείς όπως η διπλωματία, το εμπόριο, η εκπαίδευση, η οικονομία και ιδιαίτερα στην άμυνα και την ασφάλεια.
Παραδοσιακά άλλωστε η Τουρκία ήταν από τους πιο θερμούς υποστηρικτές της εισόδου της χώρας στο ΝΑΤΟ και η μόνη χώρα της συμμαχίας που ζητούσε τη χρήση του τότε συνταγματικού της ονόματος (Δημοκρατία της Μακεδονίας) σε όλες τις εργασίες και τα έγγραφα του ΝΑΤΟ.
Αποκορύφωμα της αμυντικής συνεργασίας των δύο χωρών ήταν το 2010 (στο αποκορύφωμα του προγράμματος του «εξαρχαϊσμού» του Γκρουέφσκι). Οι δύο πλευρές υπέγραψαν τότε μια πολυσκελή συμφωνία σε θέματα οικονομικής συνεργασίας στην άμυνα.
Οι Γκιουλενιστές και η Συμφωνία των Πρεσπών
Η μελέτη συνεχίζει τονίζοντας πως το θέμα των Γκιουλενιστών και η Συμφωνία των Πρεσπών βάζουν τέλος στη συνεργασία αυτή. Η ανάληψη του ελέγχου του εναέριου χώρου της χώρας από τις ελληνικές δυνάμεις αφήνει ουσιαστικά την Τουρκία στο περιθώριο. Παράλληλα, οι Έλληνες στρατιωτικοί θα αναλάβουν την εκπαίδευση του στρατιωτικού προσωπικού της ΠΓΔΜ στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, «κλέβοντας έτσι την μπουκιά από το στόμα» της Τουρκίας όπως αναφέρεται στην έκθεση.
Το Κυπριακό ζήτημα
Ένα άλλο αγκάθι για τις σχέσεις Άγκυρας – Σκοπίων μετά τη συμφωνία είναι η Κύπρος. Τα Σκόπια το 2000 είχαν σκεφτεί να αναγνωρίσουν την κυπριακή δημοκρατία όμως έκανε πίσω καθώς η Τουρκία προειδοποίησε πως σε περίπτωση που το κάνει θα διακόψει τις διπλωματικές σχέσεις.
Με τα Σκόπια τώρα όμως να μπαίνουν στο δρόμο προς την ΕΕ θα πρέπει να αψηφήσουν την Τουρκία και να εγκαταστήσουν πλήρη διπλωματική σχέση με την Κύπρο.
