Είναι υποχρέωση της Ελλάδας να αποτρέψει τις ενέργειες που πραγματοποιεί η Τουρκία στην Κυπριακή ΑΟΖ, ακόμα και αν χρειαστεί να χρησιμοποιηθούν οι Ειδικές Δυνάμεις.
Βασίλης Σκουρής
«Η Ελλάδα πρέπει να περάσει το μήνυμα πως δεν θα επιτρέψει διενέργεια γεωτρήσεως εντός της υφαλοκρηπίδας της. Αυτό περιλαμβάνει όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή της η ελληνική πλευρά, περιλαμβανομένων, εάν χρειασθεί, και στρατιωτικών μέσων. Το 1976 και το 1987 η Ελλάδα είχε κινητοποιήσει τις ένοπλες δυνάμεις προκειμένου να εμποδίσει τη διενέργεια σεισμικών ερευνών σε περιοχές της υφαλοκρηπίδας. Οι σεισμικές έρευνες είναι ήσσονος σημασίας ενέργειες εν συγκρίσει προς μία γεώτρηση. Η γεώτρηση αποτελεί παραβίαση των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων επί της υφαλοκρηπίδας με μη αναστρέψιμα αποτελέσματα» τονίζει με συνέντευξή του στο News 24/7 ο καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και υποψήφιος βουλευτής στην Α΄ Αθηνών με τη ΝΔ Άγγελος Συρίγος.
Ο Άγγελος Συρίγος εκτιμά πως "εάν η Τουρκία επιχειρήσει να προχωρήσει σε γεώτρηση θα επιλέξει κάποια περιοχή νοτίως του Καστελόριζου" και προτείνει η ελληνική πλευρά να περάσει από τώρα «το σωστό μήνυμα» προς την τουρκική πλευρά: «Το πρώτο βήμα πρέπει να είναι η δημοσιοποίηση του χάρτη με τις περιοχές της ανατολικής Μεσογείου που ή Ελλάδα θεωρεί ότι αποτελούν τμήμα της υφαλοκρηπίδας της. Σύμφωνα με τη σύμβαση για το δίκαιο της θάλασσας οι συντεταγμένες αυτών των περιοχών πρέπει να κατατίθενται στον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ. Το δεύτερο βήμα είναι το μήνυμα ότι δεν μπορούμε να δεχθούμε γεωτρήσεις εντός αυτής της περιοχής".
Η διάθεση της Άγκυρας αυτή τη στιγμή είναι να προχωρήσει σε γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ. Πιστεύει ότι μέσω αυτών θα μπορέσει να διακόψει το ενεργειακό πρόγραμμα της Κύπρου και να ξαναμπεί στα δρώμενα της ανατολικής Μεσογείου διατηρώντας την ηγεμονική της θέση. Είναι αποφασισμένη αλλά προχωρά προσεκτικά, βήμα-βήμα, μετρώντας τις διεθνείς αντιδράσεις. Εάν διαπιστώσει ότι έχει το περιθώριο, θα θελήσει να προχωρήσει και σε έρευνες εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας» εκτιμά ο καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής, ενώ σε ερώτηση για τις διεθνείς αντιδράσεις και τι θα πρέπει να αποφασιστεί στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις 28 Μαΐου, απαντά: «Η Κύπρος έχει ορθώς επιλέξει να κινηθεί σε ένα πεδίο που έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων: την ΕΕ. Οι έως τώρα αντιδράσεις της διεθνούς κοινότητας κινούνται σε ρητορικό επίπεδο. Δεν παύουν όμως να αποτελούν επιτυχία της κυπριακής πλευράς. Πρώτη φορά μετά το 1974 υπάρχει ρητή, έστω, καταδίκη της τουρκικής συμπεριφοράς. Σε αυτή τη φάση οι αντιδράσεις θα μπορούσαν να θεωρηθούν επαρκείς. Ως προς το Συμβούλιο Κορυφής θα αποτελούσε εξαιρετική εξέλιξη, εάν αποφάσιζε να λάβει μέτρα κατά της τουρκικής κρατικής εταιρείας πετρελαίου, της ΤΡΑΟ, αντίστοιχα με αυτά που έχουν ληφθεί κατά ιρανικών εταιρειών. Η μέχρι στιγμής στάση πολλών κρατών-μελών δεν είναι ευνοϊκή. Απαιτείται επιμονή και λεπτοί διπλωματικοί χειρισμοί και από την Κύπρο αλλά και από την Ελλάδα. Επίσης η Κύπρος πρέπει να αποφύγει την στρατιωτικοποίηση της κρίσεως. Στόχος πρέπει να είναι η ολοκλήρωση του ενεργειακού της προγράμματος».
Η συνέντευξη του Άγγελου Συρίγου στο News 24/7 έχει ως εξής:
Μέχρι πού θα το πάει η Τουρκία, κατά τη γνώμη σας, στη κυπριακή ΑΟΖ κ. Συρίγο;
«Η Τουρκία έχει βρεθεί εκτός των ενεργειακών σχεδιασμών στην ανατολική Μεσόγειο. Αντιθέτως, η Κύπρος εδώ κι αρκετά χρόνια έχει αποκτήσει την πρωτοβουλία των κινήσεων. Ξεκίνησε με τις θαλάσσιες οριοθετήσεις με τα γειτονικά της κράτη. Συνέχισε μέσα από διεθνείς διαγωνισμούς και δημιούργησε οικονομικά συμφέροντα με μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες αλλά και τις χώρες πίσω τους. Η Κύπρος παράλληλα είναι ο αδύναμος κρίκος. Δεν έχει στρατιωτική ισχύ. Τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων που έχουν ανακαλυφθεί έως τώρα στην ΑΟΖ της, δεν είναι πολύ μεγάλα για να αποκτήσει μία αυτόνομη και διακριτή παρουσία στον ενεργειακό χάρτη, όπως π.χ. το Κουβέιτ. Το 36% του εδάφους της κατέχεται από Τουρκία. Τέλος, η παρουσία Τουρκοκυπρίων στο νησί χρησιμοποιείται ως πρόφαση για το ενδιαφέρον της Τουρκίας. Η διάθεση της Άγκυρας αυτή τη στιγμή είναι να προχωρήσει σε γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ. Πιστεύει ότι μέσω αυτών θα μπορέσει να διακόψει το ενεργειακό πρόγραμμα της Κύπρου και να ξαναμπεί στα δρώμενα της ανατολικής Μεσογείου διατηρώντας την ηγεμονική της θέση. Είναι αποφασισμένη αλλά προχωρά προσεκτικά, βήμα-βήμα, μετρώντας τις διεθνείς αντιδράσεις. Εάν διαπιστώσει ότι έχει το περιθώριο, θα θελήσει να προχωρήσει και σε έρευνες εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.»
Εκτιμάτε ότι οι αντιδράσεις της διεθνούς Κοινότητας, κυρίως της ΕΕ, είναι επαρκείς έως τώρα; Και τι θα πρέπει να αποφασιστεί στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, στις 28 Μαΐου;
«Η Κύπρος έχει ορθώς επιλέξει να κινηθεί σε ένα πεδίο που έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων: την ΕΕ. Οι έως τώρα αντιδράσεις της διεθνούς κοινότητας κινούνται σε ρητορικό επίπεδο. Δεν παύουν όμως να αποτελούν επιτυχία της κυπριακής πλευράς. Πρώτη φορά μετά το 1974 υπάρχει ρητή, έστω, καταδίκη της τουρκικής συμπεριφοράς. Σε αυτή τη φάση οι αντιδράσεις θα μπορούσαν να θεωρηθούν επαρκείς. Ως προς το Συμβούλιο Κορυφής θα αποτελούσε εξαιρετική εξέλιξη, εάν αποφάσιζε να λάβει μέτρα κατά της τουρκικής κρατικής εταιρείας πετρελαίου, της ΤΡΑΟ, αντίστοιχα με αυτά που έχουν ληφθεί κατά ιρανικών εταιρειών. Η μέχρι στιγμής στάση πολλών κρατών-μελών δεν είναι ευνοϊκή. Απαιτείται επιμονή και λεπτοί διπλωματικοί χειρισμοί και από την Κύπρο αλλά και από την Ελλάδα. Επίσης η Κύπρος πρέπει να αποφύγει την στρατιωτικοποίηση της κρίσεως. Στόχος πρέπει να είναι η ολοκλήρωση του ενεργειακού της προγράμματος.
Είπατε ότι η Άγκυρα θα θελήσει να προχωρήσει σε γεωτρήσεις εντός του ελληνικού χώρου. Ποιές είναι οι πιθανές περιοχές;
«Με δύο αποφάσεις της το 2004 και το 2012 η Τουρκία διεκδίκησε όλη τη θαλάσσια περιοχή ανάμεσα στην Πάφο και στη Ρόδο ή όπως λέμε ανάμεσα στον 32 και στον 28 μεσημβρινό. Εάν επιχειρήσει να προχωρήσει σε γεώτρηση θα επιλέξει κάποια περιοχή νοτίως του Καστελόριζου.»
Πρόσφατα δηλώσατε πως η Ελλάδα σε μια τέτοια περίπτωση θα πρέπει από τώρα να προειδοποιήσει πως θα βυθίσει το τουρκικό πλοίο. Ποιο το σκεπτικό σας;
«Η Ελλάδα πρέπει να περάσει το μήνυμα πως δεν θα επιτρέψει διενέργεια γεωτρήσεως εντός της υφαλοκρηπίδας της. Αυτό περιλαμβάνει όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή της η ελληνική πλευρά, περιλαμβανομένων, εάν χρειασθεί, και στρατιωτικών μέσων. Το 1976 και το 1987 η Ελλάδα είχε κινητοποιήσει τις ένοπλες δυνάμεις προκειμένου να εμποδίσει τη διενέργεια σεισμικών ερευνών σε περιοχές της υφαλοκρηπίδας. Οι σεισμικές έρευνες είναι ήσσονος σημασίας ενέργειες εν συγκρίσει προς μία γεώτρηση. Η γεώτρηση αποτελεί παραβίαση των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων επί της υφαλοκρηπίδας με μη αναστρέψιμα αποτελέσματα.»
Σε μια τέτοια περίπτωση, όμως, δεν θα οδηγηθούμε σε έναν γενικευμένο ελληνοτουρκικό πόλεμο, έστω και περιορισμένης διάρκειας; Δεν θα έχει κάτι τέτοιο τρομερές επιπτώσεις στη χώρα, την οικονομία της, τον τουρισμό της;
«Για να αποφευχθούν τέτοιες καταστάσεις,είναι κρίσιμο η ελληνική πλευρά να περάσει από τώρα, που είναι νωρίς ακόμη, το σωστό μήνυμα προς την τουρκική πλευρά. Το πρώτο βήμα πρέπει να είναι η δημοσιοποίηση του χάρτη με τις περιοχές της ανατολικής Μεσογείου που ή Ελλάδα θεωρεί ότι αποτελούν τμήμα της υφαλοκρηπίδας της. Σύμφωνα με τη σύμβαση για το δίκαιο της θάλασσας οι συντεταγμένες αυτών των περιοχών πρέπει να κατατίθενται στον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ. Το δεύτερο βήμα είναι το μήνυμα ότι δεν μπορούμε να δεχθούμε γεωτρήσεις εντός αυτής της περιοχής.»
Συνεπώς θα πρέπει να έχουμε και αύξηση των στρατιωτικών δαπανών…
«Στη γειτονιά που ζούμε είμαστε υποχρεωμένοι, εάν θέλουμε να διατηρήσουμε την ελευθερία μας, να δαπανούμε υψηλά ποσά. Οφείλουμε, όμως, να επανεξετάσουμε το θέμα της συμμετοχής της εγχώριας βιομηχανίας στις στρατιωτικές μας δαπάνες. Είναι θλιβερό ότι, ενώ είχαμε υπέρογκες δαπάνες για αγορά οπλικών συστημάτων μετά την κρίση στα Ίμια, δεν μπορέσαμε να δημιουργήσουμε την υποδομή στοιχειώδους ελληνικής πολεμικής βιομηχανίας» όπως διαβάζουμε στο news247.gr.
Θετικότερο για τη χώρα μας «να τα βρουν» για τους S-400 Τουρκία και ΗΠΑ ή να διαρρήξουν τις σχέσεις τους;
«Η Τουρκία θα εξοπλισθεί είτε με τους ρωσικούς αντιαεροπορικούς πυραύλους S-400 είτε με τα αμερικανικά μαχητικά αεροσκάφη F-35. Δυνητικά τα αεροσκάφη αποτελούν μεγαλύτερο κίνδυνο για την Ελλάδα. Το πραγματικό ερώτημα είναι σε ποιον βαθμό θέλουμε να διαρρήξουν τις σχέσεις τους οι ΗΠΑ με τη Τουρκία. Εδώ πρέπει να παρατηρήσουμε ότι, παρά την έντονα φιλοτουρκική στάση του ΝΑΤΟ, οι δύο χώρες δεν συγκρούστηκαν πολεμικά τα τελευταία 67 χρόνια. Σε αυτό έπαιξε κυρίαρχο ρόλο η συμμετοχή της Τουρκίας στον δυτικό συνασπισμό. Δεν θέλουμε δίπλα μας μια Τουρκία που θα μετατραπεί σε σουνιτικό Ιράν ή σε Πακιστάν. Καλό είναι να συνεχιστεί για καιρό η παρούσα φθοροποιός διαμάχη χωρίς να διαρρήξει οριστικά η Τουρκία τις σχέσεις της με τη Δύση. Βεβαίως αυτά τα πράγματα έχουν τη δική τους δυναμική. Το κρίσιμο δεν είναι τι θέλουμε αλλά πώς θα εκμεταλλευτούμε την παρούσα κατάσταση. Πρέπει να δημιουργήσουμε ρίζες στις σχέσεις μας με τα άλλα κράτη της ανατολικής Μεσογείου με τα οποία τώρα συνεργαζόμαστε. Πρέπει επίσης Ελλάδα και Κύπρος να συνεχίσουν να προβάλουν ως παράγοντας σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή. Άλλωστε δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι κακές σχέσεις των ΗΠΑ με την Τουρκία οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στην προσωπικότητα του Ερντογάν. Εάν φύγει από την εξουσία, το πλέον πιθανόν είναι ότι θα βελτιωθούν ριζικά οι αμερικανο-τουρκικές σχέσεις.»
