Μία άλλη όψη του ελληνικού κινηματογράφου.
https://www.youtube.com/watch?v=0GaAIWe6f_8
Ο Σπύρος είναι ένας πρώην κομμουνιστής που μετά από 32 χρόνια εξορίας στην ΕΣΣΔ, και έχοντας γλιτώσει το εκτελεστικό απόσπασμα, επιστρέφει στην Ελλάδα χάρη στην αμνηστία που του δόθηκε μετά την πτώση της δικτατορίας, το 1974. Ο γιος του Αλέξανδρος είναι ένας σκηνοθέτης που αναζητά έναν ηλικιωμένο ηθοποιό.
Σπύρος και Αλέξανδρος, ή αλλιώς Οδυσσέας και Τηλέμαχος όπως έγραψαν οι κριτικοί κάνοντας αντιστοιχία με την Οδύσσεια, αποτελούν τους δύο χαρακτήρες της ταινίας του Θεόδωρου Αγγελόπουλου Ταξίδι στα Κύθηρα. Το πρώτο φιλμ της τριλογίας της Σιωπής (ακολουθούν ο Μελισσοκόμος το 1986 και το Τοπίο στην Ομίχλη το 1988), έκανε πρεμιέρα στις 21 Απριλίου 1984.
Λέγεται ότι ο μεγάλος σκηνοθέτης χρειάστηκε αρκετή πειθώ για να έχει τον Μάνο Κατράκη στον πρωταγωνιστικό ρόλο· αυτή ήταν και η τελευταία κινηματογραφική εμφάνιση του ηθοποιού, ο οποίος έφυγε από τη ζωή στις 2 Σεπτεμβρίου 1984.
Η ιστορία πραγματεύεται την επιστροφή του πολιτικού πρόσφυγα, και την αδυναμία του να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα και τις νέες καταστάσεις, αφού η μνήμη του παραμένει στο παρελθόν. Παράλληλα, ο θεατής βλέπει το αδιέξοδο ενός σκηνοθέτη που θέλει να γυρίσει μια ταινία για τους πολιτικούς πρόσφυγες – μια ταινία μέσα στην ταινία, με ήρωες που νιώθουν ότι δεν ανήκουν πουθενά.
Το soundtrack της ταινίας είναι της Ελένης Καραΐνδρου. Έγινε παγκόσμια επιτυχία –αγαπήθηκε ιδιαίτερα στην Ιαπωνία.
Ωστόσο, σε μία από τις πιο δυνατές σεκάνς στο Ταξίδι στα Κύθηρα ακούγεται ένα παραδοσιακό ποντιακό τραγούδι. Ο Μάνος Κατράκης, με το χαρακτηριστικό του σκαμμένο πρόσωπο και ένα πικραμένο βλέμμα, πάνω στο λόφο με τους σταυρούς ολόγυρα, τραγουδά και σηκώνεται να χορέψει το «Σεράντα μήλα κόκκινα».
