Ο θάνατος του ηθοποιού Λουκ Πέρι, μετά από βαρύτατο εγκεφαλικό, πέρα από ένα τραγικό γεγονός, αποτελεί και ένα πραγματικό μυστήριο. Ο ηθοποιός ήταν μόλις 52 ετών και σύμφωνα με όσα γνωρίζουμε η πλειονότητα των εγκεφαλικών επεισοδίων συνήθως συμβαίνει σε αρκετά μεγαλύτερους σε ηλικία ανθρώπους.
Η οικογένεια του Πέρι δεν έδωσε στη δημοσιότητα λεπτομέρειες αναφορικά με το τι μπορεί να προκάλεσε το εγκεφαλικό επεισόδιο στον ηθοποιό, ωστόσο, εκείνο που επιστημονικώς είναι γνωστό μέχρι σήμερα, είναι ότι πρόκειται για σπάνια περιστατικά σε άτομα της ηλικίας του. Στατιστικά, περίπου 7 άτομα ανά 1 εκ., και κάτω των 50 πεθαίνουν από εγκεφαλικό στις ΗΠΑ, συνήθως από κάποια φραγμένη αρτηρία, ενώ 9 άτομα ανά 1 εκ. πεθαίνουν από εγκεφαλική αιμορραγία: πρακτικά, αυτοί είναι οι δύο βασικοί τύποι εγκεφαλικών επεισοδίων. Και πάλι, όμως, οι παράγοντες ρίσκου διαφοροποιούνται μεταξύ των δύο αυτών τύπων.
Στατιστικά, περίπου 7 άτομα ανά 1 εκ., και κάτω των 50 πεθαίνουν από εγκεφαλικό στις ΗΠΑ, συνήθως από κάποια φραγμένη αρτηρία, ενώ 9 άτομα ανά 1 εκ. πεθαίνουν από εγκεφαλική αιμορραγία: πρακτικά, αυτοί είναι οι δύο βασικοί τύποι εγκεφαλικών επεισοδίων.
Ας δούμε μερικά από τα πιο συνηθισμένα αίτια ενός μοιραίου εγκεφαλικού σε τόσο νεαρή ηλικία. Σύμφωνα με τον δρ. Lee H. Schwamm, διευθυντή του Κέντρου Αντιμετώπισης Εγκεφαλικών Επεισοδίων του Γενικού Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης, αλλά και με τον δρ. Lawrence R. Wechsler, επικεφαλής του Τμήματος Νευρολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Πίτσμπεργκ, οι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο για εγκεφαλικό σε σχετικά νεαρή ηλικία είναι κάποιοι από τους παρακάτω.
Αορτική ανατομή
Το εσωτερικό μιας αρτηρίας διατρέχεται και διαχωρίζεται από το τοίχωμα του αγγείου. Εκεί μπορεί να σχηματιστεί ένας θρόμβος αίματος, ο οποίος να μετακινηθεί μέχρι τον εγκέφαλο, παρεμποδίζοντας τελικά τη ροή του αίματος στον ιστό του εγκεφάλου. Αυτό μπορεί να συμβεί μετά από μια ξαφνική κίνηση του λαιμού ή από μία λάθος κίνηση κατά τη διάρκεια της γυμναστικής ή του μασάζ από έναν χειροπράκτη. Βάσει των ιατρικών χρονικών, είναι κάτι που παρατηρείται αρκετά συχνά σε επαγγελματίες αναβάτες ή σε ανθρώπους με χόμπι τους την ιππασία. Επιστημονικά, δεν είναι γνωστό γιατί κάποιοι άνθρωποι εμφανίζουν τέτοιου είδους ευαισθησία, πάντως η γενετική προδιάθεση για κάτι τέτοιο είναι μικρότερη του 1%, σύμφωνα με τον δρ. Schwamm.
«Τρύπα στην καρδιά»
Όταν ένα μωρό παίρνει την πρώτη του ανάσα, υπό κανονικές συνθήκες κλείνει το πέρασμα που υπάρχει ανάμεσα στη δεξιά και την αριστερή πλευρά της καρδιάς. Σε ένα 25% των ανθρώπων παραμένει ανοιχτό. Σε κάποιους από αυτούς, η ύπαρξη τρύπας αυξάνει τις πιθανότητες εγκεφαλικού. Μικροί θρόμβοι αίματος μετακινούνται προς τους πνεύμονες, ωστόσο άνθρωποι πάσχουν από φύσημα οφείλουν να είναι διπλά προσεκτικοί, καθώς ένας τέτοιος θρόμβος μπορεί από την καρδιά να φτάσει στον εγκέφαλο. Όπως εξηγεί ο δρ. Schwamm, όταν μιλάμε για θρόμβους, μιλάμε για σχηματισμούς στο μέγεθος της μύτης ενός μολυβιού, που όμως, πρόκειται για μέγεθος που αρκεί να σκοτώσει έναν άνθρωπο. Συνήθως οι γιατροί δεν ανησυχούν για την πάθηση: με τρύπα στην καρδιά ζουν πολλοί άνθρωποι και μάλιστα χωρίς να το γνωρίζουν ή να αντιμετωπίζουν κάποιο άλλο πρόβλημα υγείας.
Θρόμβοι αίματος
Πολλοί άνθρωποι γεννιούνται με προδιάθεση στη δημιουργία θρόμβων. Οι κατάλληλες ιατρικές εξετάσεις μπορούν να εμποδίσουν τα χειρότερα.
Καρδιακή ανεπάρκεια ή αρρυθμία
Ένα δομικό πρόβλημα στη λειτουργία της καρδιάς μπορεί να προκληθεί από διάφορους παράγοντες. Ένα έμφραγμα που μπορεί να προηγήθηκε, βοηθά τον σχηματισμό θρόμβων στην καρδιά που με τη σειρά τους μπορούν να εκτοξευθούν στην κυκλοφορία του αίματος και μοιραία να φτάσουν στον εγκέφαλο. Οι θρόμβοι επίσης μπορούν να σχηματιστούν, επειδή ένας άνθρωπος πάσχει από αρρυθμίες. Η διαταραχή του του καρδιακού ρυθμού συχνά ευθύνεται για την εμφάνιση της κολπικής μαρμαρυγής.
Σκλήρυνση αρτηριών
H λήψη ορισμένων φαρμάκων μπορεί να προκαλέσει σκλήρυνση ή απόφραξη των αρτηριών, διακόπτοντας τη ροή του αίματος προς τον εγκέφαλο. Σε ανθρώπους σχετικά μικρής ηλικίας αυτό μπορεί να προκληθεί από τη χρήση διεγερτικών φαρμάκων ή άλλων ουσιών που παρεμβαίνουν στον νευροδιαβιβαστή της σεροτονίνης.
Ανεύρυσμα ή άλλο καρδιαγγειακό ή φλεβικό πρόβλημα ή αρτηριακή δυσπλασία
Το ανεύρυσμα είναι ένα εξόγκωμα που θυμίζει μικρό μπαλόνι μέσα σ' ένα αγγείο. Όταν προκύπτει κάτι τέτοιο, μία εγκεφαλική αρτηρία μπορεί κυριολεκτικά να εκραγεί γεμίζοντας με αίμα το εσωτερικό τοίχωμα του αγγείου και προκαλώντας τελικά εγκεφαλικό. Μερικές φορές αυτά τα προβληματικά αιμοφόρα αγγεία προκαλούν συμπτώματα όπως μικρές επιληπτικές κρίσεις, εξηγεί ο δρ Wechsler.
Σε αρκετές περιπτώσεις, οι νευρολόγοι μπορούν να αναστρέψουν αυτή την κατάσταση και να αφαιρέσουν τα προβληματικά σημεία. Αυτό όμως ισχύει για τις περιπτώσεις εκείνες που το ανεύρυσμα έχει εντοπιστεί εγκαίρως...
