Ο καρκίνος είναι ο μεγαλύτερος εχθρός της ανθρώπινης υγείας και ένας από τους βασικούς παράγοντες θνησιμότητας.
Μια πρωτοποριακή θεραπεία καρκίνου, με κύτταρα από τον ίδιον τον ασθενή, χορηγήθηκε για πρώτη φορά από το Εθνικό Σύστημα Υγείας της Μεγάλης Βρετανίας NHS σε ένα 11χρονο αγόρι με λευχαιμία.
Η θεραπεία εγκρίθηκε το φθινόπωρο του 2018 για ορισμένα παιδιά και νέους ενήλικες με οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία (ALL), των οποίων ο καρκίνος επανήλθε μετά από τυποποιημένες θεραπείες.
Κύριε Χατζή, πείτε μας, τι ακριβώς είναι αυτές οι νέες ανοσοθεραπείες;
Η θεραπεία CAR-T και CAR-NK για ογκολογικές ασθένειες κυρίως του αίματος, είναι μια καινοτόμος διαδικασία που χρησιμοποιεί τα δικά μας πρόδρομα κύτταρα ή πιο απλά βλαστοκύτταρα. Και οι δύο προσεγγίσεις ενεργοποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα για να αναγνωρίσουν και να επιτεθούν στα καρκινικά κύτταρα. Αυτό γίνεται με γενετική τροποποίηση των Τ κυττάρων ή των ΝΚ κυττάρων που έχουμε εμείς οι ίδιοι. Τα τροποποιημένα αυτά κύτταρα στη συνέχεια πολλαπλασιάζονται στο εργαστήριο και εισάγονται πίσω στον ασθενή με σκοπό να καταπολεμήσουν την ασθένεια.
Σε ποιες ασθένειες χρησιμοποιούνται οι νέες ανοσοθεραπείες;
Αυτή τη στιγμή σε μελέτες φάσης 3, δηλαδή για ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται σε κλασικές θεραπείες, είναι για αιματολογικά νοσήματα όπως λευχαιμίες και λεμφώματα. Ακολουθούν μελέτες σε φάση 1 και 2, σε ασθένειες συμπαγών όγκων όπως ο καρκίνος του μαστού, του προστάτη των πνευμόνων και του παγκρέατος.
Από πού μπορούμε να συλλέξουμε αυτά τα κύτταρα;
Οι πηγές είναι συγκεκριμένες: Ο μυελός των οστών, το περιφερικό αίμα, αφού πρώτα χορηγηθούν ειδικοί αυξητικοί παράγοντες και φυσικά τα βλαστικά κύτταρα από το ομφαλοπλακουντιακό αίμα.
Μπορεί το ομφαλικό αίμα να βοηθήσει ή να χρησιμοποιηθεί σε αυτές τις ασθένειες;
Κλινικές μελέτες φάσης 1, 2 και 3 βρίσκονται σε εξέλιξη αυτή την περίοδο στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, τη Μεγάλη Βρετανία, αλλά και το Ισραήλ και κατέδειξαν την ανταπόκριση των ασθενών αυτών σε θεραπείες και με ομφαλικά βλαστικά. Τα οφέλη των κυττάρων από ομφαλικό αίμα είναι ότι δεν υπάρχει κίνδυνος νόσου μοσχεύματος έναντι ξενιστή (GvHD) και ότι περισσότερες από 100 δόσεις μπορούν να δημιουργηθούν από μία μονάδα ομφαλικού αίματος, αυξάνοντας έτσι την προσβασιμότητα σε αυτές τις θεραπείες και μειώνοντας κατά πολύ το κόστος.
Κλείνοντας, αξίζει να σημειωθεί πως αυτή η νέα πρωτοποριακή μέθοδος μόνο ελπίδα και χαμόγελα θα μπορούσε να σκορπίσει, όσο βρισκόμαστε εν αναμονή των θετικών αποτελεσμάτων.
*Ο κύριος Θεόδωρος Χατζής, Αιματολόγος, είναι Consultant στο Αιματολογικό /Ογκολογικό Τμήμα Μεταμοσχεύσεων Μυελού των Οστών του Πανεπιστήμιου του Λέστερ και Ιατρικός Διευθυντής στην Omnigen AE. Επίσης είναι συνεργάτης του Αιματολογικού/Ογκολογικού και Τμήματος Αυτόλογων Μεταμοσχεύσεων Μυελού των Οστών, του Νοσοκομείου Υγεία και Μητέρα
