Ιστορία

Μάχη Θερμοπυλών: Η ντροπή με την οποία βρέθηκε αντιμέτωπος ο μοναδικός επιζών

Είναι αρκετά δύσκολο να κατανοήσουμε το αξιακό και ηθικό σύστημα της Αρχαίας Ελλάδας. Ο μοναδικός επιζών από τους 300 του Λεωνίδα δεν ήταν για τους αρχαίους Έλληνες ένα πρόσωπο άξιο τιμής... αλλά αντίθετα θεωρούταν δειλός.

Φαντάσου να είσαι ο μοναδικός επιζών μιας από της μεγαλύτερες μάχες στην ιστορία. Ενός γεγονότος που διαμόρφωσε όσο ελάχιστα άλλα τη μοίρα του αρχαίου κόσμου.

Κι αντί να σε αντιμετωπίσουν με δέος και σεβασμό, να σε θεωρούν ό,τι πιο δειλό περπάτησε σ’ αυτή τη γη. Στη γη που υπερασπίστηκε ο Λεωνίδας με τους 300 του, σ’ εκείνη τη μεγαλειώδη έκφραση θυσίας και αφοσίωσης, από την οποία έλειψε (στην τελευταία στάση της) ο Αριστόδημος ο Λακεδαιμόνιος. Με αποτέλεσμα να γνωρίσει τη χλεύη των σύγχρονών του, οι οποίοι τον έκριναν στη βάση των ηθικών «πρέπει» της εποχής του.

Από την επικών διαστάσεων σύγκρουση στις Θερμοπύλες, συνήθως δύο είναι τα ονόματα των Ελλήνων που έχουν μείνει στην ιστορία. Ασφαλώς εκείνο του Λεωνίδα, του βασιλιά της Σπάρτης, αλλά και αυτό του Εφιάλτη. Ο χώρος μεταξύ του πρότυπου ανδρείας (όπως είναι ο πρώτος) και του συνώνυμου της προδοσίας (ο δεύτερος) καλύφθηκε από τα κορμιά των πεσόντων στις πύλες της φωτιάς.

Μεταξύ αυτών δεν υπήρχαν τρεις θα μπορούσαν να αποφύγουν το ραντεβού τους με τη μοίρα και τον επόμενο θάνατο από τους στρατιώτες του Ξέρξη. Ο Αριστόδημος, ο Εύρυτος και ο Παντίτης. Μόνο ένας όμως, ο πρώτος, έκανε το… λάθος να μην πεθάνει.

Εκτός του Παντίτη που αυτοκτόνησε, ο Λεωνίδας είχε δώσει άδεια σε ακόμη δύο άντρες του να αποχωρήσουν. Επρόκειτο για τον Αριστόδημο τον Λακεδαιμόνιο και τον Εύρυτο που είχαν πρόβλημα στα μάτια τους, με αποτέλεσμα ο βασιλιάς τους να τους διατάξει να γυρίσουν πίσω πριν την τελική μάχη. Αν και μισότυφλος, ο Εύρυτος αποφασίζει να παρακούσει της εντολές του. Φεύγει από την πατρίδα του κι επιστρέφει στις Θερμοπύλες, όπου και βρίσκει ένα θάνατο ταιριαστό στον τρόπο σκέψης του. Στο πλευρό των συναγωνιστών του.

Αυτή η απόφασή του είναι ουσιαστικά και η (μεταφορικά) θανατική καταδίκη του Αριστόδημου. Όπως εκτιμά ο Ηρόδοτος, εάν ο Εύρυτος δεν έφευγε ή εάν ο Αριστόδημος ήταν ο μόνος που γύριζε στην Σπάρτη, οι συμπολίτες του ενδεχομένως να τον συγχωρούσαν. Στο κάτω-κάτω της γραφής ήδη είχε χάσει το ένα μάτι του από τη μόλυνση. Στον κόσμο των αρχαίων Λακεδαιμονίων όμως δεν υπήρχε χώρος για τέτοιου τύπου κατανόηση.

Το τέλος

Μετά τη μάχη και την είδηση ότι οι 300 κείτονται νεκροί, αποκαλούνταν Αριστόδημος ο τρέσας. Δηλαδή δειλός. Αυτός που τρέπεται σε φυγή μπροστά στον εχθρό. Μια λέξη που για τη Σπάρτη αποτελούσε τη χειρότερη προσβολή για οποιονδήποτε. Εκείνος που χαρακτηριζόταν έτσι δεν τιμωρούνταν. Σταματούσε να υπάρχει. Γινόταν αόρατος κι ανέγγιχτος. Ανύπαρκτος… Δεν μπορούσε να πάρει μέρος στα γυμνάσια ή να παντρευτεί. Δεν είχε το δικαίωμα να διεκδικήσει κάποιο αξίωμα και ήταν υποχρεωμένος να κάνει στην άκρη όταν περνούσε κάποιος Σπαρτιάτης από δίπλα του. Για κοινωνίες όπως εκείνη στις παρυφές του Ταΰγετου ίσως ο θάνατος να ήταν προτιμότερος…

Ακολουθήστε το Πενταπόσταγμα στο Google news Google News

ΔΗΜΟΦΙΛΗ

Πολεμική αεροπορία 0

Πριν πεινάσει μαγειρεύει η Ελλάδα! Τα γνωστά μηχανικά προβλήματα του F-35 αναγκάζουν την ΠΑ να ζητά επιτακτικά την απόκτηση του Block 4

Ως χώρα θα περιμένουμε όσο απαιτηθεί για να παραλάβουμε την εκδοχή Block 4 του Αμερικανού αεροσκάφους 5η γενιάς στην...
ρωσική τράπεζα και Πούτιν
Ρωσία 0

Έξω Φρενών οι Ρώσοι! Τούρκοι, Κινέζοι και Άραβες καθυστερούν ή ακυρώνουν τελείως τις πληρωμές ρωσικού πετρελαίου φοβούμενοι τις κυρώσεις των ΗΠΑ

«Η αμερικανική και ευρωπαϊκή πίεση δημιούργησε προβλήματα στις πληρωμένες μας» είπε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνο,...