Η ιθαγένεια είναι κάτι που αποκτάς με το που γεννηθείς. Δεν είναι όμως όλοι οι άνθρωποι τόσο τυχεροί και ορισμένες συνθήκες οδήγησαν ώστε 3,9 εκατ. άνθρωποι να μην έχουν ιθαγένεια.
Στον αριθμό των 3,9 εκατομμυρίων ατόμων ανέρχονται οι ανιθαγενείς που κατέγραψε η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες σε 70 χώρες για το 2017. Όμως, ο αριθμός μπορεί στην πραγματικότητα να είναι ακόμη και τριπλάσδιος.
Σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία, η ανιθαγένεια έχει πολλές αιτίες, αλλά η μεγαλύτερη είναι τα προβλήματα στη νομοθεσία περί ιθαγένειας, συμπεριλαμβανομένων των διακρίσεων.
Οι ανιθαγενείς βιώνουν τις δυσάρεστες επιπτώσεις της κατάστασης που βιώνουν, καθώς λόγω της έλλειψης ιθαγένειας δεν μπορούν να απολαύσουν όλα όσα απορρέουν από αυτή: εκπαίδευση, ιατρική περίθαλψη ή νόμιμη εργασία.
Σε 25 χώρες διατηρούνται διακρίσεις με βάση το φύλο στην ιθαγένεια
Μόνο 25 χώρες σε όλο τον κόσμο εξακολουθούν να διατηρούν διακρίσεις με βάση το φύλο στη νομοθεσία τους περί ιθαγένειας, που εμποδίζουν τις μητέρες από το να δώσουν την ιθαγένειά τους στα παιδιά τους σε ισότιμη βάση με τους άνδρες. Ανάμεσα σε αυτές τις χώρες, κατατάσσονται το Ιράν, το Κουβέιτ, ο Λίβανος, το Κατάρ και η Σομαλία.
Ποιες είναι οι εξελίξεις από το 2014
Η Ύπατη Αρμοστεία υλοποιεί από το 2014 δεκαετή εκστρατεία για την εξάλειψη της ανιθαγένειας παγκοσμίως με τίτλο #IBelong (Ανήκω). Όπως αναφέρει, από την έναρξη της εκστρατείας και μετά έχουν επιτευχθεί σημαντικά αποτελέσματα, καθώς περισσότεροι από 166.000 ανιθαγενείς έχουν αποκτήσει ή έχουν επιβεβαιώσει την ιθαγένειά τους, ενώ 20 κράτη έχουν προσχωρήσει στις Συμβάσεις για την Ανιθαγένεια. Έτσι, ο συνολικός αριθμός των μελών στη Σύμβαση του 1954 για το Καθεστώς των Ανιθαγενών ανέρχεται σε 91 και τα μέλη της Σύμβασης του 1961 για τη Μείωση της Ανιθαγένειας ανέρχονται σε 73. Επίσης, εννιά κράτη έχουν αναπτύξει ή βελτιώσει τις διαδικασίες καθορισμού του καθεστώτος ανιθαγένειας, έξι έχουν μεταρρυθμίσει τη νομοθεσία τους περί ιθαγένειας και άλλα δύο έχουν εξαλείψει τη διάκριση λόγω φύλου που εμποδίζει τις γυναίκες να περάσουν την ιθαγένειά τους στα παιδιά τους. Εθνικά σχέδια για την εξάλειψη της ανιθαγένειας έχουν επισήμως υιοθετηθεί σε εννέα χώρες.
Προκειμένου να ενισχύσει την ικανότητα των κοινοβουλίων και των νομοθετών να μπορούν να αποτρέψουν και να ελαττώσουν την ανιθαγένεια, η Ύπατη Αρμοστεία σε συνεργασία με τη Διεθνή Διακοινοβουλευτική Ένωση δημοσιεύει ένα νέο εγχειρίδιο με «Καλές Πρακτικές στη Νομοθεσία περί Ιθαγένειας για την Πρόληψη και τη Μείωση της Ανιθαγένειας».
