Μετά και τη σημερινή άτυπη Σύνοδο Κορυφής είναι πλέον σαφές ότι οι διαπραγματεύσεις για το «διαζύγιο» της Βρετανίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα.
Με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ να προειδοποιεί ότι ο χρόνος μετράει πλέον αντίστροφα και πως η Σύνοδος Κορυφής του Οκτωβρίου θα είναι η «στιγμή της αλήθειας» για την αποχώρηση της Βρετανίας από την Ε.Ε., η Ευρώπη έχει αρχίσει να ανησυχεί για το ενδεχόμενο «σκληρού Brexit».
Σε δηλώσεις της από το Σάλτσμπουργκ, η πρωθυπουργός της Βρετανίας Τερέζα Μέι επέμεινε ότι το σχέδιό της αποτελεί τη μόνη «σοβαρή και αξιόπιστη λύση».
Η απάντηση των Ευρωπαίων ήταν λακωνική και σαφής: «Δεν θα λειτουργήσει».
Παρότι η κ. Μέι εξέφρασε την πεποίθηση ότι μια συμφωνία μπορεί να επιτευχθεί, το ερώτημα που γεννάται είναι τι θα συμβεί εάν τελικώς οι δύο πλευρές δεν καταφέρουν να καταλήξουν σε μια αμοιβαία αποδεκτή λύση…
Δεν θα υπάρχει μεταβατική περίοδος
Η Τερέζα Μέι έχει συμφωνήσει με τους Ευρωπαίους μια μεταβατική περίοδο δύο ετών μετά την αποχώρηση από την Ένωση τον Μάρτιο του 2019, κατά τη διάρκεια της οποίας η Βρετανία θα συνεχίσει να ακολουθεί τους ευρωπαϊκούς κανόνες.
Αυτή η χρονική περίοδος θα επέτρεπε στη χώρα να διαπραγματευτεί συμφωνίες, όπως για παράδειγμα μια νέα εμπορική συμφωνία για τα προϊόντα και τα αγαθά της Βρετανίας.
Σε περίπτωση που δεν υπάρξει συμφωνία με την Ε.Ε. στο προσεχές μέλλον, όμως, τότε η μεταβατική αυτή περίοδος δεν θα εφαρμοστεί και η οικονομία της Βρετανίας θα αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα.
Το εμπόριο θα κλονιστεί
Σε περίπτωση σκληρού Brexit, η Βρετανία θα υποχρεωθεί να ακολουθήσει τους κανόνες εμπορίου που προβλέπονται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου. Σήμερα, τα προϊόντα που διακινούνται ανάμεσα σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Βρετανίας δεν ελέγχονται στα σύνορα και δεν υπάρχουν δασμοί.
Με βάση όσα προβλέπονται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, όμως, τόσο η Βρετανία όσο και οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα πρέπει να πληρώνουν δασμούς η μια για τα προϊόντα της άλλης.
Και αυτό δεν μπορεί να το αποφύγει καμία από τις δύο πλευρές, εφόσον δεν υπάρχει διμερής συμφωνία εμπορίου. Κοινοβουλευτική έκθεση, που δημοσιοποιήθηκε πριν από λίγο καιρό, τόνισε ότι αυτό θα σήμαινε ότι οι δασμοί θα αυξάνονταν σε μια τεράστια γκάμα προϊόντων. Όπως αναφέρει η βρετανική εφημερίδα «Τhe Independent», το κόστος εξαγωγής για τους Βρετανούς αγρότες και κτηνοτρόφους θα αυξανόταν κατά 30 έως 40%. Ωστόσο, για ανταλλακτικά αυτοκινήτων θα ήταν αρκετά χαμηλότεροι, περίπου 5%.
Τα προβλήματα για την ευρύτερη βρετανική οικονομία
Παραμένει ακόμη ασαφές, ωστόσο, πόσο θα επηρεαστεί η ευρύτερη βρετανική οικονομία από τους δασμούς στο εμπόριο. Πριν από το δημοψήφισμα για το Brexit, έκθεση του υπουργείου Οικονομικών της χώρας ανέφερε ότι η οικονομία της Βρετανίας πιθανώς να εμφανίσει ύφεση αλλά και να εμφανιστεί σημαντική αύξηση της ανεργίας.
Προβλήματα σε λιμάνια
Αναταράξεις αναμένεται να εμφανιστούν και στα λιμάνια -τόσο της Βρετανίας όσο και χωρών της Ε.Ε.- καθώς ξαφνικά θα πρέπει να ελέγχονται φορτηγά που μεταφέρουν προϊόντα. Ακόμη και με συστήματα ασφαλείας τελευταίας τεχνολογίας, η διαδικασία ελέγχου διαρκεί το λιγότερο πέντε με δέκα λεπτά… Και αυτό σε περίπτωση που όλα δουλεύουν… ρολόι, κάτι που δεν συμβαίνει πάντα.
Θα αυξηθούν οι τιμές των προϊόντων
Σημαντική θα είναι και η αύξηση των τιμών προϊόντων, όπως για παράδειγμα σε κρέατα και τυριά. Έρευνα του London School of Economics αναφέρει ότι θα εμφανιστούν ελλείψεις προϊόντων και απότομες άνοδοι τιμών. Έτσι, αγαθά όπως το βούτυρο, το γιαούρτι, το τυρί αλλά και το βρεφικό γάλα θα αποτελούν προϊόντα πολυτελείας.
Πώς θα επηρεαστεί η Ε.Ε.
Μια άτακτη αποχώρηση από την Ε.Ε. δεν θα «πληγώσει» μόνο τη Βρετανία αλλά και τα κράτη-μέλη της Ένωσης. Και αυτό γιατί το 53% των βρετανικών εισαγωγών έρχονται από χώρες της Ε.Ε. -κάτι που σημαίνει ότι θα πληγούν και οι οικονομίας αυτών των κρατών.
Φυσικά, το πλήγμα θα είναι μεγαλύτερο για το Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς οι «27» έχουν μια οικονομία 13,5 τρισ. ενώ η Βρετανία μόλις 2,6 τρισεκατομμύρια. Εκτιμάται, επίσης, ότι δεν θα επηρεαστούν με τον ίδιο τρόπο όλοι οι τομείς και οι επιχειρήσεις, καθώς μόνο αυτές που έχουν στενή συνεργασία με τη Βρετανία θα αντιμετωπίσουν προβλήματα.
«Πονοκέφαλος» για τους Βρετανούς που κατοικούν σε χώρες της Ε.Ε.
Παράτυποι μετανάστες θα θεωρούνται και οι Βρετανοί πολίτες που κατοικούν σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν πολλάκις δηλώσει πως θέλουν να καταλήξουν σε μια συμφωνία για να προστατευτούν αυτοί οι πολίτες αλλά μέχρι στιγμής κάτι τέτοιο δεν έχει επιτευχθεί.
Τι ισχύει για τους φοιτητές
Στις αρχές Ιουλίου, η βρετανική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι Ευρωπαίοι πολίτες που θέλουν να φοιτήσουν σε πανεπιστήμια της χώρας το 2019 -δηλαδή μετά από την αποχώρηση της Βρετανίας από την Ε.Ε.- θα έχουν το δικαίωμα να αιτηθούν φοιτητικών δανείων.
Την ίδια ώρα, ο υπουργός Παιδείας Ντάμιαν Χιντς τόνισε ότι τα δίδακτρα δεν θα αυξηθούν αλλά οι φοιτητές αυτοί θα πληρώνουν το ίδιο ποσό με τους Βρετανούς φοιτητές.
Παραμένει ρευστό, όμως, τι θα γίνει μακροπρόθεσμα και αν το μέτρο αυτό θα συνεχίσει να ισχύει. Κάτι διόλου απίθανο, καθώς υπολογίζεται ότι από τα 1,6 εκατ. προπτυχιακών φοιτητών της Βρετανίας περίπου 80.000 προέρχονται από κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
