Με το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, το φάντασμα ενός τεράστιου στρατού τεθωρακισμένων του Κόκκινου Στρατού που διαπερνά το φαράγγι της Φούλντα έχει παρέλθει προ πολλού, αλλά η Ρωσία έχει συνεχίσει να αναπτύσσει νέα άρματα μάχης και τεθωρακισμένα οχήματα. Ενώ, οι Ηνωμένες Πολιτείες συνέχισαν να βασίζονται σε αναβαθμισμένες εκδόσεις του οχήματος M1 Abrams και Bradley του Ψυχρού Πολέμου, δίνοντας βάση περισσότερο στην ανάπτυξη αεροσκαφών και πλοίων.
Η οικογένεια των τεθωρακισμένων οχημάτων Armata της Ρωσίας αποτελεί μια απόκλιση από την προηγούμενη πρακτική ανάπτυξης σχετικά απλών, φθηνών αλλά εξειδικευμένων πλατφόρμων που είχε η Σοβιετική Ένωση. Στην πραγματικότητα, το Armata έχει πολλές διαφορετικές εκδόσεις, όπως προβλεπόταν για το πρόγραμμα Future Combat System του αμερικανικού στρατού, το οποίο ακυρώθηκε. Υπάρχει ένα άρμα μάχης, ένα όχημα πεζικού, ένα αυτοπροωθούμενο όχημα πυροβολικού και μια σειρά άλλων παραλλαγών. Το πιο σημαντικό από αυτά είναι το κύριο άρμα μάχης T-14 Armata.
Το T-14 δεν έχει καμία σχέση με τα παλαιότερα άρματα μάχης του Κόκκινου Στρατού, τα οποία είχαν σχεδιαστεί με βάση τα μαθήματα που πήρε ο Κόκκινος Στρατός πολεμώντας την Βέρμαχτ στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τα σοβιετικά άρματα μάχης ήταν σχετικά απλά, εξαιρετικά σκληροτράχηλα και μαζικά παραγόμενα. Τα σοβιετικά άρματα μάχης έδιναν λιγότερη έμφαση στην αναμέτρηση με δυτικά άρματα μάχης σε καταστάσεις ένας εναντίον ενός και πολύ περισσότερη στην συντριπτική καταμάχηση του αντιπάλου με την δύναμη των αριθμών - η επιβίωση του πληρώματος ήταν δευτερεύουσα ανησυχία. Κάθε ρωσικό άρμα μάχης, συμπεριλαμβανομένου και του T-90, ακολούθησε αυτή τη βασική φιλοσοφία σχεδιασμού.
To T-14 Armata
Το Τ-14, από όλες τις πλευρές, φαίνεται να έχει εγκαταλείψει τον παραδοσιακό ρωσικό τρόπο σχεδιασμού τεθωρακισμένων οχημάτων. Αντί για σχετικά απλό σχεδιασμό, το T-14 είναι εξοπλισμένο με μια σειρά από πολύ προχωρημένα χαρακτηριστικά που δεν έχουν ποτέ εφαρμοστεί σε ένα λειτουργικό άρμα μάχης οπουδήποτε αλλού στον κόσμο. Επιπλέον, για πρώτη φορά, ο ρωσικός στρατός φαίνεται να έχει δώσει ιδιαίτερη σημασία στην επιβίωση του πληρώματος. Αυτό θα μπορούσε να είναι αποτέλεσμα της προσπάθειας της Ρωσία να μεταβεί σε έναν επαγγελματικό στρατό ξηράς και πολύ πιθανόν λόγο των τεράστιων δημογραφικών πιέσεων που υφίσταται.
Αυτό που κάνει αμέσως το Armata να ξεχωρίζει από οποιαδήποτε άλλο εν ενεργεία άρμα μάχης είναι ότι διαθέτει έναν μη επανδρωμένο πυργίσκο. Το πλεονέκτημα είναι ότι το διαμέρισμα του πληρώματος διαχωρίζεται φυσικά από τα πυρομαχικά. Περαιτέρω, το άρμα μάχης είναι εξοπλισμένο με παθητική πολυστρωματική θωράκιση σε συνδυασμό με αντιδραστική θωράκιση και ενεργό σύστημα προστασίας. Το σύστημα ενεργητικής προστασίας Afghanit περιλαμβάνει, σύμφωνα με ισχυρισμούς, ραντάρ χιλιομετρικού κύματος για την ανίχνευση, παρακολούθηση και αναχαίτηση εισερχόμενων βλημάτων. Συνολικά, το Armata προσφέρει πολύ καλύτερη προστασία για το πλήρωμά του από οποιοδήποτε προηγούμενο ρωσικό ή σοβιετικό άρμα μάχης - υποθέτοντας ότι όλα αυτά τα χαρακτηριστικά όντως λειτουργούν φυσικά.
Ενώ ο μη επανδρωμένος πυργίσκος προσφέρει πολύ καλύτερη προστασία στο πλήρωμα, έχει επίσης μερικά μειονεκτήματα. Το πλήρωμα πρέπει να στηρίζεται εξ ολοκλήρου στους αισθητήρες για την επίγνωση της τακτικής κατάστασης στο πεδίο της μάχης, αλλά και για την στόχευσή του. Αυτό δεν θα έπρεπε να είναι ένα τεράστιο μειονέκτημα κανονικά, αλλά θα μπορούσε να είναι ένα πρόβλημα αν το άρμα χτυπηθεί και οι αισθητήρες ή τα ηλεκτρονικά του υποστούν ζημιές.
Εναντίον του M1A2 SEP v2 ή του M1A3, είναι ένα ανοιχτό ερώτημα το ποια είναι το καλύτερο άρμα μάχης. Το Abrams είναι ένα δοκιμασμένο, αξιόπιστο μοντέλο που ακόμα αναβαθμίζεται. Το επερχόμενο M1A3 θα είναι κάπως ελαφρύτερο και πιο ευκίνητο. Ο Αμερικανικός Στρατός σχεδιάζει επίσης να αντικαταστήσει την κανόνι 120mm M256 με μια ελαφρύτερη έκδοση.
To M1A2 Abrams
Καινούργια κατευθυνόμενα βλήματα θα μπορούσαν επίσης να επιτρέψουν στο Abrams να χτυπήσει στόχους σε αποστάσεις έως και τα 12.000 μέτρα . Όμως, τα ρωσικά άρματα μάχης είναι επίσης εξοπλισμένα για να εκτοξεύουν αντιαρματικά κατευθυνόμενα βλήματα μέσω του κύριου κανονιού τους – μια μάχη των μεταξύ των δύο πραγματικά θα κριθεί από το ποιος θα εντοπίσει και θα ρίξει στον εχθρό πρώτο. Κατά πολύ το πόσο καλά θα λειτουργήσει στο πεδίο των μαχών το ρωσικό Armata θα εξαρτηθεί από την πρόοδο που έχει σημειώσει η Ρωσία στην ανάπτυξη αισθητήρων και δικτύων δεδομένων για τα άρματα της. Το άρμα που βλέπει τον εχθρό πρώτο σχεδόν πάντα κερδίζει την μάχη.
Το Armata είναι ένα νέο άρμα, και αναπόφευκτα θα έχει προβλήματα μέχρι να ωριμάσει ως οπλικό σύστημα. Επιπλέον, υπάρχει το ερώτημα κατά πόσο το Τ-14 μπορεί να παραχθεί μαζικά - αυτό είναι ένας πάρα πολύ σημαντικός παράγοντας, δεδομένης της κατάστασης της οικονομίας της Ρωσίας. Αλλά τελικά, θα μπορούσε να αποδειχθεί ένα τρομερό όπλο.
