Το SOM πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό όπλο για την τουρκική αεροπορία. Είναι σχεδιασμένο για χρήση ενάντια σε χερσαίους και θαλάσσιους στόχους. Οι οικογένεια πυραύλων SOM (SOM-A, SOM-B1, SOM-B2), που αναπτύχθηκαν από το Ινστιτούτο Έρευνας και Ανάπτυξης της Αμυντικής Βιομηχανίας TÜBİTAK (TUBITAK-SAGE) και την αμυντική εταιρεία Roketsan παραδόθηκαν στην Τουρκική Πολεμική Αεροπορία και στο Αζερμπαϊτζάν με επίσημο βεληνεκές 250 km +.
Σε αυτό το άρθρο, δεν θα αναλυθούν οι προδιαγραφές του SOM, διότι θα επικεντρωθούμε στην εμβέλεια του SOM και στο MTRC, το οποίο καθεστώς περιορίζει την ανάπτυξη του βεληνεκούς του πυραύλου.
Το καθεστώς ελέγχου τεχνολογίας πυραύλων (MTCR) είναι ένα πολυμερές καθεστώς ελέγχου των εξαγωγών. Πρόκειται για μια ανεπίσημη και εθελοντική συνεργασία μεταξύ 35 χωρών για την πρόληψη της εξάπλωσης της τεχνολογίας των πυραύλων και των μη επανδρωμένων οχημάτων ικανών να μεταφέρουν πάνω από 500 κιλά ωφέλιμο φορτίο για περισσότερο από 300 χιλιόμετρα.
Το καθεστώς ελέγχου των τεχνολογιών πυραύλων (MTCR) ιδρύθηκε τον Απρίλιο του 1987 από τις χώρες του G7: τον Καναδά, τη Γαλλία , τη Γερμανία, την Ιταλία, την Ιαπωνία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής . Το MTCR δημιουργήθηκε προκειμένου να περιοριστεί η εξάπλωση των μη επανδρωμένων συστημάτων παράδοσης πυρηνικών όπλων, και συγκεκριμένα τα συστήματα μεταφοράς που θα μπορούσαν να μεταφέρουν ωφέλιμο φορτίο 500 κιλών σε απόσταση 300 χιλιομέτρων.
Εκτός αυτού, βεβαίως, δεν υπάρχει κανένα εμπόδιο για μια χώρα να αναπτύξει τα δικά της συστήματα με μεγαλύτερο εύρος δράσης.
Για το λόγο αυτό, οι εξαγόμενες εκδόσεις πολλών πυραυλικών συστημάτων έχουν αφαιρεθεί από την συνθήκη. Για παράδειγμα, η Ελλάδα, απέκτησε το βλήμα SCALP-EG (Storm Shadow) που αναπτύχθηκε από τη συνεργασία Γαλλίας-Ηνωμένου Βασιλείου, για τη χρήση από τα μαχητικά αεροσκάφη Mirage 2000-5, με βεληνεκές περίπου 600 km. Ωστόσο, επίσημα η Ελλάδα δηλώνει πως το βλήμα έχει βεληνεκές μόλις περίπου 300 km.
Ένα άλλο παράδειγμα είναι η Αρμενία. Το Iskander Ballistic Fence, που προμηθεύτηκε η Αρμενία πριν από μερικά χρόνια από τη Ρωσία, έχει βεληνεκές περίπου 500 χιλιόμετρα σε κανονικές συνθήκες. Ωστόσο, η Ρωσική Ομοσπονδία, μέλος του MTRC, εξήγαγε στην Αρμενία μια παραλλαγή του Iskander BF, ενός μοντέλου εξαγωγής με βεληνεκές 280 km.
Το SOM χρησιμοποιεί μια τροποποιημένη έκδοση του κινητήρα turbojet TR40 που αναπτύχθηκε από τη γαλλική Safran Power. Έτσι, ο πύραυλος cruise SOM παρόλο που αναπτύχθηκε από την Τουρκία με τον δικό του κινητήρα, αποτελεί τμήμα της MTCR. Επομένως, παρόλο που οι δοκιμές μπορεί να φτάσουν έως και τα 300 km, ωστόσο το δραστικό βεληνεκές του πυραύλου περιορίζεται επισήμως σε 250 km +. Σύντομα πάντως, η Τουρκία θα είναι σε θέση να κατασκευάσει κινητήρες που θα επιτρέπουν στο SOM να φτάνει σε απόσταση 300-500 km.
Δείτε το σχετικό βίντεο:
https://www.youtube.com/watch?v=UfFf9rNocDY
