Ο καίριας σημασίας για τα ελληνικά και κυπριακά συμφέροντα αγωγός φυσικού αερίου East Med και η ηλεκτρική διασύνδεση μεταξύ Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδα θα είναι τα δύο βασικά ζητήματα που θα απασχολήσουν τους ηγέτες των τριών χωρών που συναντώνται στην Λευκωσία πραγματοποιώντας την τέταρτη τριμερή Σύνοδο.
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπέντζαμιν Νετανιάχου αναμένεται να παρουσιάσει στον Έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και στον Κύπριο Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη τους σχεδιασμούς για την κατασκευή του αγωγού East Med, ο οποίος από το Ισραήλ και μέσω της Κύπρου και της Ελλάδας θα φτάνει μέχρι την Ιταλία και τις υπόλοιπες χώρες της δυτικής Ευρώπης. Ο κ. Νετανιάχου ανακοίνωσε ήδη την πρόθεσή του να προχωρήσει ο αγωγός.
Κατά τη Σύνοδο αναμένεται να επιβεβαιωθούν στο υψηλότερο δυνατό πολιτικό επίπεδο οι πολύ καλές σχέσεις συνεργασίας Ελλάδας και Κύπρου με το Ισραήλ, γεγονός που αναβαθμίζει τον ρόλο τον τριών χωρών σε πολιτικό και γεωστρατηγικό επίπεδο στην ανατολική Μεσόγειο. Η σημερινή συνάντηση αναμένεται ότι θα στείλει ισχυρό μήνυμα και στην Τουρκία.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του Μέγαρο Μαξίμου στις τριμερείς συνομιλίες των ηγετών Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ, αλλά και στις διμερείς συναντήσεις του Έλληνα Πρωθυπουργού, θα συζητηθούν μία σειρά ζητημάτων που σχετίζονται με τις Περιφερειακές εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και τα ενεργειακά.
Συγκεκριμένα αναμένεται να συζητηθούν τα εξής ζητήματα:
Ο ρόλος της Τουρκίας σε σχέση με τα ζητήματα του Κυπριακού, της Συρίας, του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου.
Το Μεσανατολικό
Ο ρόλος του Ιράν
Εξελίξεις στη Συρία
Επιπλέον όπως εκτιμάται στην Αθήνα ιδιαίτερη βαρύτητα αναμένεται να δοθεί στη συνεργασία στα ενεργειακά και στην προώθηση του αγωγού φυσικού αερίου East Med, ένα έργο με μεγάλη γεωπολιτική σημασία για τη χώρα μας, το οποίο υποστηρίζει με πάθος ο πρωθυπουργός του Ισραήλ.
Στο τραπέζι αναμένεται να τεθεί το ενδεχόμενο υπογραφής διακυβερνητικής συμφωνίας μεταξύ των εμπλεκομένων κυβερνήσεων εντός του 2018, καθώς και η αξιοποίηση του αγωγού ως εφαλτήριο για τη συνεργασία των τριών χωρών στον τομέα της ασφάλειας.
Ιδιαίτερης σημασίας είναι η συμφωνία που θα υπογραφεί από τον Αναπληρωτή Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτη Φάμελλο και τους ομολόγους του, για την αντιμετώπιση έκτακτων περιστατικών Θαλάσσιας ρύπανσης από ναυτικά ατυχήματα, ένα σχέδιο το οποίο είχε προωθήσει ενεργά η ελληνική πλευρά εδώ και ενάμιση χρόνο.
Επίσης, ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής, Νίκος Παππάς, θα υπογράψει με τους ομολόγους του μνημόνια συνεργασίας για ζητήματα νέων τεχνολογιών τόσο σε τριμερές επίπεδο (με Κύπρο και Ισραήλ) όσο και διμερώς με το Ισραήλ.
Στην ελληνική αποστολή συμμετέχουν οι υπουργοί: Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, Νίκος Παππάς, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης και ο Αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτης Φάμελλος.
Σημειώνεται πως ο αγωγός East Med, προϋπολογισμού επένδυσης 5 – 6 δισ. ευρώ για μεταφορική ικανότητα 10 – 16 δισ. κυβικών μέτρων αερίου ετησίως, σχεδιάζεται με στόχο να μεταφέρει τα πλούσια ενεργειακά κοιτάσματα που έχουν ανακαλυφθεί στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου προς την Ευρώπη. Το συγκριτικό του πλεονέκτημα είναι ότι εξυπηρετεί ταυτόχρονα δύο βασικούς στόχους της ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ, που είναι η διαφοροποίηση τόσο των πηγών όσο και των οδών ενεργειακού εφοδιασμού της Ένωσης.
Επιπλέον, οι τεχνοοικονομικές μελέτες που έχουν εκπονηθεί μέχρι στιγμής δείχνουν ότι, παρά τη μεγάλη απόσταση (1635 χιλιόμετρα) και τα μεγάλα θαλάσσια βάθη στη διαδρομή (έως 3000 μέτρα), ο East Med είναι τεχνικά εφικτός και οικονομικά ανταγωνιστικός απέναντι στις δύο βασικές εναλλακτικές επιλογές για τη μεταφορά του αερίου προς την Ευρώπη, οι οποίες είναι η υγροποίηση και μεταφορά του αερίου με πλοία LNG ή η διοχέτευσή του προς την Ευρώπη μέσω Τουρκίας.
Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό που έχει γίνει για λογαριασμό της εταιρίας IGI Poseidon, που προωθεί το έργο (θυγατρική της ΔΕΠΑ και της ιταλικής Edison) η χάραξη του αγωγού ξεκινά από το «οικόπεδο 12» στην Κυπριακή ΑΟΖ και καταλήγει στις ακτές της Ιταλίας με ενδιάμεσους σταθμούς την Κύπρο (περιοχή Βασιλικού), την Κρήτη (Αθερινόλακκος, στην περιοχή του Ατμοηλεκτρικού Σταθμού της ΔΕΗ), τη θέση Αγ. Φωκάς στη ΝΑ Πελοπόννησο, την περιοχή Λακκόπετρα (Αχαία), Γαλατάς (Αιτωλοακαρνανία) και τη Θεσπρωτία απ’ όπου θα ξεκινά το τελευταίο υποθαλάσσιο τμήμα του αγωγού.
