To ΠΕΝΤΑΠΟΣΤΑΓΜΑ αρκετές φορές έχει αναφερθεί στο μέγιστο ζήτημα των Κρυπτοχριστιανών στην Τουρκία.
Μάλιστα πρόσφατα η τουρκική εφημερίδα Haberturk αποκάλυψε τις πληροφορίες που είχε από τις μυστικές υπηρεσίες καθώς αυτές έχουν στο στόχαστρο όχι μόνο τους μουσουλμάνους που προσεύχονται και ανάβουν κεριά σε χριστιανικές εκκλησίες αλλά τους κρυπτοχριστιανούς που τρέχουν κρυφά σε εκκλησίες μέσα σε κτίρια ειδικά διαμορφωμένα για να προσευχηθούν.
Το θέμα των Κρυπτοχριστιανών ήταν το αντικείμενο εκδήλωσης που συνδιοργανώθηκε από την Ιερά Μητρόπολη Λαρίσης & Τυρνάβου και την «ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ» με θέμα: «Κρυπτοχριστιανοί, το πονεμένο συναξάρι της Ρωμηοσύνης».
Η εκδήλωση έλαβε χώρα στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Αχιλλίου την Κυριακή των Απόκρεω, 11 Φεβρουαρίου 2018, μετά τη θ. Λειτουργία. Κεντρικός ομιλητής στην εκδήλωση ήταν ο Πανοσιολογιότατος Αρχιμ. π. Χρήστος Κυριαζόπουλος, τ. σχολικός σύμβουλος Φιλολόγων και διδάκτωρ Βυζαντινής Ιστορίας.
Στην ομιλία του ο π. Χρήστος αναφέρθηκε στο χθες και το σήμερα του θέματος Κρυπτοχριστιανοί. Μεταξύ άλλων τόνισε πως το Έθνος μας έζησε ατέλειωτους χρόνους και αιώνες κάτω από τη βαριά σκλαβιά που ακολούθησε την άλωση της Πόλης τη δύστυχη μέρα της 29ης Μαίου του 1453. Κατά τη διάρκεια της μακράς περιόδου της τουρκοκρατίας οι Τούρκοι μουσουλμάνοι πολεμιστές κατάφεραν να μεταστρέψουν μεγάλο αριθμό Χριστιανών και Ελλήνων στο Ισλάμ και να τον εκτουρκίσουν γλωσσικά. Οι εξισλαμισμοί, βίαιοι ή εθελοντικοί, αύξησαν την πολεμική δύναμη και ορμή των επιδρομέων. Ένα αδιαπέραστο σκοτάδι κάλυψε τα γεγονότα της καταστροφής του Ελληνισμού στη Μ. Ασία. Ήταν πολλοί όμως τότε εκείνοι που έγιναν μωαμεθανοί φαινομενικά, διατηρώντας στα βάθη της ψυχής τους τη χριστιανική πίστη, και, όπου οι συνθήκες το επέτρεπαν, και την ελληνική γλώσσα. Αυτοί, όταν ήρθε το πλήρωμα του χρόνου, γύρισαν επίσημα στον Χριστιανισμό, και μέσω αυτού και στον Ελληνισμό. Αυτοί είναι οι λεγόμενοι «Κρυπτοχριστιανοί».
Η Ανταλλαγή, όσους βρήκε, τους απέδωσε στο ελεύθερο ελληνικό κράτος.
Το 1ο άρθρο της συνθήκης της Λωζάνης (24 Ιουλίου 1923) προέβλεπε τον υποχρεωτικό εκπατρισμό των Τούρκων υπηκόων με ελληνοχριστιανική (Ορθόδοξη) θρησκεία και αντίστροφα των Ελλήνων υπηκόων με μωαμεθανική θρησκεία. Επίσημα αγνοήθηκαν από τη συνθήκη οι Κρυπτοχριστιανοί, οι οποίοι, λόγω της εμπόλεμης κατάστασης δεν μπόρεσαν μέχρι το τέλος να τεκμηριώσουν την ορθόδοξη πίστη τους. Υπάρχουν όμως πολλά περιστατικά που βεβαιώνουν πως οι Κρυπτοχριστιανοί σήμερα στην Τουρκία δεν είναι λίγοι. Αυτά προέρχονται είτε από τη βιβλιογραφία είτε από εφημερίδες και περιοδικά είτε – κι αυτό είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακό – από το διαδίκτυο, είτε από προφορικές μαρτυρίες, μη καταγεγραμμένες ακόμη. Ιδιαίτερα συγκινητικά ήταν τα περιστατικά με Κρυπτοχριστιανούς, παλαιότερων και νεότερων χρόνων, στα οποία αναφέρθηκε ο ομιλητής.
Ο π. Χρήστος έκλεισε την καταπληκτική αυτή ομιλία του με την επισήμανση ότι το μέλλον μας επιφυλάσσει επί του θέματος πολλές εκπλήξεις και αποκαλύψεις και ευχήθηκε να αξιώσει ο άγιος Τριαδικός Θεός όλους εκείνους που σήμερα ζούν υπό το κράτος του φόβου και του θανάτου να μπορέσουν να τον λατρεύουν δημόσια και φανερά.
Στη συνέχεια ο Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης π. Ραφαήλ Ευαγγέλου, εφημέριος του Ιερού Μητροπολιτικού Ναού, μετέφερε τις πατρικές ευχές και ευλογίες του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης και Τυρνάβου, κ. Ιγνατίου, ως εκπρόσωπος αυτού, ευχαρίστησε τον λόγιο ομιλητή για την τεκμηριωμένη ομιλία του και προέτρεψε το ακροατήριο ώστε όλοι να έχουμε παρρησία και να ομολογούμε τον Θεό, διότι αν και δεν είμεθα υπό καθεστώς διωγμού αρκετοί διστάζουμε να κάνουμε ακόμη και το σημείο του σταυρού. Ευχαρίστησε,επίσης, τον π.Χρήστο,διότι αναφέρθηκε και σε δύο νεομάρτυρες, τον επίσκοπο Μογλενών, Ιωάννη, και τον αδερφό του, Δημήτριο, που μαρτύρησαν έξω από το τζαμί που βρισκόταν κοντά στον Πηνειό και έτσι προστίθενται και αυτοί στη χορεία των εν Λαρίση αγίων!
