Η επίσκεψη του Τούρκου προέδρου στο Παρίσι, την Παρασκευή 5 Ιανουαρίου, προκαλεί ερωτήματα στον γαλλικό Τύπο, την ώρα που «οι επιθέσεις στο κράτος δικαίου και στις ελευθερίες επιδεινώνονται μέρα με την ημέρα στη χώρα του», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η Le Monde.
«Ολο και πιο απομονωμένος διπλωματικά, ο Τούρκος πρόεδρος επιθυμεί διακαώς να επανασυνδεθεί με τις χώρες της ΕΕ. Θέλει οπωσδήποτε να επιβληθεί ως ένας αδιαφιλονίκητος εταίρος των 28 κρατών-μελών στο μεταναστατευτικό ζήτημα και στις περιφερειακές κρίσεις.
«Θέλουμε να αυξήσουμε τον αριθμό των φίλων μας και να μειώσουμε αυτόν των εχθρών μας», δήλωσε ο Ταγίπ Ερντογάν.
Η επίσκεψη του Τούρκου προέδρου στο Παρίσι, για μισή μέρα, την Παρασκευή, 5 Ιανουαρίου, είναι η πρώτη σε μεγάλη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου 2016. Προκαλεί πλήθος ερωτημάτων, την ώρα που «οι επιθέσεις στο κράτος δικαίου και στις ελευθερίες επιδεινώνονται μέρα με την ημέρα στη χώρα του», σημειώνει η Le Monde.
Τι θα του πει ο Μακρόν
«Αυτά τα ερωτήματα θα του τεθούν από τον Γάλλο πρόεδρο κατά την συνάντησή τους. Ο Εμανουέλ Μακρόν διεκδικεί το δικαίωμα «να μιλάει με όλους και να λέει καθαρά τα πράγματα», ακόμη και όσα προκαλούν.
«Θα τα θέσω στον Ερντογάν, με σεβασμό, αλλά με την αγωνία που έχω για να υπερασπιστώ ταυτόχρονα τις αξίες και τα συμφέροντά μας», δήλωσε ο Μακρόν, στις 3 Ιανουαρίου, ανακοινώνοντας την προσεχή επίσκεψη Ερντογάν στο Παρίσι και πρόσθεσε ότι η κατάσταση στα τουρκικά ΜΜΕ είναι «απελπιστική».
«Επειδή είναι δημοσιογράφοι δεν σημαίνει ότι δεν κάνουν εγκλήματα» του είχε απαντήσει τότε ο Ibrahim Kalin, ο εκπρόσωπος του Τούρκου προέδρου.
Επιθυμεί να διατηρήσει έναν δίαυλο
Στο γαλλικό προεδρικό μέγαρο οι συνεργάτες του Μακρόν επιμένουν στο γεγονός ότι ο Γάλλος πρόεδρος «επιθυμεί να διατηρήσει τον διάλογο χωρίς να κρύψει τις διαφορές». Οι γαλλικές αρχές υπενθυμίζουν ότι η Αγκυρα θα έπρεπε να κάνει «πολύ συγκεκριμένες κινήσεις» για τα ανθρώπινα δικαιώματα αν θέλει να επανακινήσει την διαδικασία διαλόγου με την ΕΕ, η οποία ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2005 και βρίσκεται έκτοτε σε νεκρό σημείο.
Στις συνομιλίες Μακρόν-Ερντογάν, σύμφωνα με τα γαλλικά ΜΜΕ, θα συζητηθούν πολύ συγκεκριμένα πράγματα, όπως η περίπτωση του του μαικήνα Οσμάν Καβάλα (Osman Kavala), διάσημη προσωπικότητα της Κωνσταντινούπολης, ο οποίος συνελήφθη τον Νοέμβριο του 2017 και κατηγορείται ότι χρηματοδότησε το πραξικόπημα και την διαδήλωση στην πλατεία Γκεζί, στην καρδιά της Κωνσταντινούπολης, την Ανοιξη του 2013.
Γιατί ο Ερντογάν στρέφεται και πάλι στην Ευρώπη
«Οι σχέσεις της Αγκυρας με τον παραδοσιακό εταίρο, τις ΗΠΑ, είναι όλο και πιο άσχημες. Οι σχέσεις με το ΝΑΤΟ βρίσκονται στο χειρότερο σημείο. Αλλά και το χαρτί της Ρωσίας, η συμμαχία δηλαδή με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, η οποία είχε επιστέψει στην Αγκυρα να παίξει ρόλο στον πόλεμο της Συρίας, έδειξε τα όριά του.
Γι’αυτό λοιπόν ο Ερντογάν επιστρέφει προς την Ευρώπη και με το Παρίσι οι σχέσεις είναι οι λιγότερο κακές. Την Ανοιξη του 2017, οι τουρκικές αρχές είχαν κατηγορήσει την Γερμανία για «πρακτικές ναζί» επειδή δεν είχε επιτρέψει σε υπουργούς του κυβερνώντος κόμματος να κάνουν προεκλογική εκστρατεία στους Τούρκους μετανάστες. Από την πλευρά της, η γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ είχε ανακοινώσει, αρχές Σεπτεμβρίου, ότι ήταν υπέρ του τέλους των διαπραγματεύσεων για την ένταξη της Τουρκίας.
Οσο για τον Εμανουέλ Μακρόν, δηλώνει ότι θέλει «να αποτρέψει τις ρήξεις» με έναν εταίρο τον οποίο κρίνει «ουσιώδη»», προσθέτει η Le Monde.
«Στα περιφερειακά θέματα και στις διμερείς σχέσεις, τα βήματα που κάναμε με τον Εμανουέλ Μακρόν βρίσκονται στη σωστή κατεύθυνση», δήλωσε ο Ταγίπ Ερντογάν στο γαλλικό κανάλι LCI. Οι δύο ηγέτες έχουν ήδη συναντηθεί πολλές φορές στο περιθώριο διεθνών συναντήσεων. «Οι συζητήσεις ήταν εργώδεις και ειλικρινείς», υπογραμμίζουν γαλλικές πηγές.
Παρότι οι προσωπικότητες και οι αξίες των δύο ηγετών είναι διαφορετικές, από πολλές απόψεις, κυρίως για τη Συρία, τα κοινά σημεία υπάρχουν: ο Ταγίπ Ερνγοάν εκτιμά πλέον -όπως και οι Γάλλοι- ότι ο Μπασάρ Αλ Ασάντ δεν μπορεί να ενσαρκώσει το μέλλον της Συρίας.
Οι δύο άνδρες θα συζητήσουν και για την κατάσταση στον Κόλπο και στην Λιβύη, για την αστάθεια που προκαλεί η αναγνώριση από τις ΗΠΑ των Ιεροσολύμων ως πρωτεύουσας του Ισραήλ.
Τι χρειάζεται αυτή η επίσκεψη;
«Η Τουρκία παραμένει ένας στρατηγικός εταίρος, από πολλές απόψεις: για το μεταναστευτικό, για τη μάχη κατά της τρομοκρατίας, για την επίλυση τοπικών κρίσεων», εξήγησε την Πέμπτη, 4 Ιανουαρίου, ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας, Jean-Yves Le Drian, υπογραμμίζοντας ότι αυτός ο διάλογος «απαιτητικός και παραγωγικός» θα πρέπει «να στηρίζεται στις δεσμεύσεις που πήρε η ίδια η Τουρκία για τα ανθρώπινα δικαιώματα».
Ωστόσο, σημειώνει η Le Monde, «δεν είναι εντελώς κατανοητή η χρησιμότητα αυτής της επίσκεψης στο Παρίσι, την ώρα που ο Τούρκος πρόεδρος, μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα, έγινε δεκτός μόνο στην Πολωνία των υπερσυντηρητικών εθνικιστών του κόμματος PiS και στην Ελλάδα, όπου η επίσκεψή του υπήρξε ταραχώδης».
Επιτυχία για τον Ερντογάν η επίσκεψη, όχι για τον Μακρόν
«Η συνάντηση στο γαλλικό προεδρικό μέγαρο αποτελεί μια επιτυχία για την εικόνα του Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν, αλλά δεν πρόκειται σε τίποτα να αλλάξει την πολιτική του πορεία, όλο και πιο αυταρχική όσο αισθάνεται ότι η εξουσία του απειλείται», δηλώνει ο Marc Pierini, πρώην πρέσβης της ΕΕ στην Αγκυρα και ερευνητής στο ίδρυμα Carnegie, στις Βρυξέλλες, και υπογραμμίζει ότι, αντίθετα, ο Εμανουέλ Μακρόν δεν έχει τίποτα να κερδίσει.
«Είτε πρόκειται για τη συμφωνία στο μεταναστευτικό, ή για τη μάχη κατά της τρομοκρατίας, η συνεργασία λειτουργεί σε τεχνικό επίπεδο χωρίς να χρειάζεται να της δοθεί μια τέτοια πολιτική διάσταση», αναφέρει ο πρώην πρέσβης.
Ορισμένοι Τούρκοι διανοούμενοι μοιράζονται την ίδια άποψη. «Αν η επίσκεψη στο Παρίσι μπορούσε να φρενάρει την αυταρχική πορεία του Ερντογάν, θα ήταν κάτι καλό, αλλά δεν πρόκειται περί αυτού», αναλύει ο Ahmet Insel, συγγραφέας του βιβλίου «Η Νέα Τουρκία του Ερντογάν».
Liberation: «Ο Ερντογάν στο προεδρικό μέγαρο, μια επίσκεψη που δεν αρέσει σε όλους»
«Ενώσεις κάλεσαν τον Εμανουέλ Μακρόν να καταδικάσει την «αδικία που χτυπάει τους δημοσιογράφους» την ώρα που οι συλλήψεις πολλαπλασιάζονται στην Τουρκία. Ο Γάλλος πρόεδρος, ο οποίος θέλει να φανεί «πραγματιστής» απέναντι στην Αγκυρα, διαβεβαίωσε ότι θα θέσει το ζήτημα των ανθρώπινων δικαιωμάτων», προσθέτει η εφημερίδα.
Ειδικότερα, η Ενωση Reporter Sans Frontières, σε χθεσινή ανακοίνωσή της, ζητάει από τον Γάλλο πρόεδρο «να καταγγείλει με αποφασιστικότητα την αδικία που χτυπάει τους Τούρκους δημοσιογράφους», σε μια χώρα που έγινε «η μεγαλύτερη φυλακή του κόσμου για τους επαγγελματίες των ΜΜΕ».
Πολλές προσωπικότητες της Αριστεράς καταδίκασαν, επίσης, έντονα την επίσκεψη του Τούρκου προέδρου στη Γαλλία.
«Υποδεχόμενος τον Τούρκο πρόεδρο στο Παρίσι, παρά τις ανησυχίες των υπερασπιστών της ελευθερίας, τόσο στη Γαλλία όσο και στην Τουρκία, ο Μακρόν κρατάει, ακόμη μια φορά, την «ρεαλιστική» του γραμμή απέναντι στην Αγκυρα. Ο στόχος παραμένει ο ίδιος: «να αποφύγει την ρήξη» και να κρατήσει ανοιχτά τα κανάλια επικοινωνίας με έναν εταίρο, σίγουρα πολύπλοκο, αλλά αδιαφιλονίκητο στην περιοχή του, ειδικά για την μάχη κατά της τρομοκρατίας» καταλήγει.
Figaro: Στο Παρίσι, ο Ερντογάν τείνει χείρα προς την Ευρώπη
