Με μια πρωτοφανή και έωλη για τα νομικά δεδομένα ερμηνεία, ο κρατικοποιημένος ΟΑΣΘ φέρεται να παρακάμπτει το ν. 4412/16 περί Δημοσίων Συμβάσεων και προβαίνει σε ανάθεση σύμβασης καθαριότητας των λεωφορείων, ύψους 693.513 ευρώ το χρόνο, και δεύτερης σύμβασης για τον καθαρισμό των σταθμών μετεπιβίβασης, αφετηριών κ.λπ., ύψους 192.639 ευρώ το χρόνο, σε εργολάβους που είχαν μειοδοτήσει σε διαγωνισμούς τον Σεπτέμβριο του 2016, επί προηγούμενης (ιδιωτικής) διοίκησης, αλλά δεν είχαν τελικά κατακυρωθεί, ενώ υπήρχε και αντίθετη εισήγηση της Επιτροπής Δημοσίων Διαγωνισμών. Κοντολογίς, αντί να προχωρήσει σε νέους διαγωνισμούς, το Δ.Σ. του νέου ΟΑΣΘ κατακύρωσε τις συμβάσεις υπέρ των προ ενός έτους μειοδοτών!
Από ό,τι φαίνεται, η νέα διοίκηση αγνόησε παντελώς το γεγονός ότι από τον Ιούλιο του 2017 ο Οργανισμός έχει κρατικοποιηθεί και είναι φορέας Γενικής Κυβέρνησης και όλες οι συμβάσεις προμηθειών, υπηρεσιών και έργων που αναθέτει διέπονται από τις διατάξεις του ν. 4412/16 περί Δημοσίων Συμβάσεων.
Προϋποθέσεις
Σύμφωνα με τους ειδικούς, θα έπρεπε να είχε προηγηθεί διεθνής διαγωνισμός με τήρηση των προθεσμιών, παραμέτρων και προϋποθέσεων του συγκεκριμένου νόμου για μια τέτοιου ύψους ανάθεση, η οποία συνολικά ανέχεται σε 886.152 ευρώ/ετησίως και για τη διετία 1,77 εκατομμύρια ευρώ.
Συγκεκριμένα, η διάταξη του άρθρου 30 του ν. 4482/2017, που κρατικοποίησε τον ΟΑΣΘ, ορίζει ρητά και απερίφραστα: «Από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, για όλες τις συμβάσεις (…) που συνάπτει ο ΟΑΣΘ εφαρμόζονται οι διατάξεις του ν. 4412/2016 (A’ 147), καταργούμενης κάθε αντίθετης διάταξης». Μάλιστα, η παρ. 4 του άρθρου 377 ορίζει: «Καταργείται κάθε γενική ή ειδική διάταξη που είναι αντίθετη με τις διατάξεις του παρόντος ή ρυθμίζει τα θέματα αυτά με άλλον τρόπο», είναι κατά συνέπεια αναμφισβήτητο ότι υπερισχύει κάθε άλλης κανονιστικής διάταξης και εφαρμόζεται σε όλες τις δημόσιες συμβάσεις.
Ερωτήματα
Μετά τις εξελίξεις προκαλούνται εύλογα ερωτήματα σχετικά με τη συγκεκριμένη απόφαση του κρατικού ΟΑΣΘ.
Στις αιτιολογίες που αποτυπώνονται στο πρακτικό περιέχεται και o ισχυρισμός -τον οποίον πολλοί θεωρούν νομικά απαράδεκτο- ότι οι Κανονισμοί του ΟΑΣΘ εξακολουθούν να ισχύουν μετά τη θέση σε ισχύ του ν. 4482/2017 (στους οποίους Κανονισμούς περιέχεται και ο Κανονισμός Προμηθειών που διέπει τη σύναψη συμβάσεων παροχής υπηρεσιών προς τον ΟΑΣΘ). Επιπλέον, ότι αυτός ο Κανονισμός εξακολουθεί να ισχύει καθώς δεν έχει τροποποιηθεί ή καταργηθεί μέχρι την 25ηΟκτωβρίου 2017 (οπότε συνεδρίασε το Δ.Σ.)! Ωστόσο, το παραπάνω σκεπτικό έρχεται σε πλήρη αντίθεση και παραβιάζει κατάφωρα την παρ. 4 του άρθ. 377 του ν. 4412/2016 με την οποία καταργούνται όλες οι γενικές ή ειδικές διατάξεις που αντιτίθενται με αυτήν ή που ρυθμίζουν τα θέματα αυτά με άλλον τρόπο.
Μένει επιπλέον να απαντηθεί εάν τη συγκεκριμένη άποψη του Δ.Σ. του ΟΑΣΘ ασπάζεται και η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων, η οποία είναι βάσει νόμου αρμόδια να γνωμοδοτεί επί θεμάτων ερμηνείας του ν. 4412/2017.
Κι άλλα φάουλ
Λογικά, στο μικροσκόπιο πρέπει να μπουν και οι ετήσιες προμήθειες για το 2018 ελαστικών ποσού 404.305 ευρώ, ελαιολιπαντικών λεωφορείων 351.851 ευρώ, συσσωρευτών λεωφορείων 143.600 ευρώ, για τις οποίες εγκρίθηκε να διεξαχθεί δημόσιος μειοδοτικός διαγωνισμός, ενώ ο ν. 4412/2017 επιτάσσει την τήρηση διαδικασίας διεθνούς διαγωνισμού.
Σημειώνεται ότι, εκτός από την εφαρμογή των διαδικασιών διεθνών διαγωνισμών, ο κρατικός ΟΑΣΘ θα πρέπει επίσης να εφαρμόζει το νόμο για τη «Διαύγεια» και τις διατάξεις ως προς το Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων και το Εθνικό Σύστημα Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων.
Η απάντηση του ΟΑΣΘ
Από τον ΟΑΣΘ μετα τον σάλο που έχει δημιυοργηθεί ανακοινώθηκαν τα εξής:
Προκαλεί πράγματι ερωτηματικά η περίεργη σύμπτωση στο συντονισμό ορισμένων ηλεκτρονικών μέσων, εφημερίδων και «δημοσιογράφων».
Θαρρείς και «κάποιος» δίνει την εντολή ενεργοποίησης και ξαφνικά όλοι μαζί οι προηγούμενοι αρχίζουν και γράφουν «τυχαία» για ένα συγκεκριμένο θέμα. Το θέμα της εβδομάδας αυτής λοιπόν ήταν οι συμβάσεις και οι αναθέσεις εργασιών από τον Ο.Α.Σ.Θ.. Είναι εμφανής ο πανικός τους από τα οικονομικά αποτελέσματα του τετραμήνου που έχει ανακοινώσει η νέα Διοίκηση του Ο.Α.Σ.Θ. και από την εντυπωσιακή εξοικονόμηση πόρων που έγινε προς όφελος του Δημοσίου. Θα εκπλαγούν μόλις ανακοινωθούν επίσημα και τα οικονομικά αποτελέσματα του πρώτου πενταμήνου…
Η συγκεκριμένη ομάδα («δημοσιογράφοι» – εφημερίδες – συγκεκριμένα ηλεκτρονικά μέσα) ανακάλυψε «στραβοτιμονιές του Ο.Α.Σ.Θ. για αναθέσεις συμβάσεων χωρίς διαγωνισμούς και υπερτιμολογήσεις στην αγορά αναλωσίμων».
Αυτοί και οι φίλοι τους, που είχαν καταστήσει τον Ο.Α.Σ.Θ. φέουδό τους, είναι οι ίδιοι που τα προηγούμενα χρόνια δεν είχαν πάρει χαμπάρι, για τα όργια με απευθείας αναθέσεις, χωρίς διαγωνισμούς, συμβάσεων εκατομμυρίων ευρώ σε εταιρείες κολλητών και φίλων, για το όργιο κατασπατάλησης πόρων του Οργανισμού και το πάρτι που είχαν στήσει σε βάρος του ελληνικού Δημοσίου απομυζώντας ασύστολα εκατομμύρια ευρώ.
Είναι αυτοί που δεν είχαν πληροφορηθεί τίποτα τόσα χρόνια για τις «χρυσές» συμβάσεις με απευθείας ανάθεση σε εταιρείες κολλητών με πενταπλάσιο κόστος.
Είναι αυτοί που δεν ενδιαφέρθηκαν ποτέ για το γεγονός ότι τα λεωφορεία που μετέφεραν τους πολίτες της Θεσσαλονίκης ήταν ασυντήρητα για πάνω από πέντε χρόνια.
Είναι αυτοί που δεν είχαν ακούσει, ενώ η Θεσσαλονίκη βοούσε, για το όργιο διορισμών κολλητών και κουμπάρων στον Ο.Α.Σ.Θ., ούτε για τις χιλιάδες ευρώ που πλήρωναν υποψήφιοι εργαζόμενοι στους επιτήδειους για να διοριστούν στον Ο.Α.Σ.Θ.
Είναι αυτοί που δε γνώριζαν τίποτα τόσα χρόνια για το όργιο συναλλαγών με μαύρο χρήμα, που αφορούσε στις αγοραπωλησίες των μετοχών του Ο.Α.Σ.Θ.
Είναι αυτοί που δεν είχανε ενημέρωση για το γεγονός ότι από το 1990 μέχρι και το 2016, το ελληνικό κράτος είχε επιδοτήσει με πάνω από 2 δις ευρώ τον Ο.Α.Σ.Θ.
Είναι αυτοί που δεν αναρωτήθηκαν γιατί ποτέ τόσα χρόνια δεν είχε δημοσιοποιηθεί κανένας ισολογισμός του Ο.Α.Σ.Θ.
Είναι αυτοί που δεν ήξεραν για το δίχτυ προστασίας που είχαν απλώσει στη παλιά Διοίκηση του Ο.Α.Σ.Θ. «φιλικά» μέσα και εφημερίδες έχοντας λάβει φυσικά από πριν την απαραίτητη «χορηγία».
Τους φαίνεται παράξενο πως μια νέα Διοίκηση καταφέρνει σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα να κάνει τόσο μεγάλη εξοικονόμηση χρημάτων προς όφελος του Δημοσίου.
Τους φαίνεται αδιανόητο ότι μια νέα Διοίκηση επιλέγει τη φθηνότερη (κατά 120 χιλιάδες ευρώ) προσφορά διαγωνιζόμενου για την καθαριότητα των λεωφορείων και μειοδότη του διαγωνισμού και δεν συνεχίζει τη παράνομη ανάθεση της καθαριότητας στον προηγούμενο εργολάβο.
Τους ενημερώνουμε για να μην πούνε μετά ότι δεν το ήξεραν. Για όλες τις προμήθειες υλικών, ανταλλακτικών (ελαστικών, ελαιολιπαντικών, συσσωρευτών κ.τ.λ.) και τις αναθέσεις εργασιών, με ομόφωνη απόφαση του ΔΣ έχουν ήδη προκηρυχθεί διαγωνισμοί σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.4412/16.
Τέλος, ενημερώνουμε όλους τους «ενδιαφερόμενους» εραστές της νομιμότητας, ότι σύντομα θα κληθούν να δώσουν εξηγήσεις για τα προηγούμενα και για πολλά άλλα σε άλλες αίθουσες και στους καθ’ ύλην αρμόδιους.
