Του Μάνου Χατζηγιάννη
“Δεν επιβάλεις δικτατορία για να περιφρουρήσεις την επανάσταση. Κάνεις επανάσταση για να επιβάλεις δικτατορία”, έλεγε ο πρωτοπόρος Βρετανός George Orwell, συγγραφέας προφητικών έργων όπως το ”1984” και “η φάρμα των Ζώων”. Οι οπαδοί της χούντας αρέσκονταν να λένε πως “έκαναν επανάσταση”.
Βάσει του πρώτου σκέλους της φράσης του Όργουελ έσφαλαν. Στην περίπτωση του Πολυτεχνείου η επανάσταση έγινε. Μόνο που πρακτικά αν το δει κανείς παραμερίζοντας κάθε είδους συναισθηματισμό έριξε τον Παπαδόπουλο και έφερε μια πιο σκληρή δικτατορία αυτή του Ιωαννίδη. Αυτό δεν αναιρεί σε καμία περίπτωση τη θυσία όσων συμμετείχαν στα γεγονότα του Πολυτεχνείου.
Κάθε χρόνο εδώ και 40 χρόνια αναλωνόμαστε στην ίδια συζήτηση. Οι μεν θα μιλήσουν για τους νεκρούς του Πολυτεχνείου οι δε θα επικαλεστούν το πόρισμα Τσεβά. Οι μεν θα υμνήσουν τον ηρωισμό του φοιτητόκοσμου οι δε θα καγχάσουν υποστηρίζοντας πως ήταν η CIA από πίσω. 40 χρόνια η ίδια αντιπαράθεση… Μάλλον τι 40; Δε λέμε καλύτερα 50, 60, 100, αιώνες τώρα… Μικρόβιο από τα βάθη της ιστορίας. Αρέσκεται ο Έλληνας από την εποχή του Περικλή και του αντιπάλου του, Κλέωνα μέχρι τις σημερινές χαζοκόντρες στo facebook για το ποιανού η θλίψη είναι πιο ειλικρινής, για τους νεκρούς της κακκοκαιρίας, να τρώει τις σάρκες του.
Από τις λίγες φορές που οι Έλληνες ενώθηκαν ήταν στο Πολυτεχνείο. Μπορεί να ειπωθεί σήμερα το σύνθημα “Όλοι ενωμένοι” που δονούσε την ατμόσφαιρα εκείνη την τρομερή νύχτα;
Ασφαλώς όχι μιας και οι πολιτικοί από την μεταπολίτευση έως σήμερα επένδυσαν στο καισαρικό “διαίρει και βασίλευε” τρέφοντας με μίσος, με φέρετρα στους δρόμους, με αποκλεισμούς στις δημόσιες υπηρεσίες, με ξυλοδαρμούς στα καφενεία, με διορισμούς ημετέρων, με ρεβανσισμό και κυβερνήσεις “κολλητών”, το τέρας της διχόνοιας… Και ο Έλληνας ποτίστηκε με μίσος τόσο πολύ που έφτασε σήμερα να βγάζει οχετό για τον διπλανό του επειδή για παράδειγμα ψήφισε κάτι άλλο στις τελευταίες εκλογές…
Φρενίτιδα καταλαμβάνει κάθε χρόνο τέτοιες μέρες τους “ειδικούς” αναλυτές αλλά και τα κόμματα του πολιτικού μας συστήματος προκειμένου να πείσουν τους πάντες ότι η επέτειος του Πολυτεχνείου αποτελεί σημείο αναφοράς όχι μόνο για το χθες αλλά και για το σήμερα.
Και αναλώνονται σε άστοχες συγκρίσεις και αυθαίρετες γενικεύσεις για ένα θέμα που αφορά μια ιδιαίτερη περίοδο της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας.
Μια περίοδο που δεν είναι τόσο πια μακρινή. Ζουν και βασιλεύουν όσοι την έζησαν και επίσης ζουν και βασιλεύουν όσοι εξαργύρωσουν και πολύ ακριβά μάλιστα το…επαναστατικό τους πνεύμα!
Αυτό που προκαλεί τραγέλαφο όμως είναι η ακατάσχετη εκμετάλλευση από διάφορους πόλους των όσων συνέβησαν τη νύχτα της 16ης προς 17η Νοεμβρίου 1973. Από τη μία οι συνήθεις ύποπτοι κουκουλοφόροι, αγέννητοι οι περισσότεροι τότε, βρίσκουν την ευκαιρία να τα σπάσουν για να δείξουν ότι τάχα αυτοί αντιδρούν στο…σύστημα.
Από την άλλοι κάποιοι πολιτικοί που εξαργύρωσαν την παρουσία τους, αισθητή ή ανεπαίσθητη, στα γεγονότα του τότε, με κυβερνητικές θέσεις, και κάποιοι μάλιστα μετατράπηκαν σε μικρούς δικτατορίσκους προσβάλλοντας όσα πρέσβευαν και εξευτελίζοντας τα μηνύματα μιας αναμφισβήτητα ιστορικής στιγμής. Το γαρύφαλλο που εναποθέτουν κάθε χρόνο στο μνημείο θα μαραινόταν αν αναγνώριζε τα χέρια που το κρατούν…
Πλέον μπορεί να έχουμε την ελευθερία μας, έστω και κατ’ επίφασιν αλλά δυστυχώς δεν μπορούμε ή καλύτερα δεν μας αφήνουν να τη διαχειριστούμε όπως θέλουμε.
Ζούμε είτε μια άλλου είδους δικτατορία, διπλή, είτε την δικτατορία του φόβου είτε την απόλυτη ασυδοσία. Σε καμία περίπτωση δεν είναι αυτό η ελευθερία την οποία διεκδίκησε στους δρόμους η συντριπτική πλειονότητα των Ελλήνων του τότε.
Η δικτατορία του σήμερα έχει διαφορετική μορφή. Είναι πρώτον μιντιακή. Η διαφορά με την παλιά “κόπια”; Αντί να σου στερεί το δικαίωμα να εκφράζεσαι, εκφράζεται εκείνη για σενα εντελώς αυθαίρετα και αυτοανακηρύσεται σε τιμητή των πάντων.
Είναι δεύτερον δικτατορία ηθική. Ακόμα βουίζει στα αυτιά μας η φράση “ό,τι είναι νόμιμο είναι και ηθικό” παρόλο που έχουν περάσει τόσα χρόνια… Δείγμα της απόλυτης σήψης και της κατρακύλας στην οποία έχει περιέλθει η κοινωνία μας.
Είναι δικτατορία των δήθεν αδέσμευτων “ανταρτών” που πολεμούν πρώτα την πλήξη τους με μολότωφ και βαριοπούλες και μετά το…. κατεστημένο. Αντίσταση κατά της αρχής από μια χούφτα πλουσιόπαιδα των βορείων προαστίων-και όχι μόνο- καθοδηγούμενα από τους γνωστούς-αγνώστους “δεινοσαύρους” μιας…. φιλοσοφημένης αταξίας.
Στη σημερινή εποχή επομένως τα συνθήματα του Πολυτεχνείου μοιάζουν ανεπίκαιρα. Σκουριασμένα τα μηνύματα που τότε ζητούσαν ελευθερία μαζί με ψωμί και παιδεία. Ελευθερία στα λόγια έχουμε. Ψωμί χορτάσαμε, αλλά δεν φυλάξαμε για το αύριο. Με αποτέλεσμα να ξαναπεινούν κάποιοι σήμερα. Γέμισε η χώρα πτυχιούχους με ντοκτορά στην ανεργία και νεόπτωχους.
Πλέον έχει αλλάξει η κοινωνία. Άλλα πράγματα ζητάει…
-ζητάει δουλειά μιας και η ανεργία καταγράφεται ως το μέγιστο πρόβλημα σε όλες τις έρευνες
-ζητάει κοινωνικό οξυγόνο. Προβλήματα όπως το μεταναστευτικο΄ήταν ανύπαρκτα τότε μα σήμερα λογίζονται ως από τα πλέον σοβαρά.
-ζητά ασφάλεια.. Τότε η αστυνομία ήταν φόβος και τρόμος, τώρα μοιάζει πλήρως απαξιωμένη και με δική της ευθύνη
-ζητά ποιότητα ζωής… Καταστρέψαμε ό,τι κληρονομήσαμε από τα δώρα της φύσης. Σύνθημα της εποχής μας είναι η μάχη για το περιβάλλον
-ζητάει δυναμική νεολαία. Όχι μέσα στην απόγνωση να ζητιανεύει σε πολιτικά γραφεία μια θέση μέσω ΕΣΠΑ. Συνάμα το φοιτητικό κίνημα στιγμάτισε τότε μια εποχή. Τώρα αναλώνεται σε καβγάδες κομματικών φοιτητικών παρατάξεων όταν δεν πηγαίνει εκδρομές στη Μύκονο και δεν παραδίδουν 100 νοματαίοι την ίδια εργασία....
-ζητά πίστη σε ιδεολογίες…Τότε όλοι έμοιαζαν εχθροί της ακροδεξιάς τώρα ολοένα και περισσότεροι της κλείνουν το μάτι.
-ζητά προσωπικότητες διεθνούς εμβέλειας. Να παλέψουν στο εξωτερικό για την Ελλάδα, όπως τότε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, η Μελίνα κ.α.ασχέτως αν τους παραδέχεται κανείς ή όχι. Ουδείς μπορεί να αμφισβητήσει την δυναμική τους.
-Ζητά με λίγα λόγια ευκαιρία να ζήσει αξιοπρεπώς…
Κάνοντας ταμείο λοιπόν 44 χρόνια μετά το μόνο που έχει μείνει να θυμίζει εκείνη τη νύχτα είναι η ξύλινη γλώσσα των μηνυμάτων από τα διάφορα γραφεία τύπου, και μια νωχελική, κάθε χρόνο και πιο αδιάφορη, πορεία μέχρι την Αμερικανική πρεσβεία….
Τις επαναστάσεις δεν τις κάνουν οι πεινασμένοι, αλλά οι χορτάτοι που δεν έφαγαν τρεις μέρες, λέει μια ανώνυμος ρήση και στην Ελλάδα 42 χρόνια μετά το Πολυτεχνείο φάγαμε καλά για χρόνια και τώρα οι…. τρεις μέρες πέρασαν….
