Με τις σχέσεις ΗΠΑ και Τουρκίας να επιδεινώνονται ολοένα και περισσότερο, με τελευταίο επεισόδιο αυτό της αναστολής της βίζας εκατέρωθεν, η επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στην Ουάσιγκτον στις 17 και 18 Οκτωβρίου και η συνάντηση του με τον Ντόναλντ Τράμπ στο Λευκό Οίκο είναι αδιαμφισβήτητα μεγάλο και σημαντικό γεγονός.
Το να τρέφουν όμως κάποιοι στην κυβέρνηση, και όχι μόνο, αυταπάτες, ότι με αυτό το ταξίδι και την συνάντηση μπορούν να λυθούν τα προβλήματα της χώρας είναι τραγικό. Ο Ντόναλντ Τράμπ έχει συναντήσει μέχρι στιγμής τουλάχιστον τρεις φορές τον Ερντογάν, έχει συνομιλήσει πολύ περισσότερες τηλεφωνικά, ενώ την Τουρκία την έχουν επισκεφθεί τόσο ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τίλερσον όσο και ο υπουργός Άμυνας Ματίς.
Το ότι οι δύο αυτοί υπουργοί είχαν μεταβεί στην Τουρκία για επίσημη επίσκεψη χωρίς καν να... λοξοκοιτάξουν προς την Ελλάδα είχε προκαλέσει προβληματισμό στην Αθήνα, μήπως και η Ουάσιγκτον τα έχει βρει με την Άγκυρα και παίζει παιχνίδι σε βάρος της χώρας μας. Αυτά τα σύννεφα μπορεί να πει κανείς πώς ξεδιαλύνονται με την επίσκεψη Τσίπρα στην Ουάσιγκτον.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός ωστόσο μεταβαίνει στον Λευκό Οίκο περισσότερο για να ακούσει, παρά για να θέσει ζητήματα. Το λέμε αυτό γιατί κάποιοι θεωρούν πώς ο Τράμπ θα ανοίξει έτσι εύκολα το «πουγκί» και θα αρχίσει να μοιράζει χρηματοδοτήσεις για τα F-35 και αντιτορπιλικά «Arleigh Burke». Τα δύο αυτά προγράμματα, όπως και η αναβάθμιση των F-16 βρίσκονται στο τραπέζι των συνομιλιών, αλλά είναι πρόωρο να πει κανείς πώς οι ΗΠΑ θέτουν στη διάθεση της Ελλάδα την αντιπυραυλική ασπίδα Aegis που διαθέτουν τα «Arleigh Burke».
Η χρηματοδότηση για την απόκτηση μίας Μοίρας 20 F-35 είναι κάτι πιο βατό, αλλά και εκεί θα πρέπει να ξεπεραστούν οι αντιδράσεις από την ΕΕ. Δεν είναι διατεθειμένη η Γερμανία και η Γαλλία να δίνουν χρήματα στην Ελλάδα, να κλείνουν τις αξιολογήσεις και ο κ. Τσίπρας να ψωνίζει made in USA.
Σοβαρό το επιχείρημα της απάντησης στα τουρκικά F-35 για την ασφάλεια του Αιγαίου και των συνόρων της Ε.Ε. αλλά περισσότερο πιθανό είναι να καθυστερήσει η προμήθεια από τις ΗΠΑ στην Τουρκία των αεροσκαφών «5ης γενιάς» παρά να πάρουμε και εμείς. Το θέμα των F-16 προχωράει κανονικά και εκεί θα εξαρτηθεί πόσο βαθιά θα θελήσουμε να βάλουμε το χέρι στην τσέπη για να προχωρήσουμε στην αναβάθμιση.
Πέραν των ζητημάτων αυτών κατά την επίσκεψη του στις ΗΠΑ ο Αλέξης Τσίπρας θα επιχειρήσει να πείσει τον Αμερικανό πρόεδρο προκειμένου το ΔΝΤ να μεταβάλλει την στάση του έναντι του ελληνικού ζητήματος, καθώς και να εξασφαλίσει την προεδρική υποστήριξη για την προσέλκυση αμερικανικών επενδύσεων στην Ελλάδα. Στην ατζέντα θα βρεθεί επίσης το Κυπριακό και το Σκοπιανό.
Αυτά από ελληνικής πλευράς γιατί από αμερικανικής οι προτεραιότητες είναι άλλες. Μεταξύ αυτών βεβαίως και η Σούδα. Ο Ντόναλντ Τράμπ είναι δεδομένο πώς θα δείξει κατανόηση και στην αλλαγή στάσης που πρέπει να έχει το ΔΝΤ, αλλά και στις επενδύσεις, αλλά δεν μπορεί να τα διατάξει κιόλας.
Στην πραγματικότητα, αυτό που ώθησε τον κ. Τραμπ να καλέσει τον κ. Τσίπρα, είναι κατά κύριο λόγω το άμεσο και πιεστικό ενδιαφέρον των ΗΠΑ να ενισχύσουν την στρατιωτική (ναυτική και αεροπορική) παρουσία τους στην εν διαρκεί αναταραχή νοτιοανατολική Μεσόγειο, ιδίως εν όψει απρόβλεπτων (για την κοινή γνώμη, όχι τους επαΐοντες), εξελίξεων στην ευρύτερη περιοχή.
Να σημειωθεί ότι η κυβέρνηση ανανέωσε πρόσφατα σιωπηρώς για ένα ακόμη χρόνο τη συμφωνία για τη Σούδα. Οι Αμερικανοί ζητούσαν πενταετή ανανέωση, προκειμένου να ρίξουν πολλά χρήματα για να αναβαθμίσουν και εκσυγχρονίσουν την βάση τους στην Κρήτη, αλλά μια τέτοια πολυετής συμφωνία θα έπρεπε να περάσει από τη Βουλή, και θα δημιουργούσε, πολύ μεγάλα προβλήματα στην ήδη «φορτωμένη» με… μνημονιακές παρεκκλίσεις κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς επίσης και στο εσωκομματικό σκληρό στελεχιακό δυναμικό.
Η αναβάθμιση της Σούδας δεν εμπεριέχει απλά «τεχνικά» χαρακτηριστικά. Συνδέεται οργανικά με στρατηγικές και επιχειρησιακές ανάγκες των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, μετατοπίζει και ενδυναμώνει (υπέρ των ΗΠΑ) το γεωπολιτικό βάρος της, σε μια στιγμή που η ευρύτερη περιοχή βρίσκεται υπό αναβρασμό, αναδύεται το ενδεχόμενο μετατόπισης συνόρων και δημιουργίας νέων, ενώ η μέχρι πρότινος ισχυρά Τουρκία καθίσταται ασθενής σύμμαχος των Δυτικών.
Συνδέεται επίσης με τις προθέσεις των Τούρκων να κλείσουν τη βάση του Ιντσιρλίκ. Αν συμβεί αυτό οι Αμερικανοί θα πρέπει να έχουν εναλλακτική έτοιμη για τα πυρηνικά που έχουν στη βάση αυτή και η Σούδα ασφαλώς προσφέρεται. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο που τον Έλληνα πρωθυπουργό συνοδεύουν οι υπουργοί Άμυνας Πάνος Καμμένος και Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς (και οι δύο χειρίζονται το θέμα της Σούδας).
Υπ' αυτό το πρίσμα, αξίζει να υπενθυμηθεί και να φωτιστεί εντελώς διαφορετικά η σχετικά πρόσφατη «ιδέα-πρόταση» που είχε ρίξει ο υπουργός Άμυνας Πάνος Καμμένος, για ενδεχόμενη παραχώρησης βάσεως στις ΗΠΑ και... στην Κάρπαθο. Κατά τους στρατιωτικούς ειδικούς, η Κάρπαθος θα μπορούσε να λειτουργήσει συμπληρωματικά και υποστηρικτικά προς την Σούδα. Φαίνεται ότι το αμερικανικό Πεντάγωνο, έχει ήδη βολιδοσκοπήσει την ελληνική πλευρά.
Είναι δεδομένο πώς η Ελλάδα θα πρέπει να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία που έχει με τις ΗΠΑ να βρίσκονται στα «μαχαίρια» με την Τουρκία προκειμένου να αναβαθμίσει τη θέση της και να εξοπλιστεί σε μία περίοδο που τα μνημόνια έχουν ξεδοντιάσει τις Ένοπλες Δυνάμεις. Το ερώτημα είναι μπορεί η κυβέρνηση και ο Αλέξης Τσίπρας ή θα κινηθούν στην στείρα τακτική του παρελθόντος;
