Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πρότεινε ότι η Άγκυρα θα μπορούσε να απελευθερώσει έναν κρατούμενο Αμερικανό πάστορα, εάν η Ουάσινγκτον εκδώσει το μουσουλμάνο κληρικό Φετουλάχ Γκουλέν, τον οποίο η Τουρκία κατηγορεί ότι βρίσκεται πίσω από την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος πέρυσι.
«"Δώστε μας τον πάστορα πίσω", λένε. Έχετε και κι εσείς έναν πάστορα. Δώστε τον (Gülen) σε εμάς», δήλωσε ο Ερντογάν κατά τη διάρκεια ομιλίας προς αστυνομικούς στο προεδρικό μέγαρο στην Άγκυρα.
«Τότε θα τον δικάσουμε και θα τον δώσουμε σε σας. Ο (πάστορας) που έχουμε, είναι σε δίκη, ο δικός μας δεν είναι -ζει στην Πενσυλβάνια, μπορείτε να τον δώσετε εύκολα. Μπορείτε να τον δώσετε αμέσως».
Ο Αμερικανός πάστορας στον οποίο αναφέρεται ο Ερντογάν είναι ο Άντριου Μπράνσον, ο οποίος συνελήφθη στην Τουρκία για τρομοκρατικές επιθέσεις τον περασμένο Οκτώβριο.
Σύμφωνα με τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης, οι κατηγορίες του Brunson περιλαμβάνουν φυσικά ότι αποτελεί μέρος του δικτύου του Γκιουλέν. Ωστόσο, οι ΗΠΑ λένε ότι ο πάστορας έχει φυλακιστεί λανθασμένα και έχουν ζητήσει την απελευθέρωσή του.
Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ζήτησε από την Άγκυρα να επιστρέψει τον Μπράνσον στις ΗΠΑ το Μάιο, σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο.
Ο Γκιουλέν, πρώην σύμμαχος του Ερντογάν, και οι υποστηρικτές του κατηγορούνται για την ενορχήστρωση της αποτυχημένης απόπειρας πραξικοπήματος τον Ιούλιο του 2016. Ωστόσο, ο κληρικός αρνήθηκε οποιοδήποτε ρόλο στα γεγονότα, τα οποία οδήγησαν σε θάνατο 250 ατόμων.
Τον Αύγουστο του 2016, ο Πρόεδρος Ερντογάν εξέδωσε τελεσίγραφο στις ΗΠΑ, λέγοντας ότι πρέπει να επιλέξει μεταξύ της Τουρκίας και του Τούρκου κληρικού με έδρα τις ΗΠΑ.
«Αργά ή γρήγορα οι ΗΠΑ θα κάνουν μια επιλογή [...] Είτε ο πραξικοπηματική τρομοκρατική FETO, είτε η δημοκρατική χώρα Τουρκία. Οι [ΗΠΑ] πρέπει να κάνουν αυτή την επιλογή», ανέφερε ο Ερντογάν σε ομιλία του.
Η κυβέρνηση Ερντογάν ξεκίνησε μια καταστολή μετά την απόπειρα πραξικοπήματος, κατά την οποία χιλιάδες άνθρωποι συνελήφθησαν και έχουν ξεκινήσει να δικάζονται ως πραξικοπηματίες.
Το διάταγμα που εκδόθηκε τον Αύγουστο δίνει στον Ερντογάν την εξουσία να εγκρίνει την ανταλλαγή ξένων κρατουμένων ή καταδικασθέντων στην Τουρκία με εκείνους που κρατούνται σε άλλες χώρες «σε καταστάσεις που απαιτούνται από την εθνική ασφάλεια ή τα εθνικά συμφέροντα».
Εν τω μεταξύ, η Τουρκία εξακολουθεί να έχει όλο και χειρότερες σχέσεις με την ΕΕ, η οποία επέκρινε τις ενέργειες του Ερντογάν μετά το πραξικόπημα.
Η καταστολή επέδρασε αρνητικά στις χρονοβόρες προσπάθειες της Τουρκίας για ένταξη στην ΕΕ, ενώ η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ κατέστησε σαφές ότι η Τουρκία δεν πρέπει να γίνει μέλος του μπλοκ.
Ο Ερντογάν ανταποκρίθηκε με τις δικές του σκέψεις στην ΕΕ, λέγοντας στο Reuters την περασμένη εβδομάδα ότι το μπλοκ «δεν τήρησε ποτέ τις υποσχέσεις του» όταν ήρθε η ώρα για την Τουρκία να αποκτήσει την ιδιότητα του μέλους.
