Με αναφορά σε δυο δημοφιλείς ταινίες του κ. Εμίρ Κουστουρίτσα κι ένα μυθιστόρημα του Μ. Καραγάτση άρχισε την ομιλία του κατά την παρουσίαση του βιβλίου «Το νησί που φεύγει», του καθηγητή κ. Γιώργου Παγουλάτου, ο πρόεδρος του Ποταμιού κ. Σταύρος Θεοδωράκης, για να συνεχίσει τονίζοντας τα βασικότερα σημεία του βιβλίου και συνδέοντάς το ευθέως με την πολιτική συγκυρία (από δεξιά στη φωτογραφία: πρωτος ο κ. Παγουλάτος και τρίτος ο κ. Θεοδωράκης).
Τα κύρια σημεία της ομιλίας του κ. Θεοδωράκη:
«Μου αρέσει που ο Γιώργος εμπνεύστηκε από του τέλος του ‘Αντεργκράουντ’ του Εμίρ Κουστουρίτσα. Εκεί που οι Βαλκάνιοι γλεντοκοπάνε, ενώ το νησί φεύγει. Και ο ‘Καιρός των Τσιγγάνων΄ δίνει πολλές αφορμές για ένα άλλο βιβλίο. Ο τίτλος ‘Το νησί που φεύγει’ θυμίζει και «Το χαμένο νησί’, ένα από τα πιο περίεργα μυθιστορήματα του Καραγάτση. Με το που ξεβράζεται εκεί ένας ναυαγός, το νησί τον πλήττουν οι καταιγίδες και χάνει κάθε επικοινωνία με τον υπόλοιπο κόσμο. Και τελικά ξεριζώνεται! Προσέξτε τι γράφει ο Καραγάτσης: ‘Έως εάν τεραστία μάχαιρα απέκοψε την νήσον ΣΥΡΙΖΑ από την βάση της’. ΣΥΡΙΖΑ με δύο ρο για να μην υπάρξει παρεξήγηση. Και για την ιστορία, το νησί του Καραγάτση χάνεται και επανεμφανίζεται σε ένα εντελώς άλλο περιβάλλον, στον Ειρηνικό, ως τροπικό νησί .Ο Παγουλάτος δε γράφει σαν καθηγητής από το 2007 μιλά ο Παγουλάτος για την ανάγκη να αναλάβει η ΕΕ μεγαλύτερο ρυθμιστικό και- επιτέλους, έτσι το λέει- αναδιανεμητικό ρόλο. Είναι μια απάντηση στην κρίση και είναι – επιτρέψτε μου – μια απάντηση στον λεπενισμό που μας απειλεί. Περισσότερη Ευρώπη και όχι υποχωρήσεις στα εθνικιστικά παραληρήματα. Ομόσπονδη Ευρώπη και όχι Ευρώπη των ζωνών.
Ο Παγουλάτος υπερασπίζεται το νόμο Διαμαντοπούλου γράφοντας ότι είναι «μια στιγμή ωριμότητας του πολιτικού συστήματος». Η λαϊκιστική αντιπολίτευση αποσιωπά, συσκοτίζει, διογκώνει, αποσυνδέει…’ Και σε ρόλο προφήτη ο Παγουλάτος γράφει το 2011: ‘Όσοι χαϊδεύουν εκλογικές πελατείες και αρνούνται τις εθνικές τους ευθύνες, δεν κατάλαβαν τίποτε από μήνυμα της οργισμένης πλατείας και θα τη βρουν μπροστά τους.
Από το 2007, ο συγγραφέας μιλά για το κομματικό κράτος: ‘Το σύστημά μας διαχρονικά στηρίχτηκε σε ένα άγραφο κοινωνικό συμβόλαιο: οι πολλοί θα ανέχονται την υψηλή διαφθορά των ολίγων, αρκεί οι λίγοι να κάνουν τα στραβά μάτια στη μικροδιαφθορά των πολλών’.
Για τον Παγουλάτο η μεσαία τάξη είναι η κινητήρια δύναμη της ανάπτυξης, της παραγωγής πλούτου που θα αναδιανεμηθεί. Θα τον συμπληρώσω: Όχι μόνο η οικονομία αλλά και η δημοκρατία έχει ανάγκη από την μεσαία τάξη που εξαφανίζεται.
Εμφανίζεται και αυτό στις σελίδες του βιβλίου. Είναι το κράτος που φεύγει -για να θυμηθούμε τον τίτλο του βιβλίου
«Η επιτρεπτικότητα δεν είναι ταυτόσημη με την ανεκτικότητα», γράφει εν μέσω των ταραχών του Δεκέμβρη του 2008. «Από την αποτυχία του κράτους κερδίζουν μόνο οι δυνάμεις του μπάχαλου : χρυσαυγίτες- κυνηγοί μεταναστών, εξτρεμιστές που ονειρεύονται την Ελλάδα Αίγυπτο, χουλιγκαναίοι κάθε είδους», συμπληρώνει το 2011
Λίγο πριν την εκδήλωση της κρίσης (Αύγουστος του 2009) ο Παγουλάτος είχε πει πολλά απ΄αυτά που έπρεπε να είχαμε ακούσει: ο Παγουλάτος διαπιστώνει ότι οι πολιτικοί δεν έχουν ένα συνολικό αφήγημα για τη χώρα και την κοινωνία. Αναλώνονται σε φιέστες, αναπαύονται στη δόξα των προγόνων, βρίσκονται πολύ πίσω από την κοινωνία.
Κι έτσι το νησί φεύγει. Ελπίζω μόνο να μην φύγει προς το σημείο Νέμο, το θαλάσσιο σημείο του ειρηνικού ωκεανού που είναι το πιο απομακρυσμένο θαλάσσιο σημείο από οποιαδήποτε στεριά.
Το σημείο Νέμο υπάρχει και κάποιος πρέπει να σταματήσει το νησί που φεύγει. Όχι κάποιος, κάποιοι. Γιατί ο ένας δεν αρκεί, μιλάμε για ένα ολόκληρο νησί».
