Κόσμος

Η Παγκόσμια οικονομική ανισότητα

Κατά την τελευταία δεκαετία, η εισοδηματική ανισότητα κατατάσσεται μαζί με την τρομοκρατία, και την οικονομική στασιμότητα, ως ένα από τα πιο «επείγοντα» ζητήματα στη διεθνή πολιτική ατζέντα.

Και όμως, παρά όλη την προσοχή, ο εντοπισμός των καλύτερων πολιτικών λύσεων για τη μείωση της ανισότητας παραμένει ένας «γρίφος».

Για να καταλάβουμε είναι χρήσιμο να συγκρίνουμε της δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι μια φιλελεύθερη δημοκρατία με μια οικονομία που βασίζεται στην αγορά, στην οποία οι συντελεστές της παραγωγής είναι η ιδιωτική πρωτοβουλία. Η Κίνα, αντίθετα, διέπεται από μια πολιτική τάξη που η οικονομία της παρά τις δεκαετίες των μεταρρυθμίσεων υπέρ της αγοράς εξακολουθεί να ορίζεται από βαριά κρατική παρέμβαση.

Όμως, παρά της ριζικά διαφορετικές πολιτικές και οικονομικές τους οι δύο χώρες έχουν περίπου το ίδιο επίπεδο εισοδηματικής ανισότητας.

Οι περισσότερες δημοκρατικές κοινωνίες έχουν προσπαθήσει να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα μέσα από τα «αριστερά» αντανακλαστικά των αναδιανεμητικών πολιτικών, και τον «δεξιών» πολιτικών με αντανακλαστικά που κλίνουν στην πλευρά της προσφοράς και της ζήτησης.

Αλλά ούτε αυτό φαίνεται να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό για της κοινωνίες.

Στις ΗΠΑ, η εισοδηματική ανισότητα έχει σταθερά διευρυνθεί στο πλαίσιο τόσο του Δημοκρατικού και Ρεπουμπλικανικού κόμματος. Η επιτυχία της Κίνας σε αυτή την αρένα επισημαίνει τα πιθανά πλεονεκτήματα των οικονομικών βαρών στο χέρι του συστήματος (Κράτος), ένα συμπέρασμα που κάνει πολλούς δυτικούς πολιτικούς να αισθάνονται άβολα.

Προσθέτοντας στις προκλήσεις της πολιτικής συζήτησης, είναι ο ισχυρισμός ότι η ανισότητα είναι ασήμαντη. Όσοι υποστηρίζουν τονίζοντας την εισοδηματική ανισότητα των κοινωνιών υποστηρίζουν ότι δημόσια πολιτική πρέπει να επιδιώξει να διασφαλίσει ότι όλοι οι πολίτες πρέπει να απολαμβάνουν τα βασικά πρότυπα διαβίωσης, τροφή, κατάλληλη στέγη, ποιότητα υγειονομικής περίθαλψης, και σύγχρονες υποδομές, με στόχο να μειωθεί το χάσμα μεταξύ πλούσιων και φτωχών.

Πράγματι, ορισμένοι ισχυρίζονται ότι η εισοδηματική ανισότητα οδηγεί στην οικονομική ανάπτυξη και ότι οι αναδιανεμητικές μεταφορές αποδυναμώνουν το κίνητρο να εργαστούν, και με συνέπεια να μειώνεται η παραγωγικότητα, και η μείωση των επενδύσεων, που τελικά βλάπτουν ευρύτερα την κοινωνία.

Αλλά οι κοινωνίες δεν ανθούν μόνο με την οικονομική ανάπτυξη.

Κατά τα τελευταία 50 χρόνια, χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία σημείωσαν διψήφια οικονομική ανάπτυξη, και ο παγκόσμιος συντελεστής Gini έπεσε κατά 0,65 έως 0,55. Αλλά η περαιτέρω πρόοδος είναι απίθανο να συνεχιστή τουλάχιστον για το ορατό μέλλον.

Η οικονομική ανάπτυξη στις περισσότερες αναδυόμενες οικονομίες έχει επιβραδυνθεί κάτω από το 7%.

Σε πολλές χώρες, το ποσοστό έχει πέσει κάτω από το σημείο στο οποίο είναι πιθανό να γίνει μια σημαντική καταβύθιση στη φτώχεια με ανεξέλεγκτες διαστάσεις.

Αυτή η ζοφερή οικονομική προοπτική έχει σοβαρές συνέπειες. Διεύρυνσης της ανισότητας και πολιτικές κοινωνικές αναταραχές. Οι εκθέσεις ότι μόλις 158 πλούσιοι κατέχουν το μισό του συνόλου του παγκόσμιου πλούτου είναι ενδεικτικό. Σε παγκόσμιο επίπεδο τώρα, η επιβράδυνση της οικονομικής σύγκλισης θα έχει και έχει παρόμοιες συνέπειες, η πλουσιότερες χώρες διατηρούν τεράστια επιρροή σε όλο τον κόσμο, και αυτό οδηγεί αναπόφευκτα σε δυσαρέσκεια και ριζοσπαστικοποίηση των φτωχών.

Όσο δύσκολο να λήθη είναι ένας γρίφος, τόσο η εισοδηματική ανισότητα φαίνεται σήμερα «αδύνατο» να επιλυθεί, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε πολύ πιο σοβαρές προκλήσεις στο άμεσο μέλλων.

Χρήστος Κατσέας

geoparatirisy.com

Ακολουθήστε το Πενταπόσταγμα στο Google news Google News

ΔΗΜΟΦΙΛΗ