Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης δήλωσε ότι είναι έτοιμος να επιστρέψει στο τραπέζι των συνομιλιών αν ισχύουν αυτά που αναφέρει ο απερχόμενος Ειδικός Σύμβουλος του ΓΓ του ΟΗΕ `Εσπεν Μπαρθ Ειντε.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στην εφημερίδα «Πολίτης», ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, αναφερόμενος στο τελευταίο δείπνο στο Κραν Μοντανά, είπε ότι «εμείς βάλαμε γραπτώς τις θέσεις μας και το ελάχιστον που αναμένεις από έναν καλόπιστο συνομιλητή είναι να ανταποκριθεί γραπτώς και αυτός.
Αλλά έστω και προφορικώς να έλεγε τις θέσεις του ο κ. Μεβλούτ Τσαβούσογλου, αυτές που λένε ότι θα μας ικανοποιούσαν -αλλά ούτε τις είδαμε ούτε τις ακούσαμε- θα καταλήγαμε.
Γιατί ο γγ του ΟΗΕ ήταν έτοιμος να συντάξει μια στρατηγική -ας την πούμε- συμφωνία, η οποία πραγματικά θα άνοιγε τον δρόμο για να οδηγηθούμε σε λύση. Αν και υπήρχαν αρκετές εκκρεμότητες σε διάφορα θέματα, αλλά αυτό δεν θα αποτελούσε εμπόδιο», είπε.
Προς το τέλος εκείνου του δείπνου, συνέχισε, όταν ο ΓΓ του ΟΗΕ είδε ότι υπήρχαν προβλήματα, είπε ότι, προκειμένου να διευκολύνουμε την παρουσία και των Πρωθυπουργών, για να συμφωνηθεί και το θέμα των στρατευμάτων -έχοντας πάντα την πεποίθηση ο ίδιος ότι η τουρκική πλευρά απεδέχετο τον τερματισμό των εγγυήσεων και του μονομερούς δικαιώματος-, είπε ότι θα συντάξει μια σύντομη συμφωνία, όπου θα έκανε αναφορά στην κατάργηση των εγγυήσεων και του επεμβατικού δικαιώματος.
«Ε, εκεί είναι που αντέδρασε ο κ. Τσαβούσογλου. Όταν ρωτήθηκε εάν θα ισχύουν από την πρώτη ημέρα. Τότε ο ΓΓ του ΟΗΕ ξεκάθαρα δήλωσε ότι ‘οφείλω να απολογηθώ, ήταν δική μου παρανόηση κατά τις διμερείς συναντήσεις ότι η Τουρκία θα εδέχετο’», συμπλήρωσε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης.
Ερωτηθείς εάν πρέπει να θεωρήσουμε ότι ο κ. Τσαβούσογλου άλλα δεσμεύτηκε στα εκ του σύνεγγυς και διαφορετικά συμπεριφέρθηκε κατά τη διάρκεια του δείπνου, ο Κύπριος Πρόεδρος απάντησε "βεβαιότατα".
Είμαι έτοιμος, είπε, με βάση το περίγραμμα, όπως το έχει καταγράψει ο ΓΓ του ΟΗΕ, "να επιστρέψω στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, νοουμένου ότι αυτό που αφέθη να νοείται ο κ. Τσαβούσογλου είναι πραγματικότητα. Ότι αυτό που μεταφέρει ο κ. `Ειντε είναι πραγματικότητα. Ότι δηλαδή η Τουρκία δέχεται από την πρώτη μέρα να τερματιστούν οι εγγυήσεις, από την πρώτη μέρα να εγκαταλείψει το μονομερές δικαίωμα ή το όποιο δικαίωμα επέμβασης, και να μειωθεί κάθετα ο στρατός – όπως ήταν και εισήγηση της Τουρκίας,- αλλά και να συμφωνηθεί ο μίνιμουμ αριθμός και το χρονοδιάγραμμα εντός του οποίου πρέπει να αποχωρήσει ο στρατός".
Σε ερώτηση τί απάντησε στον ΓΓ του ΟΗΕ - στη συνάντηση πριν το δείπνο – όταν τον ρώτησε ποιές είναι οι κόκκινες γραμμές της ελληνοκυπριακής πλευράς, είπε πως "θέσαμε ως βασικές παραμέτρους εκείνα τα οποία ο ίδιος έλεγε μέσα στο έγγραφό του. Τερματισμό των εγγυήσεων από την πρώτη μέρα και τερματισμό του επεμβατικού δικαιώματος, συμφωνία όσον αφορά και τον στρατό αλλά και το χρονοδιάγραμμα αποχώρησης. Τα περί από την πρώτη ημέρα αποχώρησης είναι τουρκική προπαγάνδα και δεν έχει καμία σχέση με αυτά που είπαμε. Εις το δικό μας έγγραφο αυτό που υποβάλαμε, μιλούσαμε για 18 μήνες».
Σημείωσε ότι η Συνθήκη Συμμαχίας θα μπορούσε να μείνει αλλά όχι με στρατιωτική παρουσία.
Οι Τούρκοι"‘αξιούν στρατιωτική βάση και μόνιμη παρουσία μεραρχίας 1.800-2.000 στρατιωτών", ανέφερε λέγοντας ότι αυτό τον αριθμό πρότεινε ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών να έχει και η Ελλάδα αλλά ο κ. Κοτζιάς το απέρριψε.
«Η εισήγηση του κ. Τσαβούσογλου προς τον κ. Κοτζιά ήταν γιατί να μην έχετε και εσείς και εμείς βάσεις, αφού οι Εγγλέζοι έχουν; Δηλαδή θα είμαστε εξάρτημα πλέον των εγγυητριών δυνάμεων, δεν θα είμαστε ανεξάρτητη χώρα. Ε, λυπούμαι πάρα πολύ», ανέφερε.
Σε ερώτηση εάν δεν υπήρξε κατάληξη στο Κραν Μοντανά επειδή χάλασε η χημεία με τον Μουσταφά Ακιντζί, ο Πρόεδρος απάντησε ότι η μεγαλύτερη πρόοδος στο τραπέζι των συνομιλιών «έγινε τους πρώτους μήνες μετά την εκλογή του κ. Ακιντζί, όταν ακόμα πίστευε ότι μπορούσε να συμπεριφέρεται ως Κύπριος».
«Όταν πλέον ασκήθηκαν τέτοιες πιέσεις και αντελήφθη ότι δεν είχε περιθώρια ελιγμών χωρίς την υποστήριξη της Τουρκίας, δυστυχώς άρχισαν υπαναχωρήσεις από συγκλίσεις. Όπως για παράδειγμα στο θέμα του FIR, στα ζητήματα των ελευθεριών εντός της Κύπρου, μεταξύ των Κυπρίων πολιτών κτλ», είπε.
Ερωτηθείς ποιό είναι το σχέδιο του για να φθάσουμε στον στόχο της επανένωσης, είπε ότι "υπάρχουν οι προτάσεις μου. Κατηγορούμαι από κάποιους ότι έδωσα τα πάντα, ότι έκαμα απαράδεκτες υποχωρήσεις. Δεν έγιναν απαράδεκτες υποχωρήσεις, έγιναν εκείνοι οι συμβιβασμοί που μπορούν να μας επιτρέψουν με ασφάλεια να συμβιώσουμε, αρκεί να μην είμαστε εξαρτήματα τρίτων ή να υπηρετούμε τα συμφέροντα τρίτων".
Ανέφερε επίσης ότι «και η μόνιμη παρουσία ή στρατιωτική βάση της Τουρκίας στο βόρειο τμήμα και η μόνιμη παρουσία μιας μεραρχίας, πρώτον ουδέποτε θα εγίνετο αποδεκτή από τον κυπριακό Ελληνισμό και δεύτερον ουδέποτε θα αποκαθιστούσε το αίσθημα ασφάλειας".
Σε ό,τι αφορά το ρόλο της Ελλάδας στο Κραν Μοντάνα, ο Πρόεδρος τόνισε ότι "από το 1974 και μετά η κυπριακή κυβέρνηση αποφασίζει και η Ελλάδα συμπαρίσταται".
Πρόσθεσε ότι "εμείς χαράξαμε πολιτική, εμείς καταθέσαμε προτάσεις, ούτε καν γνώριζε η Ελλάδα ότι στις 5 Ιουλίου θα καταθέταμε τις προτάσεις μας, ούτε και ενδιαφέρθη, για να είμαι δίκαιος». Συμπλήρωσε ότι "στην πολυμερή, όταν ετίθετο θέμα που αφορούσε τις εσωτερικές πτυχές του Κυπριακού, ο κ. Κοτζιάς καθιστούσε ξεκάθαρο ότι αυτό δεν αφορούσε την Ελλάδα, δεν ήταν θέμα των εγγυητριών δυνάμεων, ήταν καθαρά θέμα των δύο κοινοτήτων. `Ητο σαφέστατος σε τούτο, το ξεκαθαρίζω".
Στο εδαφικό, είπε, εκείνο που έδιναν οι Τούρκοι "ήταν μέρος της Μόρφου, ούτε μαρωνίτικα χωριά, ούτε κάποιες άλλες περιοχές με βάση τον δικό μας χάρτη".
Σε ερώτηση γιατί η `Υπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας Φεντερίκα Μογκερίνι επέμεινε να μεταβούν στη Γενεύη οι Πρωθυπουργοί (Ελλάδας, Τουρκίας, Βρετανίας), ο Πρόεδρος είπε ότι "η κ. Μογκερίνι ουδέποτε ήγειρε οποιοδήποτε θέμα για κάθοδο των Πρωθυπουργών. Η κ. Μογκερίνι περιορίστηκε να πει ότι η ΕΕ μπορεί να παράσχει επαρκές δίκτυ ασφάλειας όσον αφορά τις εγγυήσεις", ανέφερε, και συμπλήρωσε ότι "τόσο η κ. Μογκερίνι όσο και ο κ. Τίμερμανς είπαν στο τέλος ότι μπορεί εσείς να λέτε ότι τερματίστηκε η προσπάθεια, όμως για εμάς στην ΕΕ θεωρούμε ότι ο διάλογος και οι προσπάθειες θα συνεχιστούν".
