Από το χθεσινοβραδινό διάγγελμα του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος δίδει την 13η σύνταξη εν' όψει των Χριστουγέννων που αντιστοιχεί σε ποσό τουλάχιστον 300 ευρώ για 1.600.000 συνταξιούχους και «παγώνει» την αύξηση του ΦΠΑ στα νησιά λόγω του βάρους που σηκώνουν από το μεταναστευτικό προκύπτουν δύο σοβαρά ερωτήματα.
Το πρώτο είναι: Οι δανειστές το ξέρουν; Έχουν δώσει την έγκριση τους για τις παροχές που εξήγγειλε ο κ. Τσίπρας ή θα συμβεί ότι συνέβη με τις 100 δόσεις το 2015 που η κυβέρνηση τις έταξε, ψήφισε το νομοσχέδιο και αμέσως μετά άρχισε να το πριονίζει προκειμένου να το φέρει στα μέτρα της τρόικας που αντιτάχθηκαν επιβαρύνοντας τελικά του φορολογούμενους.
Το δεύτερο είναι: Που το πάει ο Αλέξης Τσίπρας; Θέλει να πάει σε εκλογές το προσεχές διάστημα και προσπαθεί να ανατρέψει το κλίμα ή θέλει να περάσει τα μέτρα του προβλέπει ο προϋπολογισμός και η δεύτερη αξιολόγηση που ακόμη είναι ανοιχτή και οι δανειστές απαιτούν και άλλο «αίμα» προκειμένου να ολοκληρωθεί;
Στο ενδεχόμενο που ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση του δεν θέλουν εκλογές τότε πάνε να εξαντλήσουν την τετραετία ή τουλάχιστον να παραμείνουν στις καρέκλες του έως ότου αποφασισθεί τι θα γίνει με το πρωτογενές πλεόνασμα. Αν δηλαδή θα συνεχίσει να είναι και μετά το 2018 στο 3,5%, κάτι που σημαίνει επιπλέον μέτρα.
Χθες ο κ. Τσίπρας το πέρασε στο ντούκου κατά το διάγγελμα του λέγοντας πώς ρίξαμε το πρωτογενές πλεόνασμα από το 4,5% στο 0,5%, αλλά δεν μας εξήγησε τι θα γίνει από εδώ και πέρα. Για πόσο το πρωτογενές πλεόνασμα θα είναι στο 3,5%; Ο ίδιος δεν είναι, όπως και το οικονομικό επιτελείο του, που έλεγαν πως θα μειωθεί στο 1,5%;
Τι έταξε χθες ο Αλέξη Τσίπρας στο διάγγελμα του; Πως καταβάλει ως μποναμά των Χριστουγέννων σε 1.600.000 συνταξιούχους το ποσό των 617 εκατομμυρίων ευρώ τα οποία έχουν προκύψει ως υπεραπόδοση των δημοσίων εσόδων. Τα χρήματα αυτά θα τα μοιρασθούν όσοι λαμβάνουν σύνταξη κάτω των 850 ευρώ μηνιαίως. Όσοι λαμβάνουν τη μικρότερη σύνταξη θα πάρουν και τα περισσότερα χρήματα και όσοι βρίσκονται στα υψηλότερα κλιμάκια και μέχρι τα 850 ευρώ τα λιγότερα, αλλά σε καμία περίπτωση ποσό κάτω των 300 ευρώ.
Σίγουρα οι συνταξιούχοι θα χάρηκαν όταν το άκουσαν, αν και περίμεναν δύο χρόνια για την καταβολή της 13ης σύνταξής που είχε υποσχεθεί ο ΣΥΡΙΖΑ. Θα αναμένουν επίσης να πιστωθεί στους λογαριασμούς τους μέχρι να σιγουρευτούν.
Μήπως όμως η κυβέρνηση τους κόβει δύο ή τρεις συντάξεις (πέραν των όσων έχουν περικοπεί τα τελευταία 6 μνημονιακά χρόνια) για να τους δώσει την 13η σύνταξη; Ο προϋπολογισμός του 2017 που ψηφίζεται σύντομα προβλέπει μέτρα ύψους 4,2 δισ. ευρώ, ενώ τα μέτρα που έρχονται από τις αλλαγές στο ασφαλιστικό και γενικώς όσο υπάρχουν για να κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση είναι δραματικά. Τρέχει λοιπόν το Μέγαρο Μαξίμου να προλάβει κοινωνικές αντιδράσεις και αναταραχές, καθώς αρχίζει πλέον να υπάρχει κλίμα έντονης δυσαρέσκειας σε βάρος της κυβέρνησης.
Αυτό το κλίμα φάνηκε στη διαδήλωση χθες, αλλά φαίνεται και στις κυλιόμενες κρυφές δημοσκοπήσεις που διενεργεί το Μέγαρο Μαξίμου. Τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ έχουν υποχωρήσει στο 12-15% με τάσεις περαιτέρω μείωσης. Η κυβέρνηση λοιπόν επιχειρεί να αναστρέψει το κλίμα και ίσως προσφύγει σε κάλπες.
Κυβερνητικές πηγές αναφέρουν πώς αν τους επόμενους μήνες καταστεί δυνατό να αντιστραφεί το κλίμα είτε με το ψήγμα της μείωσης του χρέους είτε με την παροχολογία ακόμη και σε αυτό το πενιχρό επίπεδο τότε ίσως υπάρξουν και εκλογές προκειμένου ο ΣΥΡΙΖΑ να αποφύγει το διασυρμό.
Υπάρχει όμως και άλλη μία ανάγνωση. Πώς η κυβέρνηση θέλει να κερδίσει χρόνο όχι αναμένοντας κάτι μεγάλο από το εσωτερικό, αλλά κυρίως από το εξωτερικό. Το Brexit, οι εξελίξεις στην Ιταλία και γενικώς η δυσαρέσκεια για την πολιτική λιτότητας που επιβάλουν οι Βρυξέλλες και το Βερολίνο αυξάνεται και αυτό μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε διάλυση της Ευρωζώνης. Σε αυτή την περίπτωση θα θεωρηθεί ως δικαίωση από την κυβέρνηση.
Το άλλο που υποσχέθηκε ο κ. Τσίπρας είναι πώς θα «παγώσει» η αύξηση του ΦΠΑ στα νησιά καθώς οι νησιώτες σήκωσαν το μεγάλο βάρος του προσφυγικού προβλήματος. «Τη συμφωνία μας με τους εταίρους μας θα την τηρήσουμε στο ακέραιο, αλλά ταυτόχρονα θα υπερασπιστούμε με κάθε τρόπο, τη κοινωνική συνοχή της πατρίδας μας» τόνισε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός, σημειώνοντας ότι το μέτρο αύξησης του ΦΠΑ στα νησιά θα εφαρμοστεί, αλλά όχι όσο συνεχίζεται η προσφυγική κρίση.
Αυτό είναι τουλάχιστον το προφανές. Θα μπορούσε ωστόσο αυτό να κρύβει και μια πολύ δυσάρεστη κατάσταση. Ότι δηλαδή τα νησιά δεν πρόκειται να αποσυμφορηθούν ποτέ από τους μετανάστες και τους πρόσφυγες κατ' απαίτηση των δανειστών άρα ας τους χρυσώσουμε το χάπι με την αναστολή του μέτρου της αύξησης του ΦΠΑ.
Αυτό λέγεται πολιτική απάτη. Αλλά τόσο η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, όσο και οι προηγούμενες (μην τις ξεχνάμε) με τυχοδιωκτικό τρόπο άσκησαν την εξουσία. Έταζαν έξοδο από τις αγορές και έρχονταν τα νέα μνημόνια. Η σημερινή άλλαξε τροπάριο και από την έξοδο στις αγορές εφηύρε τη μείωση του χρέους. Το αποτέλεσμα όμως είναι ακριβώς το ίδιο. Έρχεται το 4ο μνημόνιο.
