Την επαναλειτουργία της Παναγίας Σουμελά στην Τραπεζούντα του Ευξείνου Πόντου, προανείγγειλε η Τουρκία.
Η τουρκική πλευρά μέσω ιστοσελίδας για τα πολιτιστικά μνημεία γνωστοποίησε ότι το μοναστήρι θα παραδοθεί προς χρήση στις 16 Αυγούστου του 2018, μια ημέρα δηλαδή μετά την εορτή της Παναγίας, στην οποία τα τελευταία χρόνια συνέρρεαν χιλιάδες Πόντιοι, αλλά και γενικότερα χριστιανοί ορθόδοξοι απ’ όλο τον κόσμο για προσκύνημα. Το αρμόδιο υπουργείο είχε κλείσει από πέρυσι το φθινόπωρο τη μονή, προκειμένου να γίνουν έργα συγκράτησης των πελώριων λίθων που κρέμονται στην πλαγιά και κατά τις εκτιμήσεις των επιστημόνων υπήρχε κίνδυνος αποκόλλησης και πρόκλησης ζημιών ή, ακόμα χειρότερα, ανθρώπινων θυμάτων, ειδικά σε ημέρες όπως ο Δεκαπενταύγουστος που παρατηρείται συνωστισμός επισκεπτών.
Επ’ αυτού είχε ενημερωθεί αρμοδίως ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος, ο οποίος είχε εκφράσει την ευχή να περατωθούν όσο το δυνατόν πιο σύντομα τα έργα, ελπίζοντας πως οι εργασίες θα είχαν ολοκληρωθεί έως τον ερχόμενο Αύγουστο, ώστε να τελεσθεί από τον ίδιο, όπως συνήθιζε τα τελευταία χρόνια, η θεία λειτουργία ανήμερα την εορτή της Παναγίας. Μάλιστα με επιστολή του προς την τουρκική κυβέρνηση τον Μάιο ο ηγέτης των Ορθοδόξων ζητούσε να πληροφορηθεί επισήμως για τη δυνατότητα διεξαγωγής των θρησκευτικών εκδηλώσεων τον Αύγουστο του 2016, πλην όμως η απάντηση ήταν αρνητική με το (βάσιμο) αιτιολογικό ότι δεν θα είχαν ολοκληρωθεί εγκαίρως τα έργα.
Ωστόσο και οι προσδοκίες ότι το χριστιανικό προσκύνημα θα γίνει κανονικά το 2017 φαίνεται να διαψεύδονται, καθώς ούτε τότε θα έχουν τελειώσει οι εργασίες, οι οποίες με βάση τη νέα ανακοίνωση, μέσω της ιστοσελίδας του υπουργείου Πολιτισμού της Τουρκίας, αναμένεται να περατωθούν στις 16 Αυγούστου του 2018. Οπότε, καλώς εχόντων των πραγμάτων, και εφόσον δεν προκύψουν και άλλες καθυστερήσεις, χριστιανική θεία λειτουργία θα τελεσθεί τον Αύγουστο του 2019.
Και αν οι ανά τον πλανήτη Πόντιοι στερούνται το ετήσιο προσκύνημα στη δική τους Ιερουσαλήμ και οι ορθόδοξοι χριστιανοί της ευρύτερης περιοχής την κατάθεση της ευλάβειάς τους στην ιστορική μονή, για τους Τούρκους η παράταση της διακοπής λειτουργίας σημαίνει σημαντικό πλήγμα στην οικονομία της περιοχής. Και τούτο γιατί πλην του Δεκαπενταύγουστου που η Τραπεζούντα κατακλύζεται από χριστιανούς προσκυνητές, καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους επισκέπτονται τη μονή, ως αρχαιολογικό μουσείο, τουρίστες απ’ όλη την Τουρκία και το εξωτερικό. Ο βουλευτής Τραπεζούντας του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης CHP Χαλούκ Πεκσέν κατέθεσε πρόσφατα επερώτηση στην οποία, όπως αναφέρει η εφημερίδα «Τζουμχουριέτ», ζητάει από τον πρωθυπουργό Γιλντιρίμ να απαντήσει «γιατί υπάρχει κωλυσιεργία στη διαδικασία αναστήλωσης της Μονής», αν «το γεγονός ότι κατά καιρούς πραγματοποιούν τελετές οι Ορθόδοξοι επηρέασε στο κλείσιμο» και εάν «με το κλείσιμο του Μοναστηριού επιδιώχθηκε η παρεμπόδιση της τέλεσης ορθόδοξων λειτουργιών».
Οπως σημειώνει ακόμα η εφημερίδα «οι διαδοχικές εξελίξεις, όπως η δολοφονία του Χραντ Ντινκ, το κλείσιμο του Μουσείου της Αγίας Σοφίας και στη συνέχεια το κλείσιμο για μεγάλο χρονικό διάστημα του Μοναστηριού της Παναγίας Σουμελά δεν έγιναν τυχαία, σχολιάζει ο Πεκσέν, προσθέτοντας ότι συνιστούν μια συνειδητή προσπάθεια, στο πλαίσιο καθοδηγούμενης πολιτικής, με σκοπό την πολιτιστική, κοινωνική και οικονομική καταστροφή της Τραπεζούντας και την καταστροφή του γοήτρου της πόλης».
