Γράφει ο Χρήστος Βαλκάνιος
Σχέδια εις βάρος της Ρωσίας φαίνεται να υλοποιεί το ΝΑΤΟ αναπτύσσοντας δυνάμεις του κατά μήκος των Ρωσικών Συνόρων, προφανώς θορυβημένο από την δυναμική που εμφανίζει η Ρωσία σε όλες τις υπό κρίση περιοχές. Μάλιστα τόσο μεγάλη είναι η ανησυχία του που καταπατά και υφιστάμενη δεσμευτική συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών να μη συμβεί κάτι τέτοιο.
Συγκεκριμένα το Ηνωμένο Βασίλειο είναι να στείλει πέντε επιπλέον πλοία στη Βαλτική, ως μέρος της πίεσης του ΝΑΤΟ εναντίον της Ρωσίας. Επιπρόσθετα ,ένα αρκετά μεγάλο τμήμα βρετανικών στρατευμάτων είναι επίσης πιθανό να συμμετάσχει σε μια νέα δύναμη του ΝΑΤΟ έως 6.000 που θα σταθμεύουν εκ περιτροπής σε έξι χώρες που συνορεύουν με τη Ρωσία. Η απόφαση σχετικά με τον αριθμό των στρατευμάτων αναμένεται να ληφθεί κατά τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στη Βαρσοβία το καλοκαίρι. Οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης Πολωνία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Λετονία, Λιθουανία και Εσθονία, ασκούν πίεση για επίγειες δυνάμεις των ΗΠΑ, της Βρετανίας και της Γερμανίας, με την πεποίθηση ότι η παρουσία τους θα δράσει αποτρεπτικά ως προς τη Ρωσία.
Η ναυτική και εδαφική ανάπτυξη στρατευμάτων είναι αυτό που το ΝΑΤΟ περιγράφει ως μυϊκή/δυναμική προσέγγιση προς το Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Μετά από χρόνια σταθερής στρατιωτικής αποχώρησης από την Ευρώπη από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, οι ΗΠΑ την περασμένη εβδομάδα ανακοίνωσαν τετραπλασιασμό των στρατιωτικών δαπανών σε $ 3,4 δις για να αυξήσουν την παρουσία τους στην Ευρώπη απέναντι στη Ρωσία. Η αναφερθείσα συνεισφορά του Ηνωμένου Βασιλείου θεωρείται σημαντική με δεδομένη τη μείωση στην οποία το ναυτικό του έχει περιέλθει μετά από χρόνια περικοπών. Ο υπουργός Αμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου, Michael Fallon, ο οποίος έχει προγραμματιστεί να παραστεί σε διήμερη συνάντηση του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες με μια ατζέντα που κυριαρχείται από τη Ρωσία, ανακοίνωσε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο πρόκειται να συμβάλει σε μια μόνιμη ναυτική δύναμη του ΝΑΤΟ, για πρώτη φορά από το 2010. Ειδικότερα ο κ. Fallon δήλωσε: «Η αύξηση των δυνάμεων μας στο ΝΑΤΟ στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα προς τους εχθρούς μας ότι είμαστε έτοιμοι να ανταποκριθούμε σε οποιαδήποτε απειλή και να υπερασπιστούμε τους συμμάχους μας. Το 2016 θα δούμε μια ιδιαίτερη έμφαση στην περιοχή της Βαλτικής».
Σύμφωνα δε με ανακοίνωση του ΝΑΤΟ, η αυξανόμενη παρουσία του στις χώρες της Βαλτικής έχει ως στόχο να αποτρέψει τη Ρωσία από την επανάληψη επεμβάσεων όπως έγινε στην Ουκρανία και την Συρία . Το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο έχει ήδη αεροπλάνα που διενεργούν διάφορες επιχειρήσεις στα κράτη της Βαλτικής και τακτικά στέλνει στρατεύματα στην περιοχή για εκπαιδευτικές ασκήσεις, πρόκειται να αναπτύξει μια φρεγάτα τύπου 23 - HMS Iron Duke, με τη δύναμη του ΝΑΤΟ στη Βαλτική, καθώς και ένα αντιτορπιλικό Type-45 και τρία ναρκαλιευτικά με συνολικά 530 άτομα προσωπικό.
Ο Υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Ash Carter ενημέρωσε τους άλλους υπουργούς Άμυνας του ΝΑΤΟ σχετικά με τις λεπτομέρειες των αμερικανικών σχεδίων για την Ευρώπη και το εκτιμώμενο κόστος που θα δαπανηθεί για αποστολή αρμάτων μάχης, πυροβολικού και λοιπού εξοπλισμού, για γρήγορη ανάπτυξη στην ανατολική Ευρώπη.
Βέβαια το ΝΑΤΟ έχει συνάψει συμφωνία με τη Ρωσία να μην αναπτύξει μόνιμα στρατεύματα κατά μήκος των συνόρων της, αλλά πλέον με αυτή την απόφαση παρακάμπτει τη συμφωνία αυτή . Η δικαιολογία ότι η ανάπτυξη των δυνάμεων θα γίνεται εκ περιτροπής σε καμία περίπτωση δεν αναιρεί ουσιαστικά την μόνιμη ανάπτυξη.
Ο πρέσβης των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ Douglas Lute, περιγράφει τη νέα αμερικανική στάση της προ-εγκατάστασης βαρέως εξοπλισμού στη Δυτική Ευρώπη ως «σύγχρονη αποτροπή» ή «αποτροπή του 21ου αιώνα», μια εύκαμπτη δύναμη ταχείας αντίδρασης σε αντίθεση με τη βαριά και αργή σταθερή δύναμη που υπήρχε κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου. Ο ίδιος απέρριψε την κριτική των μέσων ενημέρωσης ότι η κίνηση των ΗΠΑ είναι προκλητική, αναφέροντας ότι, «Το ΝΑΤΟ δεν έχει εισβάλει σε κάποια χώρα πρόσφατα».
Επιπλέον το ΝΑΤΟ εκφράζοντας την ανησυχία του για τη Ρωσία επίσης προειδοποίησε για τους κινδύνους που τίθενται από τις παραβιάσεις του εναέριου χώρου ενός μέλους του ΝΑΤΟ, την Τουρκία, από ρωσικά αεροσκάφη που πετούν στη Συρία.
Ο Γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg είπε ότι η ρωσική επέμβαση στη Συρία υπονομεύει τις προσπάθειες για την επίτευξη μιας ειρηνευτικής διαδικασίας στη Συρία. «Οι έντονες ρωσικές αεροπορικές επιδρομές, κυρίως κατά των δυνάμεων της αντιπολίτευσης, υπονομεύουν τις προσπάθειες αυτές», είπε. «Οδηγούν δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους στα σύνορα της Τουρκίας», «Συνολικά, η σημαντική ρωσική στρατιωτική συγκέντρωση στη Συρία και στην Ανατολική Μεσόγειο αλλάζει τις στρατηγικές ισορροπίας και αυξάνει την ένταση στην περιοχή».
Θεωρούμε ότι το ΝΑΤΟ βρίσκεται σε αμηχανία από την απώλεια της πρωτοβουλίας από την Ρωσία τόσο στην Ουκρανία όσο και στη Συρία και προσπαθεί να αναλάβει άλλες δράσεις στην προσπάθεια του να μην υποστεί άλλο αιφνιδιασμό. Όμως η μη τήρηση της συμφωνίας εκ μέρους του ΝΑΤΟ, θεωρούμε ότι θα αποβεί κάποια στιγμή μπούμερανγκ και θα φέρει τη συμμαχία σε εξαιρετικά δυσχερή θέση.
Χρήστος Καλογερόπουλος – Βαλκάνιος
Στρατηγικός Αναλυτής
Εξειδικευμένος σε Θέματα Διεθνούς Ασφάλειας
στη ΝΑ Μεσόγειο
